Gelir Vergisi Kanunu'nu sil baştan yenilenecek, memur maaşlarına yine artan tarife...

Kaçağı önlemek için Gelir Vergisi Kanunu'nu sil baştan yenileniyor

Malİye Bakanlığı, Gelir Vergisi Kanunu'nda yapılacak değişikliklerle...

sermaye kazançları ve diğer kazançların ayrı ayrı vergilendirildiği ikili bir yapılanmaya gitmeye hazırlanıyor. Vergi kaçağı ile daha etkin mücadele için de, yeni Vergi Güvenlik Müesseselerinin devreye sokulması planlanıyor. Buna göre Türkiye'de Gelir Vergisi Kanunu'nun yatırım araçlarının vergilendirilmesini düzenleyen geçici 67'inci maddesi ile kısmen uygulamada bulunan ikili (dual) vergi sisteminin yeni dönemde tamamıyla hayata geçirilmesi görüşü benimsendi.

Sermaye kazançları ile diğer kazançların ayrı ayrı vergilendirilmesini öngören bu sistem ile sermaye gelirleri sabit ve düşük oranlı vergiye tabi tutulacak. Diğer kazançlar ise artan oranlı tarifeden vergilendirilecek. İkili sistemde, kâr paylarında çifte vergileme söz konusu olmayacak. Artan oranlı tarife ile ilgili dilim sayısı da, bu dönem olmasa bile önümüzdeki yıllarda OECD standartları dikkate alınarak azaltılacak.

Yetkililer, IMF'nin yakından ilgilendiği Gelir Vergisi Kanunu'nun yeniden yazımı çalışmalarının Aralık ayı başına kadar bitirilmesinin hedeflendiğini belirterek, ?Düzenlemenin bütün hükümleriyle birlikte 2009 yılı başında yürürlüğe girmesi de söz konusu olabilir. Bu siyasi iradeye bağlı? dedi.

Maliye Bakanlığı, Gelir Vergisi Kanunu'nda yapılacak değişikliklerle, sermaye kazançları ve diğer kazançların ayrı ayrı vergilendirildiği ikili bir yapılanmaya gidiyor ve basit usulde vergileme sona eriyor. Bu arada yapılacak düzenlemelerle vergi kaçağıyla daha etkin mücadele için de, yeni Vergi Güvenlik Müesseselerinin devreye sokulması planlanıyor. Gelir İdaresi Başkanlığı, Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü ve Vergi Konseyi, geçen yılın ikinci yarısında başlatılan ancak seçimler nedeniyle yarım kalan Gelir Vergisi Kanunu'nun düzenlenmesi çalışmaları yeniden başlatıldı.

Yeni Gelir Vergisi Kanun Taslağı'yla, halen yaklaşık 900 bin esnafı ilgilendiren basit usulde vergilemeye son verilmesi de planlanıyor. Şimdiki uygulamada bu gruptaki mükelleflerin vergisi yılda 100 milyon lirayı geçmiyor.

Dolmuşçuya özel vergi

Üzerinde konuşulan yeni sisteme göre, belirlenecek limitlerin üzerinde getirisi olan basit usul mükellefleri, gerçek usule geçirilecek. Yıllık geliri, asgari ücretin 2-2,5 katını aşmayanlar için 'Vergiden Muaf Esnaf Belgesi' düzenlenecek. Bu gruptakiler yılda en fazla iki taksitte cüzi miktarda standart vergi verecek. Bunların dışında kalanlar ise işletme defteri tutacak ve oluşan gelir rakamı üzerinden vergi ödeyecek.

Gelir Vergisinin yeniden yazımı çalışmaları sırasında dolmuşçu ve taksicilerin durumu da belli olacak. Maliye bürokratları, bu kesim için de özel bir vergileme rejimi üzerinde duruyor. Bu grup için de, vergi dairesi, belediye, ticaret odası ve ilgili meslek odası temsilcilerinden oluşan bir komisyonun her hat ve durak için tek tek ortalama kazanç belirlemesi, şoför esnafının beyan ettiği gelirin de bu rakamın altında kalmaması üzerinde duruluyor.

İkili sisteme geçiliyor

Yeni düzenlemelerle ülkemizde Gelir Vergisi Kanunu'nun yatırım araçlarının vergilendirilmesini düzenleyen geçici 67'nci maddesiyle kısmen uygulamada bulunan ikili (dual) vergi sisteminin yeni dönemde tamamıyla hayata geçirilmesi görüşü benimsendi.

Sermaye kazançları ile diğer kazançların ayrı ayrı vergilendirilmesini öngören bu sistem ile sermaye gelirleri sabit ve düşük oranlı vergiye tabi tutulacak. Diğer kazançlar ise artan oranlı tarifeden vergilendirilecek. İkili sistemde, kâr paylarında çifte vergileme söz konusu olmayacak. Artan oranlı tarife ile ilgili dilim sayısı da, bu dönem olmasa bile ileriki yıllarda OECD standartları dikkate alınarak azaltılacak.

Öte yandan yeni Gelir Vergisi Kanunu'nda, yeni güvenlik müesseselerine de yer verilecek. Taslağın yazımını üstlenen komisyon, kontrol edilen yabancı şirketlerle ilgili güvenlik hükümlerinin yanı sıra transfer fiyatlandırması, kazanç karinesi, ön kontrollü beyanname, sektörel marj belirlenmesi gibi çeşitli alternatifler üzerinde çalışıyor. Bu konudaki çalışmalarda da, yabancı ülke uygulamalarından yararlanıyor.

Aralık başına bitecek

Maliye yetkilileri, Gelir Vergisi Kanunu'nun yazımı çalışmalarının aralık başına kadar bitirilmesinin hedeflendiğini bildirdi. Yılın son ayında Başbakanlığa gönderilmesi düşünülen düzenlemenin, 2008 Bütçe görüşmeleri nedeniyle bu yıl yasalaşmasının zor olduğunu kaydeden yetkililer, "Yeni Gelir Vergisi Kanunu, 2008 yılının ilk yarısında yasalaşmış olur" dedi.

Almanya kaçağı nasıl yakalıyor?

Çalışmalar sırasında hazırlanan ve bazı ülke örneklerinin incelendiği raporda Almanya'nın vergi kayıp ve kaçağına yönelik güvenlik müesseseleri şu şekilde sıralanıyor:

"

Mükellef vergi dairesine istenilen bilgiyi vermezse, vergi dairesi resen tarhiyat yetkisine haiz.

İşverenler, çalışanların ücretlerinden yasal kesintileri yaptıktan sonra vergi dairesine ödüyor. Her çalışan da, bağlı olduğu yerel belediyeden ücret vergisi kartı edinmek ve işverenine vermek zorunda. Bu kart, sene içinde edinilmiş olan ücretleri, ücret üzerinden yapılan yasal kesintileri ve işverenin ödediği sosyal güvenlik primlerini gösteriyor.

Vergi kaçakçılığı ve vergisel suçları tespit için Convera's RetrievalWare adında özel bir yazılım programı kullanılıyor. Bu program, çeşitli kaynaklardan toplanan büyük ölçekteki vergilerin mali idare tarafından vergi suçlarının saptanmasında kullanımına yardımcı oluyor.

Mükellefin geliri stopaja tabi değilse ve vergi yükümlülüğünün 200 avro ya da daha fazla olduğu tahmin ediliyorsa, bir önceki senenin geliri gözönüne alınarak üç ayda bir ödenecek gelir vergisi belirleniyor.