Sayın Ali Tezel, Bu Yaptığınız Ahlaki Değildir

MEMURLAR.NET'TE 2003 YILINDA YAYIMLANAN HABER

12.5.1982 tarih ve 2670 sayılı Kanunun 7'inci maddesi ile değişik bu maddenin gerekçesinde ise, "Kamu görevlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak basın organlarıyla radyo ve televizyon kurumlarına bilgi ve demeç veremeye kimlerin yetkili olduğu belirtilmekte ve idarenin halkla ve kamu oyuyla münasebetlerinde insicamlı bir münasebet sağlamak amacıyla bu madde konulmuştur." açıklamalarına yer verilmiştir.

Yine Danıştay Başkanlığı tarafından E.No: 1988/1504, K.No:1989/519 ve E.No: 1996/814, K.No:1988/1927 sayılı kararlarda basına ve bilgi ve demeç verme kapsamı içine sokulan çeşitli eylemlerin bu kapsama girmediğine karar verilmiştir.

Yukarıda belirtilen hüküm ve açıklamalardaki önemli noktalar şu şekildedir:

1- Madde de memurların kamu görevleri hakkında basına açıklama yapamayacağı belirtilmektedir.

2- Maddenin gerekçesinde, "kamu görevlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak" basına açıklama yapılamayacağı ve idarenin halkla ve kamu oyuyla münasebetlerinde insicamlı bir münasebet sağlamak amacıyla maddenin düzenlendiği belirtilmiştir.

Bu çerçevede, memurun görevin oluş süreciyle ilgili basına bilgi ve demeç veremeyeceği çok açık olarak ortaya çıkmaktadır. Yani Kanun koyucu bir görevi yürüten memurun yaptığı göreve ilişkin bilgi vermesinin yasak olduğunu belirtmektedir.

ÖRNEKLER

Maliye Bakanlığında maaş artışlarına ilişkin çalışma yapan bir birimde görevli bir memurun maaş artışlarının ne/nasıl olacağına dair basına bilgi vermesi suç, ancak maaş artışlarına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararının yayımlanmasından sonra yapılan zammın düşük olduğunu ve geçinmesinin zor olduğunu bir basın organına açıklaması suç değildir.

Yine bir denetim görevlisinin yaptığı denetime ilişkin bilgiler vermesi suç olmakla birlikte, denetimin hizmetin kalitesini yükselteceği veya denetim yöntemlerinde bir yöntem değişikliği önermesi veya denetimin hizmetinin zorunlu olduğu yönünde basın organlarına yapacağı açıklamalar suç değildir.

Aynı şekilde bir Devlet Personel Uzmanının hazırlık çalışma grubunda yer aldığı 657 sayılı Reform tasarına ilişkin bilgi vermesi suç ancak bu reform çalışmasıyla ilgili olmaksızın, 657 sayılı Kanunun aksayan yönlerine ilişkin bilimsel içerikte makale yayınlaması televizyon ve gazetelere açıklama yapması suç değildir.

Bir öğretmenin okul içindeki idari işleyişe (örneğin okul müdürünün işleri nasıl yürüttüğüne ilişkin bilgi vermesi) ilişkin basına bilgi vermesi suç ancak mesleğin daha ileriye gitmesine ilişkin öneriler sunması, maaş artışlarını eleştirmesi suç değildir.

AKŞAM GAZETESİ YAZARI ALİ TEZEL'İN YAZISI

Ali Bey, çalıştığım devlet kuruluşun amiri bir genelge ile bundan böyle basına bilgi ve demeç vermeyi yasakladım daha önce alınmış izinler varsa da hepsini iptal ettim diyor. Ben de çeşitli dergilere makaleler yazıyorum, bazı gazetelere güncel olaylar ve uzmanı olduğum konularda yazılı görüşlerimi gönderiyorum. Şimdi bunları gönderemeyecek miyim? Gönderirsem suç mu işlemiş olurum? İsmi mahfuz

Bektaşi namaz kılmazmış. Sormuşlar ?Neden kılmıyorsun??cevabı yapıştırmış, ?Kur'an'da ?namaza yaklaşmayın? deniyor da ondan? Şaşırmışlar ?Göster? demişler. Göstermiş. Bakmışlar ?Sarhoşken namaza yaklaşmayın? emredilmiş. İşte bazıları aynen Bektaşi gibi kanunun sadece işine geldiği yerini okur işine gelmeyen yerini okumaz veya bilmez. Devlet memurları da insandır ve düşünceleri vardır ve düşündüklerini, bildiklerini herkes ile paylaşma hakkına sahiptir. Anayasamızda var olan haberleşme hürriyeti devlet memurlarına da verilmiş en temel haklardandır, bu hakkı memurun elinden almak da kimsenin harcı değildir. Elinizden almaya çalışanlara da bir gün gelir bu hak lazım olur, hukuk gün gelir herkesin sığınacağı yer olur. Ancak, memurlar kamu adına hizmet gördüklerinden sadece ve sadece görevi ile ilgili konularda basına bilgi ve demeç veremezler. Çalıştıkları kurumu temsilen beyanda bulunamazlar. Sokakta yürüyen birisine mikrofon uzatan bir TV muhabirinin, ?...havaların ısınması hakkında ne düşünüyorsunuz? sorusuna, ?affedersiniz buna cevap veremem çünkü ben devlet memuruyum? cevabını alması ne kadar mantıksız olurdu değil mi? İşte bu örnek gibi kanunu okumasını, yorumlamasını bilmeyen daha doğrusu bir kere bile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nu (DMK) bile okumamış olanlar. Memurlar basına bilgi ve demeç veremez zannediyor ama bu doğru değil. İsterseniz ilgili maddeden başlayalım. 657 sayılı DMK'nın 15'inci maddesini bir kere daha okuyalım, ? Devlet memurları, kamu görevleri hakkında basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç veremezler. Bu konuda gerekli bilgi ancak bakanın yetkili kılacağı görevli illerde valiler veya yetkili kılacağı görevli tarafından verilebilir...?

Madde metnini okuduysanız yasağın ön koşulunun ?kamu görevi hakkında? olduğunu açık ve net görürsünüz.

Danıştay kararlarından örnek olaylar

Bu kanun ile ilgili davalara bakan Danıştay'ın ilgili dairesi de konuyu o kadar güzel açıklamış ki insanın kafasında en ufak bir tereddüt kalmıyor. Bakın Danıştay, anlayamayanlar için olayı ne güzel örneklendirmiş? (Esas No: 1988/1504, Karar No:1989/519 ve Esas No: 1996/814, Karar No:1988/1927 sayılı kararlarda basına ve bilgi ve demeç verme kapsamı içine sokulan çeşitli eylemlerin bu kapsama girmediğine ve suç olmadığına karar verilmiştir.)

Maliye Bakanlığı'nda maaş artışlarına ilişkin çalışma yapan bir birimde görevli bir memurun maaş artışlarının ne/nasıl olacağına dair basına bilgi vermesi suç, ancak maaş artışlarına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı'nın yayımlanmasından sonra yapılan zammın düşük olduğunu ve geçinmesinin zor olduğunu bir basın organına açıklaması suç değildir.

Yine bir denetim görevlisinin yaptığı denetime ilişkin bilgiler vermesi suç olmakla birlikte, denetimin hizmetin kalitesini yükselteceği veya denetim yöntemlerinde bir yöntem değişikliği önermesi veya denetimin hizmetinin zorunlu olduğu yönünde basın organlarına yapacağı açıklamalar suç değildir.

Aynı şekilde bir Devlet Personel Uzmanının hazırlık çalışma grubunda yer aldığı 657 sayılı Reform tasarına ilişkin bilgi vermesi suç ancak bu reform çalışmasıyla ilgili olmaksızın, 657 sayılı Kanunun aksayan yönlerine ilişkin bilimsel içerikte makale yayınlaması televizyon ve gazetelere açıklama yapması suç değildir.?

Yukarıdaki ayrıntıları ile vermeye çalıştığım gibi çalıştığınız kurum adına olmamak kaydıyla kendi adınıza dilediğiniz şekilde beyanat verebilirsiniz, uzmanı olduğunuz konularda dilediğiniz gazeteye, dergiye yazı gönderebilirsiniz, istediğiniz TV ekranına çıkıp genel konularda, uzmanlık dalınızda, terör, şehitler, demokrasi vb konularda görüşlerinizi serdedebilirsiniz. Kimse de size karışamaz.