Bütçeye ilk kez Ar-Ge için özel ödenek kondu
Bütçeye ilk kez araştırma - geliştirme çalışmaları için özel bir ödenek konuldu. 450 trilyonluk bu ödenek Enerji ve Çevre bakanlıkları, Yargıtay, Danıştay gibi 16 kurum ve kuruluş bütçesinden yüksek
Araştırma - geliştirme (ar - ge) faaliyetlerinin desteklenmesi için ilk kez bütçeye ayrı bir ödenek konuldu. "Başbakan'ın talimatıyla" 450 trilyon lira olarak belirlenen ar - ge ödeneği TÜBİTAK'ın koordinasyonunda kullandırılacak. Bu rakam üniversite ve kamu kuruluşları ile TÜBİTAK'ın bugüne kadar var olan ar - ge bütçeleri haricinde ekstra bir kaynak olarak harcanacak.
Özel sektörün ar - ge kapasitesinin de geliştirilmesini öngören bu kalemdeki bütçe ödeneği 2010'a kadar en az 4 milyar dolara ulaşacak. Aynı tarihte özel sektörle birlikte Türkiye'nin ar - ge harcamalarının büyüklüğünün 8 milyar dolara ulaşması öngörüldü.
Desteklenecek alanlar beyin göçünün engellenmesi, uzay ve savunma projeleri ile bilimin popülerleştirilmesi olarak belirlendi. Projesi olan bütün üniversiteler ile kamu kuruluşları gerekli kaynağı ar - ge ödeneğinden alacak. Hangi projelerin destekleneceğine TÜBİTAK'ın koordinasyonunda DPT benzeri kuruluşlar karar verecek. Bunun için özel kriterler esas alınırken, yılbaşına kadar proje destek şartları bütünüyle belli olacak.
Bütçe tekniği bakımından ilk olma özelliği gösteren ar - ge ödeneği 450 trilyon lirayla Enerji ve Çevre bakanlıkları ile TBMM, Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), Yargıtay, Danıştay gibi 16 kurum ve kuruluşun bütçesinin üzerine çıktı. Ar - ge ödeneği ile ilgili açıklamayı Maliye Bakanı Kemal Unakıtan yaptı.
2005 bütçesini tanıtmak için basın toplantısı düzenleyen Unakıtan, detay vermeden
450 trilyon liralık ödeneğin Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla bütçede
yer aldığını söyledi.
Maliye Bakanlığı ve TÜBİTAK yetkililerinden alınan bilgilere göre sonraki yıllarda
da bütçede yer alacak ödenekler sayesinde Türkiye'nin ar - ge harcama büyüklüğü
gayri safi milli hasılanın yüzde 2'sine kadar çıkarılacak. Bu oran, çeşitli
kurumların bütçesinden yapılan harcamalarla halen 2 milyar dolarla binde 67
seviyesinde bulunuyor. 2 milyar dolarlık fonun yüzde 56'sını kamu, yüzde 44'ünü
özel sektör karşılarken 2010 hedefi olan yüzde 2'lik orana ulaşabilmek için
her yıl ortalama 500 milyon dolarlık ar - ge ödeneğine ihtiyaç olacak. 2005
ar - ge ödeneğinin kullanımında ilk yılki ödenek miktarı 275 milyon dolar civarında
tutuldu. Ancak sonraki yıllarda bu rakam yıllık ortalama hedefi olarak belirlenen
500 milyon doların da üzerine çıkacak.
'Öncelik kalkınma projelerinde'
TÜBİTAK Başkanvekili Nükhet Yetiş, Milliyet'e, 450 trilyon liralık ar - ge ödeneğinin
nasıl kullandırılacağı konusunda bilgi verirken, "Bütün projeler performanslarına
göre ve rekabet içinde fonlanacak" dedi. Yetiş, sosyal - ekonomik kalkınmayı
destekleyebilecek projelere öncelik verileceğini söyledi. Ar - ge ödeneğinin
Başbakan Erdoğan'ın başkanlığında 8 Eylül 2004'te yapılan Bilim - Teknik Yüksek
Kurulu toplantısında gündeme geldiğini belirten Yetiş, "450 trilyon liralık
ödenek ilave bir fondur" dedi.
Türkiye gayri safi yurtiçi hasılasına (GSYİH) oranla dünyanın önde gelen ülkelerine göre ar - ge için çok az harcama yapabiliyor. Son verilere göre ar - ge'ye ayrılan payın gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki payı Çin'de yüzde 17, ABD'de yüzde 2, Japonya'da yüzde 6, 15 AB ülkesinde ortalama yüzde 2 düzeyinde.
Milliyet