Yargıçlarda doğu korkusu
Van Barosu avukatlarından Adil Aslan, yeni yargıç ve savcıların kura ile Doğu illerine atanmalarının sakıncalarını sayıyor. Deneyimsiz hakim ve savcıların, hak ihlallerine karşı çekingen kaldığını belirtiyor
Diyarbakır'da savcılık yaptıktan sonra, memleketi Van'da avukatlığı yeğleyen
ve 3 yıldır burada çalışan Avukat Adil Aslan, Doğu'daki hakim ve savcıların
burada kalmak istemeyişine değiniyor.
Örneğin, Doğu'da DGM başkanı olan bir yargıç, Batı'daki bir ilde sulh hukuk
ya da sulh ceza hakimi gibi daha düşük, daha kıdemsiz göreve gitmeyi yeğliyor.
Avukat Adil Aslan, bölgeler arası dengesizliğin giderilmesinin önemini vurguluyor
ve yeni atamalar konusunda şunları söylüyor:
Yeni hakim ve savcıların kura ile ilçelere gönderilmesi son derece sakıncalıdır.
Ben de çalıştım ve sorunu yaşadım.
Beşinci bölgede başlıyorsunuz. Beşinci bölge bir ilçedir. Olaylar ilde de aynıdır,
ilçede de aynı. Hakim veya savcı ilçede tecrübesiz bir şekilde başlıyor. Hem
tecrübesizlik var, hem yalnızlık var. Yeni hakim ve savcıların mutlaka şehir
merkezlerine gönderilmesi, deneyimli hakim ve savcıların yanında yetişmesi lazım.
Zorluklan göğüslemesini onların yanında öğrenmeli.
Hak ihlalleri
Van Barosu Genel Sekreteri Avukat Zahir Soğanda zorluklara göğüs germe konusunu biraz daha açıyor:
Adli bakımdan 5. ve 4.sınıf yerler hak ihlallerinin daha fazla olduğu
yerlerdir. Halkın birbirine karşı hak ihlallerinin yanı sıra, güvenlik güçlerinin
halka karşı hak ihlalleri de söz konusu.
Bu bölgelerde hakimler ve savcılar yeni olduğu için, bu işin üzerine çok ciddi
bir şekilde varamıyorlar. Çoğu zaman korkuyorlar. Zaman zaman çok ciddi olaylar
meydana geliyor. Kızıltepe'deki olay (12 yaşındaki oğluyla öldürülen şoför),
Şemdinli'deki olay gibi olayların üzerine vaktinde ciddi bir şekilde gidilse,
belki bu gibi şeyler olmaz.
Bu çok ciddi bir sorun. Yeni bir hakim birazcık çekiniyor, güvenlik güçlerinden
veya oradaki bir ağadan da çekiniyor olabilir. Van'daki, Erciş'teki olayda (ağadan
kaçan köylüler) olduğu gibi, bu tür olaylar belki önlenecekti.
Bu olaylar bölgede hukuk ilkelerinin hâlâ tam anlamda hakim olmadığı anlamına
gelmektedir.
Sürgün yeri olmasın!
Muş, Bitlis, Hakkari illerini de kapsayan Van Barosu'nun Genel Sekreteri, Doğu'da
davaların yüzde 80'inin avukatsız görüldüğünü belirtiyor.
Van Barosu, bölge barosu niteliğinde. Muş, Bitlis, Hakkari'deki avukatlarla
birlikte 220 üyesi olan Baro'nun Başkanlığını 2 yıldır Avukat Ayhan Çabuk yapıyor.
Avukat Ayhan Çabuk, Van Adlivesi'ne yapılan atamalardan şikayetçi:
Meslekte hizmetlerini tamamlamış, kıdemli, ama bir şekilde hakkında soruşturma
açılmış hakim ve savcıların bir kısmı, maalesef sanki sürgün periymiş gibi buraya
gönderiliyor. Bu yargı mensuplarında büyük bir performans görmüyoruz. Bir kısmı
istekli bir çalışma yapmıyor, samanı doldurup emekli olacaksa ) günü bekliyor.
Avukat Adil Aslan şunları ekliyor:
Hakkında soruşturma yapılan nsana verilecek ceza onu ülkenin »ir yerine
göndermek değildir, ünkü, o yer suçlu değildir.
O insan zaten küsmüş olarak ;eliyor. Dolayısıyla verimsizleşiyor.
Halkın güvensizliği
Baro Genel Sekreteri Avukat Zahir Soğanda Van'da avukatlara özgü bir sorunu
şöyle anlatıyor:
Davaların yüzde 80 kadarı avukatsız takip ediliyor. Bu bizim bölgemiz
açısından çok önemli bir sorun. Halkın hukuka olan güveninin tam pişmemesi ya
da maddi sıkıntılar bunda etken.
Biz Baro olarak halka hukuku sevdirmeye çalışıyoruz, fakat maalesef Adalet Bakanlığı
avukatlara destek sağlamıyor.
Nasıl destek?
Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu'nda (CMUK) zorunlu müdafilik sistemi vardır, barolar bu görevi üstlenmektedir. CMUK'un getirdiği sisteme göre, biz avukatları tayin ediyoruz, zorunlu olarak gidiyorlar. Diyelim, 5 yıl boyunca bu dava sürecekse ve avukat bu davaya girecekse, şu anda tahminen 100 milyon lira veriyoruz. Adalet Bakanlığı bize veriyor, biz avukata aktarıyoruz. Bu, bir asgari ücretin 10'da l'ini karşılıyor ki, avukatlar çok zor durumda kalıyor. Bunun mutlaka normal anlaşmalı avukatlık çerçevesinde görülen asgari ücret seviyesine getirilmesi gerekiyor. Bu husus, bölgemizin hukukla tanışması açısından çok önemlidir.
Avukatlara arama
Van'ın Bölge Barosu olması nedeniyle, sırasında Muş, Bitlis, Hakkari'ye gitmek zorunda kalan avukatların, belli noktalarda, özellikle Başkale yolu üzerindeki Zernek Barajı noktasında uzayan arama kuyruğunda saatlerce zaman yitirdiğini, bunun çok ciddi aksaklıklara yol açtığını belirten Avukat Zahir Soğanda da bir çözüm bulunmasını istiyor.