Harçlar kanununa kısmi iptal

- Anayasa Mahkemesi'nin, Harçlar Kanunu'nun "karar ve ilam harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmeyeceğine" ilişkin hükmünün iptali yönündeki kararının gerekçesi Resmi Gazete'de yayımlandı.

Bolu 1. Asliye ve Malkara Asliye Hukuk Mahkemeleri, baktıkları bir davada, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun, 28. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin "Karar ve ilam harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmez" biçimindeki ikinci tümcesinin iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu. Yargılama sonucunda haklı çıktığı davaya ait mahkeme ilamının harçsız olarak kendilerine verilmesini isteyen davacıların taleplerini değerlendiren Mahkemeler, itiraz konusu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğu sonucuna vardı.

Başvuruları birlikte ele alan Anayasa Mahkemesi, Kanunun, "Karar ve İlam Harcı ödenmedikçe ilgiliye ilam verilmez" biçimindeki hükmünü oy çokluğuyla iptal etti.

GEREKÇE

Resmi Gazete'de yayımlanan kararın gerekçesinde, Anayasa'nın 36. maddesinde ifade edilen hak arama özgürlüğü ve adil yargılanma hakkının, sadece yargı mercileri önünde davacı ve davalı olarak iddia ve savunmada bulunma hakkını değil, yargılama sonunda hakkı olanı elde etmeyi de kapsayan bir hak olduğu belirtildi. Gerekçede, "Dava açarken peşin harcı ödeyen ancak nisbi harca tabi davalarda işin niteliği gereği dava sonuna bırakılan bakiye harçtan yasal olarak sorumlu olmadığı mahkeme kararıyla belirlenen davacıya, sorumlusu olmadığı bir harcın tahsili koşuluyla ilamın verilmesi, bireylerin hak arama özgürlüğünü engelleyici nitelik taşımaktadır" görüşüne yer verildi.