Prof. Eren: Deprem konusunda Batman risk altında

Batman Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Dekanı ve Jeolog Prof. Dr. Yaşar Eren, Bitlis-Zagros bindirme fayı kuşağının 40-50 km güneyinde bulunan ve ikinci derece deprem kuşağında olduğu bilinen Batman il merkezinin; büyük ölçüde alüvyal zeminde bulunduğundan, birinci derece deprem kuşağı etkisinde olduğuna dikkat çekti.

Şırnak-Silopi'de 5.5 büyüklüğünde meydana gelen deprem dalgalarının Batman'ı da etkilediğini belirten Eren, Batman'ın sağlam bir zeminde kurulmadığını belirterek, ilin, bölgede yaşanan depremler dolayısıyla risk altında olduğunu söyledi.

Prof. Eren, Şırnak depreminin Arap levhası üzerinde yer alan ikincil önemde bir fayın hareketi sonucu meydana geldiğini belirtti. Prof. Eren, şöyle dedi: ?Batman alüviyal zeminde kurulduğundan, yer altı suyu zemine yakındır. Bu nedenle hem deprem Batman'ı zemin büyütmesi nedeniyle şiddetli etkiler, hem de zemin sıvılaşması etkisi yaşanabilir. Büyütme etkisinin olduğu gevşek alüviyal zeminlerde deprem daha şiddetlidir, Batman'ın büyük bir bölümünün zemini gevşek, tutturulmamış olduğundan büyütme oranı yüksektir.?

YÜKSEK BİNALAR RİSK TAŞIYOR

Batman'ın Raman dağı eteklerindeki kireç taşının bulunduğu kısımlar ile Kira Dağı'ndaki bazaltların üst bölgesinin zemin olarak daha sağlıklı olduğuna vurgu yapan Prof. Eren, ?Ne yazık ki Batman'ın zemini sağlam olmadığı için bölgede büyüklüğü 7 ve üzeri oluşabilecek bir depremde kentimizdeki yüksek katlı binalar büyük risk altında olacaktır. Depremin büyüklüğü arttıkça alüviyal ve suya doygun zeminden dolayı şiddeti birinci derece deprem kuşağındaki gibi olacaktır. Olası 7 ve üzeri büyüklüğündeki deprem Batman'a yıkıcı etki yapabilir. Bitlis-Zagros fay hattı hareketlenirse Batman zeminden dolayı yine büyük tehlike yaşayabilir. Bu nedenle sağlam zemin üzerinde, zemine uygun katlarda ve depreme dayanıklı inşa edilmiş binaların yapımı depremin etkisini azaltır. Bu durumu daha önce de Batman Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü'nün Batman'da düzenlediği konferanslarda paylaştık. Ne yazık ki bu bir gerçek.? diye konuştu.

ŞIRNAK ŞAŞIRTTI

Prof. Eren, Akdeniz'de yaşanan depremin beklendiğini ifade ederken, Şırnak'ta meydana gelen depremin ise kısmen sürpriz olduğunu söyledi. Eren, ?Akdeniz'deki depremlere şaşırmadık ama Şırnak'a şaşırdık. Bu depremin odak mekanizması çözümleri depremin Bitlis-Zağros kenet kuşağına paralel daha küçük bir fay üzerinde geliştiğini göstermektedir. Bölgede Arabistan levhası üzerinde buna benzer küçük faylar yer almaktadır. Fakat Şırnak'taki deprem büyüklüğünün 5.5 olması ve sonrasındaki artçıların giderek azalan büyüklüklerde olması sevindirici bir durumdur.? ifadelerini kullandı.

BATMAN'IN DEPREM RİSKİ HARİTASI

Bölgede yaşanan deprem sonrası, Batman'ın deprem riski haritası bulunmuyor. Zemin olarak yumuşak dokuya sahip Batman'ın, deprem riski haritasının bulunmayışı da eksiklik olarak yorumlanırken, Prof. Eren, Batman Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü'nün Batman'ın deprem riski haritasını çıkaracak projeler hazırladığını kaydetti. Prof. Eren, ?Projeler onay gördükten sonra Batman il merkezi ve çevresinin zemin özelliklerinin ortaya konulacağını ifade etti.

AKDENİZ'DE TSUNAMİ MÜMKÜN

Ayrıca, hafta sonu Fethiye Ölüdeniz'de meydana gelen 6.0 büyüklüğündeki deprem, Türkiye'de tsunami tartışmalarını da başlattı. Batman Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Dekanı ve Jeolog Prof. Dr. Yaşar Eren, Akdeniz'de tsunami yaşanmasının mümkün olduğunu söyledi. Prof. Eren, ?Akdeniz'deki levha sistemi Japonya'nın fay hattı sistemiyle benzer nitelik taşıyor. Kıbrıs Helen yayı boyunca, Afrika levhasına bağlı Okyanusal litosfer Anadolu ve Yunan levhasının altına dalıyor. En büyük depremler levhaların alta daldığı dalma-batma zonlarında meydana geliyor. Bu nedenle Akdeniz'de 7-8 üzeri bir depremin meydana gelmesi tsunamiyi oluşturur. Geçmişte bunun örnekleri yaşandı. Yine yaşanabilir.? açıklamasında bulundu.

DEPREMLER DOĞAL

Son zamanlarda yaşanan depremlerin doğal olduğuna da dikkat çeken Prof. Eren, ?Türkiye'nin her bölgesi deprem riski taşıyor. Kimse bölgelerinin depremden etkilenmeyeceğini söylemesin, ne yazık ki deprem ülkemizin her bir karışının gerçeği.? dedi.