AB'ye uyum çerçevesinde atılacak adımlarla, iş hayatında cinsiyet ayrımcılığı ortadan kalkacak

İş ve çalışma yaşamında 'erkek egemen' anlayışını hakim kılan uygulamalar tarihe karışacak. AB uyum yasaları çerçevesinde yürürlüğe girecek olan yeni düzenlemeler, çalışma yaşamında cinsiyet ayrımcılığını ortadan kaldıracak radikal önlemler içeriyor. AB ülkeleriyle eşzamanlı gerçekleştirilecek olan iş ve çalışma yaşamına ilişkin düzenlemeler en geç 2005 yılında hayata geçirilecek. AB'nin 'olmazsa olmaz' şartları arasında yer alan düzenlemelerin en önemli maddesini 'eşit işe eşit ücret' kuralı oluşturuyor. Tarım sektörünü de kapsayan bu kural, tarlada çalışan ve erkek işçilere göre daha düşük yevmiye alan kadınların mağduriyetini de giderecek.

Avrupa'ya şikayet hakkı

'Kadın-erkek eşitliği' kuralını ihlal eden veya cinsiyet ayrımcılığı yaparak kadın çalışanın mağduriyetine neden olan yönetici ve işverenler, ortaya çıkan mağduriyeti karşılamakla yükümlü olacak. Cinsiyet ayrımcılığına uğradığını iddia eden kişi, işveren hakkında Çalışma Bakanlığı'na şikayette bulunabilecek. Mağduriyet ulusal mercilere yapılan başvuruya rağmen giderilmezse, şikayet Avrupa Konseyi veya Adalet Divanı'nda ele alınarak karara bağlanacak. AB müktesebatı çerçevesinde 2005 yılına kadar Türkiye'de de uygulamaya girecek olan iş ve çalışma yaşamına ilişkin yeni düzenlemeler özetle şöyle:

Eşit işe eşit ücret uygulaması, tarım sektörü için de geçerli olacak. Pamuk toplama işinde çalışan kadınlar, erkeklerle aynı yevmiyeyi alacaklar.

İşverenler, eleman alırken cinsiyet ayrımcılığı yapamayacak. İş ilanlarında cinsiyet tercihi belirtilemeyecek. Bu kural sadece, mankenlik, aktörlük veya aktrislik gibi cinsiyetin belirleyici olduğu istisnai meslekler için geçerli olamayacak.

İşverenler, kadın ve erkek çalışanlar arasında ayrımcılık yapamayacak. Çalışanlar, kıyafet, medeni durum gibi gerekçelere dayanılarak işten çıkarılamayacak. Tacize ya da ayrımcılığa uğradığını iddia eden personelin iş güvencesi yasalarla koruma altına alınacak. Ayrımcılık yapılmadığına dair ispat yükümlülüğü işverene ait olacak.

Hamilelik sırasında veya doğumu izleyen belli bir süre içinde kadınlar gece vardiyasında çalıştırılamayacak.

Çalışan anne ve babalar, yeni doğan veya evlat edinilen çocuğa bakmak için her yıl 3'er ay izin alabilecekler. Bu uygulama çocuk 8 yaşına gelene kadar devam edecek.

Kadınların iş ve ev hayatlarını birlikte yürütebilmelerini kolaylaştırmak için çalışma saat ve süreleri özel olarak düzenlenebilecek.

Yetkili kurumlar iş kurmak isteyen kadınlara gerekli kolaylığı sağlamakla yükümlü olacak. Kamu kurum ve kuruluşlarının, teşvik ve destek uygulamalarında kadın girişimci korunacak.

akşam