Her 100 kişiden 38'i ülkenin geleceğinden umutsuz..
Ankara Ticaret Odası'nın (ATO) Ankara'nın en işlek ticaret ve alışveriş merkezlerindeki üyeleriyle yaptığı "Çarşının Nabzı-1 Ekonomik Görünüm" anketi her 100 kişiden 38'i Türkiye ekonomisinin geleceğinden umutsuz olduğu ortaya çıktı.
ATO söz konusu anketi, Tunalı Hilmi Caddesi, Armada, Karum, Ankamall, Galeria, Atakule, Bahçelievler, Emek, Kızılay, Ostim, Gimat, Siteler, İzmir Caddesi, Kızılay, Anafartalar İş Merkezleri, Ulus ve Sıhhiye gibi ticaret alanlarında çalışan 1056 tüccar ve esnafın katılımıyla gerçekleştirdi.
"Türkiye ekonomisinin geleceğine ilişkin umutlarınız ne yönde" sorusuna ankete katılanların yüzde 28'i "Kötü olacağını düşünüyorum", yüzde 10'u ise "Çok kötü olacağını düşünüyorum" yanıtını verdi. Türkiye ekonomisinin geleceğinden umudunu kesenlerin oranı toplam yüzde 38 olarak belirlendi.
Türkiye ekonomisinin geleceğinin "çok iyi" olacağını umut edenlerin oranı ise yüzde 6 olarak saptanan ankette, bu soruya yanıt verenlerin yüzde 22'si ekonominin gelecekte "iyi" olacağına inanıyor, yüzde 34'ü de mevcut durumun korunacağını düşünüyor.
ÜÇ KİŞİDEN İKİSİ EKONOMİK PROGRAMI BAŞARISIZ BULUYOR
ATO anketine yanıt veren her üç kişiden ikisi hükümetin uyguladığı ekonomik programı başarısız, yüzde 34'ü ise başarılı buluyor.
Ekonomik programı başarısız bulanların yüzde 42'si en başarısız kısım olarak "işsizliğin azalmaması"nı gösteriyor. En başarısız ikinci kısımı ise yüzde 25 ile "iç ve dış borçların artması" olarak gösteriliyor. Yüzde 17'si "cari açığın artması"nı başarısızlık olarak değerlendirirken, yüzde 16'sı enflasyondaki düşüşü yeterli bulmuyor.
Ankete katılan her üç kişiden ikisi, hükümetin ekonomik ve sosyal sorunları çözdüğüne de inanmıyor.
EN BÜYÜK SORUN İŞSİZLİK
Ankete katılanlara göre 2006 yılının en büyük sorunları sırasıyla işsizlik, döviz kuru dengesizliği ve cari açık olarak düşünüyor.
Ekonomide son dönemde yaşanan olumsuzlukların nedeni olarak katılanların yüzde 46'sı yabancı sermaye girişlerindeki düzensizlik ve İran'la ilgili nükleer kriz beklentisi gibi "dış etkiler"i gösterirken yüzde 37'si "yanlış ekonomik uygulamalar" yanıtını verdi. "Erken seçim beklentisi" yanıtını verenlerin oranı ise yüzde 17 oldu.
YARISININ GELİRİ GİDERİNİ KARŞILAMIYOR
Anketi yanıtlayanların yüzde 51'inin aylık hane geliri aylık hane harcamasını karşılamıyor. Öte yandan bir başka soruya verilen yanıta göre, ankete katılanların yüzde 87'si 2005 yılında tasarruf yapamadı. Tasarruf yapabilen yüzde 13'lük kesimin en çok kullandığı tasarruf araçları ise yüzde 28 ile gayrimenkul ve yüzde 25 ile TL mevduat oluşturuyor.
ATO anketine katılanların yüzde 40'ının satın alma gücü 2005 yılında azaldı. Yüzde 44'ünün satınalma gücünde herhangi bir değişiklik olmazken, satın alma gücü iyileşenlerin oranı sadece yüzde 16 oldu. 2006 yılında satın alma gücünün iyileşeceğini düşünenlerin oranı ise yüzde 14 iken "kötüleşecek" diyenlerin oranı yüzde 36, "değişmeyecek" diyenlerin oranı da yüzde 50 oldu.
YÜZDE 80'İ BÜYÜMEYİ HİSSETMEDİ
Ankete katılanların yüzde 80'i büyümenin işlerinde bir fark yaratmadığını söyledi. Büyümenin işlerine olumlu yansıdığını ifade edenlerin oranı ise yüzde 20'de kaldı.
Ankete katılanların yüzde 42'sinin 2005 yılı cirosu bir önceki yıla göre azaldı. Yüzde 19'unun cirosu artarken, yüzde 39'unun cirosu aynı kaldı.
Anketi yanıtlayanların yüzde 24'ü 2005 yılında personel çıkarttı. Yeni personel alanların oranı yüzde 11 iken, yüzde 65'inin ise personel sayılarında değişiklik olmadı.
YENİ YATIRIM YOK
ATO anketine oda üyelerinin yüzde 78'i 2005 yılında yeni yatırım yapamadı. Yeni yatırım yapanların oranı yüzde 22'de kaldı.
Yatırım yapanların yüzde 65'i kendi öz kaynaklarını kullanırken, yüzde 28'i işletme kredisi, yüzde 7'si yatırım kredisi kullandı.
REEL SEKTÖR YÜKSEK TANSİYON HASTASI
ATO Başkanı Sinan Aygün, ekonominin nabzını tutmak için belli aralıklarla Ankara'nın önemli ticaret bölgelerinde anket yaptıklarını belirterek, "Nabız koldan ölçülür. Kol yerine burundan ölçmeye kalkarsanız olmaz. Ekonominin nabzı da çarşıda atıyor. Reel sektör yüksek tansiyon hastası. Hükümet, hastayı muayene etmeden kağıt üzerinde düşük tansiyon teşhisi koyup piyasalara tuzlu ayran içiriyor" diye konuştu.
ATO anketine katılanların yüzde 51'inin aylık gelirinin aylık harcamalarını karşılamadığına dikkati çeken Aygün, "Tüccarın yarısı evinin masrafını karşılayamıyor. Siftah etmeden dükkanını kapatıyor. Kimin ekonomisi iyiye gidiyor?" sorusunu sordu.
milliyet