Erdoğan'ın tartışmasız zaferi

Saat 20.45 itibariyle sandıkların yüzde 97'sinde oy sayım işlemi tamamlandı. AK Parti oyların neredeyse yarısını alarak, tek başına iktidar olmayı garantiledi.

En büyük düşüş MHP'de yaşandı. 7 Haziran'da oyların yüzde 16'sını alan MHP'nin oyu yüzde 12ye düştü. Parti, oylarının dörtte birini, milletvekillerinin de yaklaşık yarısını kaybetti.

AK Parti 12 Haziran 2011 seçimlerinde yüzde 49 ile rekor düzeyde oy almıştı. 1 Kasım'da benzer bir tablo var. Saat 20 itibariyle sandıkların yüzde 91'i açıldı. AKP'nin oy oranı yüzde 49.7.

HDP, 10.5 oranında oy aldı, barajı zor da olsa geçti. HDP'nin baraj altında kalması AKP'ye Anayasa'yı tek başına değiştirme veya referanduma götürme imkanı verecekti.

CHP, 24.7, MHP 11.9 oranında. Bu sonuçlar, AKP'nin 3 milyon dolayında küskün seçmenin oyunu geri aldığını gösteriyor.

7 Haziran'da 85 seçim çevresinin tamamında oy kaybına uğrayan AK Parti, bu seçimde bütün seçim çevrelerinde oylarını artırmış görünüyor.

YSK kararı gereği Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis ile bu illerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy verme işleminin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak belirlendi.

Seçimde, 54 milyon 49 bin 940 seçmen, cezaevlerinde kurulacak 358 sandıkla birlikte toplam 175 bin 6 sandıkta oy kullandı.

Tekrar seçim zamanı

7 Haziran seçimlerinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, hükümet kurma görevini en çok oy alan AK Parti'nin Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu'na vermişti. Koalisyon çabalarının başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, Davutoğlu hükümet kurma görevini Erdoğan'a iade etti.

45 günlük sürede yeniden hükümet kurulamaması üzerine, hükümet kurma görevini CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'na vermeyen Erdoğan, seçimin yenilenmesine karar vermişti.

16 parti yarışıyor

Seçimde 16 siyasi parti yarışıyor. Adalet ve Kalkınma Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, Demokratik Sol Parti, Halkların Demokratik Partisi, Komünist Parti, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Saadet Partisi, Vatan Partisi ve Halkın Kurtuluş Partisi 85, Hak ve Özgürlükler Partisi 78, Doğru Yol Partisi 67 ve Liberal Demokrat Parti 61 seçim çevresinde seçime katılıyor. Seçimde, Türkiye genelinde 21 bağımsız milletvekili adayı var.

Kimler oy kullanamadı?

Haklarında kısıtlama kararı kesinleşenler, kamu hizmetinden yasaklı olanlar, silah altında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları ile askeri öğrenciler ve taksirli suçlar dışında, kasıtlı suçlardan cezaevinde bulunan hükümlüler seçimde oy kullanamadı.

Yurtdışındaki oylar

Yurtdışındaki seçmenler için 54 ülke, 113 temsilcilikte sandık kuruldu, gurbetçilerin 8 Ekim'de başlayan oy verme işlemi 25 Ekim'de sona erdi. Yurt dışında kullanılan oy pusulaları, uçaklar ve diplomatik kuryelerle Türkiye'ye getirildi. Ankara'daki Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunda saklanacak oylar, 1 Kasım akşamı, tüm yurtta oy verme işleminin tamamlanmasının ardından diğer oylarla eş zamanlı açılarak sayılmaya başlanacak.

Gümrüklerde de oy kullanıldı

Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı vatandaşların gümrük kapılarında 8 Ekim'de başlayan oy verme işlemi saat 17.00'ye kadar sürdü.

Oy verme işleminin yapıldığı gümrük kapıları şöyle:

Sarp, Kapıkule, İpsala, Hamzabeyli, Dilucu, Dereköy karayolu gümrük kapıları, Şakirpaşa, Esenboğa, Antalya, Eskişehir, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Atatürk, Sabiha Gökçen, Adnan Menderes, Erkilet, Konya Askeri, Dalaman, Bodrum-Milas, Samsun, Trabzon, Zonguldak havalimanı gümrük kapıları, Kuşadası, Ayvalık, İzmir, Derince, Mersin, Taşucu, Bodrum, Samsun liman gümrük kapıları.

75 milyon 288 bin 955 oy pusulası

Seçimde yurt içinde, yurt dışı temsilciliklerde ve gümrük kapılarında kullanılmak üzere toplam 75 milyon 288 bin 955 birleşik oy pusulası bastırıldı.

Seçim günü yasakları

Oy verme günü saat 06.00'dan 24.00'e kadar alkollü içki satılamayacak, içkili ve umumi yerlerde alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak, eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalacak, eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnızca yemek verilebilecek.

Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka kimse silah taşıyamayacak. Radyolar ve her türlü yayın organlarınca saat 18.00'e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, tahmin ve yorum yapılamayacak. Radyolarda ve her türlü yayın organlarında 18.00-21.00 saatleri arasında ancak YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilecek.

Bütün yayınlar saat 21.00'den sonra serbest olacak ancak YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21.00'den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebilecek.

Kaynak: Al Jazeera ve AA