Camilerde jammer kullanımı yasak
Hukukçular, bazı cami, sinema ve tiyatro salonlarında kullanılan frekans ve sinyal karıştırıcı "jammer" cihazlarının "haberleşme özgürlüğü"nü ihlal ettiğini öne sürdü. Telekomünikasyon Kurulu uzmanları da cihazın yalnızca TSK, MİT ve Emniyet tarafından kullanılabileceğini belirtti. Kurum yetkilileri, cihazın kullanıldığı bazı yerlerde incelemeler yapıldığını, istenilen alan dışında da haberleşmenin olumsuz etkilendiğine dair tespitlerde bulunduklarını bildirdi.
Önce TSK'ya yönelik uzaktan kumandalı mayın saldırılarına karşı gündeme geldi. Sonra camilerde görülmeye başlandı. TBMM ve Başbakanlık binalarına takıldı. Sinema ve tiyatro salonları da 'jammer' edinmeye başlarken hukukçular uyardı: 'Cep telefonlarını susturan frekans ve sinyal karıştırıcı jammerlar, Anayasa'nın haberleşme özgürlüğünü ihlal ediyor.'
Anadolu Ajansı'nın görüştüğü hukukçular, çeşitli kamu kurumları, cami, sinema ve tiyatrolarda kullanılan jammerlarla Anayasa'nın haberleşme özgürlüğünü düzenleyen 22'nci maddesinin ihlal edildiğini söyledi. Anayasa'nın mutlaka 'kanunla sınırlandırılması' gerektiğini belirten hukukçular TBMM'den çıkacak tek maddelik yasayla, ihlalin önüne geçileceği görüşünde.
Taktırmak isteyen çok!
Telekomünikasyon Kurulu ise farklı düşünüyor. Kurulun uzmanlarına göre 'jammer' cihazlarının kullanımıyla ilgili yasal bir düzenleme var: 2813 sayılı Telsiz Kanunu'nun 29'uncu maddesi. Nitekim Başbakanlık merkez binasının duvarlarına bu maddeye dayanarak jammer yerleştirilmiş. Ancak Telekomünikasyon Kurulu uzmanları da her kafasına esenin jammer takamayacağını vurguluyor.
29'uncu maddeye göre sadece TSK, MİT ve Emniyet Genel Müdürlüğü izinsiz özel amaçlı cihaz imal ve ithal edebiliyor.
Kurul yetkilileri, "Bazı kurumlar; örneğin Kilis Valiliği, okullar için Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara Ticaret Odası, TRT, Sağmalcılar Cezaevi, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, bazı akaryakıt istasyonları GSM jammer cihazı kurmuş ya da kurma isteğiyle kurumumuza başvurmuş. Ancak talepleri reddedilmiş ya da kurulanlar toplatılarak, yasal işlemler yapılmıştır" dedi.
Bir başka sorun da cihazın istenilenden daha geniş alanı etkileyebilmesi. Telekomünikasyon Kurulu yetkilileri incelemelerinde jammer'ların istenilen kapalı alanın dışında da haberleşmeyi olumsuz yönde etkileyebildiğini tespit etti. ABD, Avustralya, Pakistan, Japonya ve Avrupa Birliğin'de de bu yüzden cihazın kullanımını sınırlandırıldığını hatırlatan yetkililere göre cami, kilise, sinema, okul, cezaevi ve benzeri yerlerde jammer kullanılamaz.
'Namazdan namaza çalışır'
Kurul böyle diyor, ama namazın ortasında zır zır çalan cep telefonlarından bezen Diyanet İşleri Başkanlığı dört koldan camilere jammer yerleştiriyor. Cihazın yurt genelinde birçok camide kullanıldığını belirten Diyanet İşleri Başkanlığı yetkilileri son olarak Kastamonu'daki camilere 'jammer' yerleştirildiğini söyledi.
Kastamonu Müftüsü Fuat Altıntaş da cihazın zaman ayarlı olduğunu, sadece namaz vakitlerinde aktif duruma geldiğini anlattı. Müftü, açık telefonların özellikle cuma namazlarında ibadet huzurunu bozduğunu vurguladı. Diyanet İşleri'nde camilerde kaç jammer takıldığına ilişkin rakam yok. Yetkililer jammer isteyen camiler için müftülüklerden izin alındığı, parasınınsa cemaatten toplandığını açıkladı.
Fransa böyle çözdü
Bir süre önce Fransa'da da sinema, tiyatro ve konser salonlarında kullanılan jammer cihazları 'haberleşme özgürlüğünü engellediği' iddiasıyla tartışmalara neden olmuştu. Fransız hükümeti sorunu sinema, tiyatro ve konser salonlarında cep telefonu sinyallerini engelleyen cihazların kullanımına onay vererek, bazı mekânlarda kullanımına sınırlama getirerek çözdü. Aletin uzaktan kumandalı bombaları önlemek için Fransa'da bazı toplantı salonlarına da monte edildiği biliniyor. Jammer konusunda en ileri teknolojiyse duvar kâğıdının içine gizlenebilecek ebatta jammer üreten İngiliz Savunma Bakanlığı'nda.