Başörtüsü bahane, maksat yatırımcıyı tedirgin edip hisseleri ucuza toplamak

Ekonomide son günlerde sık sık dile getirilen Amerika kaynaklı ekonomik durgunluk söylentileri küresel piyasalar üzerine kara bulut gibi çökmüş durumda. Türkiye piyasalarının bu durumdan etkilenmemesi sürpriz olurdu.

İMKB, büyük düşüşün başlangıcında diğer borsalar gibi hareket etmiş, çok önemli para çıkışı da yaşanmamıştı. Ancak geçen haftanın başından itibaren hissedilir biçimde diğerlerinden ayrılmaya başlayan bir seyir yaşanmaya başlandı.

Merkez Bankası'nın güçlü duruşunun etkisiyle dolar ve faizde şimdilik böyle bir etki görülmezken hisse senedi piyasalarında son yaşanan başörtüsü tartışmalarının medya tarafından abartılı bir şekilde rejim sorununa çevrilmesinin de etkisiyle yabancı satışlarının arttığı görüldü. Hatta bazı yayın kuruluşları işi o kadar abarttı ki "egemenliğin kayıtsız şartsız millete" ait olduğu Türkiye Cumhuriyeti'nin Meclis'inde büyük çoğunlukla (411 oy) kabul edilmesi durumunda borsaların çökebileceği şantajı yaptı. 2006 yılını hatırlayacak olursak Danıştay cinayeti öncesi ve sonrasında medya tarafından başlatılan propaganda neticesinde bazı yabancı fonların da desteklediği bir seyir izlenmiş, endeks 48 binden 31 bine gerilemiş, dolar ve faizde ciddi bir sıçrayış yaşanmıştı. Kayıplar birbirini takip ettikçe umutsuzluk da artmıştı. Ondan sonra piyasalar birkaç ayda toparlandı, endeks 58 bin seviyelerine kadar tırmandı. Aynı senaryo yine adım adım izleniyor.

130 milyon dolarlık net satış sonrası 10 şirket hissesinde 46,5 milyar dolarlık bir kayıp yaşanması son derece manidar. Amerikan piyasaları hapşırıyor biz de grip olalım; ama durumu zatürreye çevirmek isteyenler var. Durumu cari açık noktasına getirmeye falan gerek yok. Sorun, Türkiye'yi zayıf halka yapmaya çalışan, aralarında bazı iç güçlerin de bulunduğu uluslararası grupların oyunlarının yeniden hortlamasıdır. Başörtüsü bahane edilerek Londra merkezli yerli yorumcuların desteğiyle korku yayıp dibe vurmuş hisseler küçük yatırımcının elinden alınmaya çalışılıyor. Sürekli Türkiye ile ilgili olumsuz raporlar yazılıyor. Merak etmeyin, aynı kurum ve kişiler birkaç hafta sonra olumluya döner! Bundan sonra neler olabilir sorularına sadece tarih tekerrürden ibarettir, diyorum. 2006 Nisan ayı ve sonrasında ne olduysa muhtemelen aynı gelişmeleri başka bir versiyonu ile izlemeye devam ederiz. Önce c azip fiyatlardan hisse toplanır, ardından tekrar toparlanırız.

SELİM IŞIKLAR

Başörtüsüne özgürlük, 'kaos' diye gösterilince yabancı ürktü

Amerikan ekonomisinde durgunluk endişesiyle patlak veren küresel kriz en çok Türkiye'yi vurdu. Dünya borsaları ocak ayını 5,2 trilyon dolarlık kayıpla kaparken, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) yüzde 22,7'lik düşüşle en fazla kaybın yaşandığı borsa oldu.

Uzun süredir ABD ve Avrupa borsalarıyla paralel hareket eden İMKB, dün Avrupa'daki toparlanmaya rağmen düşüşünü sürdürdü. Endeks yüzde 1,47 kayıpla 41 bin 343 puandan kapandı. Geçen hafta 1,16 YTL'ye kadar gerileyen dolar dün 1,2230 YTL, bono bileşik faizi yüzde 16,67'ye yükseldi. Uzmanlar, Türkiye'nin küresel dalgalanmadan en çok etkilenen ülke olmasında, üniversitelerde başörtüsüne özgürlük girişimine Meclis'ten rekor destek olmasına karşın bazı medya kuruluşlarının kaos şeklinde sunmasının etkili olduğunu belirtiyor. Uzmanlara göre, yüzde 70'ten fazla payla borsanın hâkimi olan yabancılar gerçeği yansıtmayan haberlerle ürkütülüyor. Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Süleyman Aslan, Türkiye'de borsanın gereğinden fazla düştüğünü belirterek, "Temelsiz bir düşüş söz konusu. Dışarıdaki gelişmelerden olumsuz etkileneceğiz; ancak sorun bu işin biraz da psikolojik boyutundan kaynaklanıyor. Türkiye'nin kaosa girdiğine yönelik haber ve yorumlar yabancı yatırımcıyı doğrudan yönlendirmese de süreci olumsuz algılamasına yol açıyor. Ele alış şekliyle yabancıların moralini bozan bir unsur." diyor. Albaraka Türk Başekonomisti Melikşah Utku da kaos ortamı ve kriz tellallığı yapılarak işin büyütülmemesini istedi. Utku, "Bu işin büyütülerek somut bazı adımların atılması yabancı yatırımcıyı ciddi manada küstürebilir. Bu tür kara senaryoların azaltılması gerekiyor. Ancak maalesef birileri mevcut iyileşmelerden rahatsız, bunu her vesileyle dillendirmek istiyorlar." şeklinde konuşuyor.

Finans Yatırım Yurtiçi Satış Birim Müdürü Şevket Keresteci, dövizdeki hareketliliğin piyasaları rahatsız ettiğini vurguladı. Borsanın normal şartlarda 40 binde tutunması gerektiğini belirten Keresteci'ye göre, başörtüsü tartışmaları son birkaç gündür fiyatlara yansıdı. Turkish Yatırım Finansal Strateji Müdürü Gökhan Uskuay da 25 Ocak tarihine kadar İMKB'nin dünya borsalarıyla paralel hareket ederken, başörtüsü tartışmaları başladıktan sonra değer kayıplarının artmaya, döviz ve faizin tırmanmaya başlamasına dikkat çekti. Başörtüsü tartışmasının, yurtdışı piyasalardan daha agresif bir düşüş yaşamamıza sebebiyet verdiğini savunan Uskuay, düşüşün daha agresif bir hal alabileceğini öne sürdü.

OCAKTA EN ÇOK İMKB DÜŞTÜ (%)

Türkiye -22,7

Çin -21,4

Rusya -16,12

Hindistan -16

Ercan Baysal, Ankara, İstanbul