Geçiş garantisi bir yıl sonra bitiyor
Yap-İşlet-Devret modeliyle inşa edilen Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün 7 yıl 9 ay olan garanti kapsamındaki işletme süresi 1 yıl sonra bitiyor. Mayıs 2024'ten itibaren köprüden geçen araç sayısı ne olursa olsun devlet işletmeciye ödeme yapmayacak. Köprünün mülkiyeti ise 3 yıl sonra kamuya geçecek.
Asya ve Avrupa'yı üçüncü kez birleştiren Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün işletme süresi, yüklenici ile kamu arasında imzalanan sözleşmeye göre 10 yıl 2 ay 20 gün olarak belirlenmişti. Garanti kapsamındaki işletme süresi ise 7 yıl 9 ayı kapsıyor. 2016 yılında hizmete açılan köprünün garanti kapsamındaki işletme süresi 1 yıl sonra bitecek. İşletme süresi ise 3 yıl sonra sona erecek. Köprü, işletme süresinin tamamlanmasının ardından kamuya devredilecek. İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaştırma Sistemleri Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, mega projenin devletin kasasından tek bir kuruş çıkmadan Türkiye'ye kazandırıldığının altını çizerek, "Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli ile yüzyıllık hedefler gerçeğe dönüştü" dedi.
YAP-İŞLET-DEVRET BAŞARISI
Türkiye'de son 21 yılda 194 milyar dolar değerinde ulaştırma yatırımı gerçekleştirildiğini dile getiren Ilıcalı, şöyle devam etti: "Bunun yaklaşık yüzde 30'u ise kamu-özel sektör iş birliğiyle yapıldı. Kara, hava, demir yolu ve haberleşmede önemli projelere imza atıldı. Yap-İşlet-Devret modeli ile hayata geçirilen projeler ciddi bir mali fizibilite ile yapıldığı için ülkenin faydasına olan karlı yatırımlar oldu. Projelerdeki geçiş garantileri de çok kısa süre içerisinde başa baş noktaya geldi. Hatta Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Tüneli, Osmangazi Köprüsü, İzmir Otoyolu gibi projelerde bu garantiler aşılmaya da başladı. Bu model uygulanmış olmasaydı, bugün bu projeler hayata geçirilemezdi."
Ulaşıma nefes oldu
2013 yılında yapımına başlanan Yavuz Sultan Selim Köprüsü için "araç geçmez" eleştirileri yapılıyordu. Bugün gelinen noktada ise Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Kuzey Marmara Otoyolu ile birlikte İstanbul'un kuzeyinde ulaşıma adeta nefes oldu. Günlük ortalama 100 bin aracın kullandığı Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nden 2023'ün ilk 6 ayı ile birlikte 200 milyondan fazla araç geçti.
Ekonomiye doping etkisi
Türkiye'nin yüz akı projelerinden Yavuz Sultan Selim Köprüsü, İstanbul'daki trafik yoğunluğunu rahatlatmanın yanında ekonomiye de doping etkisi yaptı. Köprü, açıldığı 2016 yılından bu yana milli gelire 1,1 milyar dolar, üretime 2,3 milyar dolar, ihracata 191,6 milyon dolar katkı sundu. 59,4 milyon dolar vergi geliri elde edilen proje ile istihdama da 6 bin kişilik katkı sağlandı.
Yusuf Özdemir