Aday Memurlara 657 sayılı Kanunun 36'ncı Maddesinden Hangi Bent Hükümleri Uygulanabilir mi?

657 sayılı Kanunun "adayların aylıkları" başlıklı 158'inci maddesi aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

" Herhangi bir sınıfta aday olarak göreve başlayanlar bu Kanunun 54 üncü maddesindeki esaslara göre, girecekleri derecenin hak edecekleri kademe aylığını alırlar.

Aday memurlara, asaletleri tasdik edilinceye kadar kademe ilerlemesi uygulanmaz."

657 sayılı Kanunun "adaylığa kabul edilme" başlıklı 54'üncü maddesi aşağıdaki şekilde hüküm altına alınmıştır.

" Sınavlarda başarılı olanlardan Devlet memurluğuna girmek isteyenler başarı listesindeki sıraya ve 47 nci maddeye göre ilan edilen kadro sayısı kadar, kurumlarınca memur adayı olarak atanırlar.

Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz."

657 sayılı Kanunun "asaleti onaylanan memurların kademe ilerlemeleri" başlıklı 159'uncu maddesi aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

" Adaylık süresi sonunda bu Kanun hükümlerine göre asıl memurluğa atananların adaylıkta geçirdikleri süreler, kademe ilerlemelerinde ve derece yükselmelerinde değerlendirilir."

Danıştay Beşinci Dairenin bir kararında (T:14.03.2012, E:2010/7740, K:2012/1046); 657 sayılı Yasa'nın 158. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, aday memurlara asaletleri tasdik edilinceye kadar kademe ilerlemesi uygulanmayacağı yolundaki buyurucu hüküm ve üst öğrenimini memuriyette iken bitirmediğinin açık olması karşısında; davacının aday memur statüsünde bulunduğu tarih itibarıyla, kademe veya derece ilerlemesi sonucunu doğuracak olan 657 sayılı Yasa'nın 36'ncı maddesinin A/12-d**** bent hükmünden yararlanamayacağının açık olduğu, bununla birlikte, adı geçenin, asaleti tasdik edilip asil memurluğa ataması yapıldıktan sonra, öğrenim durumuna göre başlangıç derecesinin değiştirilmesini isteyebilecektir.

Dönemin DPB bir görüşünde (T:30.04.2010, S:8303); aday memurların asaletleri tasdik edilinceye kadar 657 sayılı Kanunun 64'üncü maddesi hükmüne göre kademe ilerlemesi yapılamayacağı ancak adaylık süresi içinde 657 sayılı Kanunun 36'ncı maddesinin A/1*, A/6** ve A/9*** uncu bentleri gereğince kademe ilerlemesi yapılmasının mümkün olduğu, aday memur olarak atananların kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinde bahsi geçen maddeler uyarınca yapılacak kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi uygulamasının ilgililerin söz konusu öğrenim durumlarına ilişkin belgeleri ibraz etmek suretiyle intibak talebinde bulundukları tarih itibariyle yapılması gerektiği mütalaa edilmiştir.

*A/1 - Avukatlık stajını açıkta iken yapanlara iki, memuriyette iken yapanlara bir kademe ilerlemesi uygulanır.
**A/6 - a) Lise ve dengi okul mezunu olup, özel kanunları gereğince sınava tabi tutularak orta dereceli okul öğretmenliği ehliyetini alanlar ve eğitim müfettişliği unvanını kazananlar, mesleki ve teknik öğretim okulları meslek, atölye veya kurs öğretmenliğinde görevlendirilenler ile özel kanunlarına ya da özel kanunların verdiği izne dayanılarak orta dereceli okul öğretmenliğine atananlar 11 inci derecenin birinci kademesinden hizmete alınırlar. b) Ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların, normal öğrenim süresinden fazla olması halinde, başarılı her öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanır. Bunlardan teknik öğretim okulları mezunlarına, meslekleri ile ilgili görevlerde çalışmaları halinde ayrıca bir kademe ilerlemesi daha verilir.
***A/9 - Memurluğa girmeden önce veya memuriyetleri sırasında yükseköğrenim üstü master derecesi almış olanlarla yüksek öğrenim kurumlarında en az bir yıl ilave öğrenim yaparak lisans üstü ihtisas sertifikası alanlara bir kademe ilerlemesi, tıpta uzmanlık belgesi alanlara, meslekleri ile ilgili öğrenim dallarında doktora yapanlara bir derece yükselmesi uygulanır. Master derecesini alıp bir kademe ilerlemesinden yararlanan memura, mesleği ile ilgili öğrenim dalında doktora yaptığı takdirde iki kademe ilerlemesi uygulanır.
****A/12 - d) Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak (87 nci maddeye tabi kurumlarda çalışanlar dahil) üst öğrenimi bitirenler, aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak kaydıyla, bitirdikleri üst öğrenimin giriş derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler.

657 sayılı Kanunun "tesis edilen sınıflar" başlıklı 36'ncı maddesine göre; memurların kazanılmış hak aylık derecelerine ilave edilecek derece, kademe ve değerlendirilebilecek hizmetler teker teker sayılmıştır. Yukarıda belirtildiği üzere sonuç olarak; aday memurlar hakkında 657 sayılı Kanunun 36'ncı maddesinin A/1, A/6, A/9 bent hükümleri uygulanmakta iken A/12-d uygulanamamaktadır.