Yargıda örgütlenmede siyasallaşma kaygısı
Danıştay, 'Hakimler ve Savcılar Birliği' kurularak yargı mensuplarının örgütlenmesini öngören kanun taslağına karşı çıktı. Danıştay Başkanı Ender Çetinkaya bu tür bir örgütlenmenin Anayasa'ya aykırı olduğunu belirtti.
Danıştay, 'Hakimler ve Savcılar Birliği' kurularak yargı mensuplarının örgütlenmesini öngören kanun taslağına "yargıda siyallaşmaya yolaçacağı" ve "Anayasa'ya aykırı olduğu" gerekçesiyle olumsuz görüş bildirdi.
Danıştay Başkanı Ender Çetinkaya imzasıyla Adalet Bakanı Cemil Çiçek'e gönderilen Başkanlar Kurulu'nun yazısında, bu tür bir örgütlenmenin Anayasa'ya aykırı olduğu belirtildi. Yazıda, "Mesleki düzenlerinin sağlanmasında etkili olan kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, hakimlerin bağımsızlığı anlamında bir katkı sağlamayacağı mütalaa edilmektedir" denildi.
"Bağımsızlığa hizmet etmez"
Hakimler ve Savcılar Odası şeklindeki bir örgütlenmenin yargının ve hakimlerin bağımsızlığını gerçekleştirme amacına hizmet etmeyeceği, Anayasa'ya aykırı olduğu belirtilen Danıştay'ın karşı yazısında, şu değerlendirmeye yer verildi:
"Anayasa, yargı yetkisinin kullanılmasında hiçbir organ, makam, merci veya kişinin, mahkemelere, hakimlere emir ve talimat veremeyeceği, genelge gönderemeyeceği, tavsiye ve telkinde bulunamayacağını hüküm altına almaktadır. Anayasa'nın 135. maddesinde de kamu kurum niteliğindeki meslek kuruluşlarının, kamu kurumları dışında serbest olarak yürütenlerle ilgili örgütlenmeyi kapsamakta olup, belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamanın yanısıra, meslek disiplini ve ahlakını korumak, meslek mensuplarının birbirleri ile, halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere kuruldukları belirtilmektedir. Dolayısıyla aslında bağımsız çalışanların, mesleki düzenlerinin sağlanmasında etkili olan kamu kurumu nteliğindeki meslek kuruluşlarının, hakimlerin bağımsızlığı anlamında bir katkısı olmayacağı mütalaa edilmektedir."
Tasarıda neler öngörülüyor?
Danıştay'ın karşı çıktığı tasarıda şu düzenlemeler yer alıyordu:
En az 40 hakim ve savcısı bulunan her ilde birer Hakim ve Savcı Odası kurulacak. Bu odalar, merkezi Ankara'da kurulacak Türkiye Hakimler ve Savcılar Birliği'ne bağlanacak.
Odalar ve birlik, Adalet Bakanlığı'nın idari ve mali denetimine tâbi tutulacak.
Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay başkan ve üyeleri, adli yargı hakim ve cumhuriyet savcıları, idari yarı hakim ve savcıları ile başka bir kamu kurum ve meslek kuruluşuna üye olmamak şartı ile bu görevlerden emekli olanlar, kanun kapsamında tutulacak.
Odalar, mesleğin daha cazip hale getirilmesi için çalışmalar yapmak amacıyla toplantılar düzenleyebilecekler.
Oda mensuplarının birbirleri ile ilişkilerini geliştirmek, aralarındaki bağları güçlendirip mesleki dayanışmayı sağlayabilecekler.
Odalar, hakim ve savcıların mesleki gelişmeleri ile maddi ve manevi menfatlerinin korunması amacıyla çalışmalar yapabilecekler.
Mesleki bilimsel çalışmalarının yayımlanması için dergi çıkarıp, konferanslar düzenleyebilecekler. Her oda genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulundan oluşacak.
yenişafak