Bütün liseler 'Anadolu' olacak
"Ortaöğretimde Okul Çeşitliliği Yerine Program Çeşitliliğini Esas Bir Yapıya Geçilmesi" Çalıştayı'nda genel ortaöğretim yapan bütün okulların "Lise", "Akademik Lise" veya "Anadolu Lisesi", mesleki ve teknik eğitim veren bütün okulların da "Mesleki ve Teknik Liseler" ismi altında birleştirilmesi önerildi. Ortaöğretimde 70 civarındaki okul türünün azaltılması amacıyla düzenlenen ve dün başlayan çalıştay, bugün oluşturulan raporun okunmasıyla sona erdi.
Başkent Öğretmenevi'nde gerçekleştirilen çalıştay kapsamında oluşturulan "Genel Ortaöğretim" ile "Mesleki ve Teknik Öğretim" komisyonlarınca hazırlanan raporlar kurulan Divan'da ele alındı.
Çalıştayın sonunda, komisyonlarca ve Divan'da hazırlanan raporlar "komisyonların önerileri" olarak okundu. Buna göre, "Genel Ortaöğretim Komisyonu"nun raporunda şu öneriler yer aldı:
- Genel lise, Anadolu lisesi ve Anadolu öğretmen liseleri "Anadolu lisesi" adı altında birleştirilmeli ve öğrenci alımı Ortaöğretime Geçiş Sistemi yoluyla gerçekleştirilmeli
- Anadolu güzel sanatlar liseleriyle spor liseleri "Anadolu Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi" adı altında birleştirilmeli ve öğrenci alımı yetenek sınavıyla gerçekleştirilmeli
- Fen lisesi ve sosyal bilimler liselerinin mevcut durumları korunarak ayrı okul türleri şeklinde mevcut haklarıyla devam etmeli ve öğrencialımı Ortaöğretim Geçiş Sistemi yoluyla gerçekleştirilmeli
- Anadolu liselerindeki alanlar "Türkçe-Matematik-Fen", "Türkçe-Matematik Sosyal" ve "Yabancı Dil" şeklinde yapılandırılmalı, ancak alan tanımlamaları genişletilerek yükseköğretime uygun şekilde çeşitlendirilmeli
- Fen liselerinde Türkçe-Matematik-Fen, Fen ve Teknoloji alanlarına yer verilmeli
- Sosyal bilimler liselerinde Türkçe-Matematik-Sosyal alana yer verilmeli
- Anadolu güzel sanatlar ve spor liselerinde daha önceden olduğu gibiresim, müzik ve spor alanları aynen muhafaza edilmeli ve alanlar okulların fiziki yapı, öğretmen durumu ve meslek durumlarına açılmalı,
- Okul türleri ve alanlar arasında yatay ve dikey geçişlere imkan verecek mevzuat düzenlemeleri yapılmalı
- Yasal düzenlemeler yapıldıktan sonra genel ortaöğretim programı uygulayan bütün liseler tek bir çatı altında toplanmalı.
Komisyon'un raporu
Mesleki ve teknik ortaöğretim komisyonunun raporunda da şu öneriler yer aldı:
- Mesleki ve teknik eğitim yeniden yapılandırılırken hizmet ve üretim sektörü esas alınmalı- Mesleki ve teknik eğitim veren okul veya kurumlar, "Meslek Liseleri", "Anadolu Meslek Liseleri", "Teknik Liseler", "Anadolu Teknik Liseleri" olarak yapılandırılmalı,
- Programlar (elektrik-elektronik teknolojisi, çocuk gelişimi ve eğitimi, muhasebe ve finansman, hemşirelik gibi) okul türleri içinde yer almalı,
- Bu yeni yapılanmayla yeterli başarıyı gösteremeyen ya da isteyen öğrenciler için okullarda yalnızca meslek kazandıran programlara da yer verilmeli,
- Mesleklerle isimlendirilen okullar (motor meslek lisesi, bankacılık meslek lisesi gibi) Anadolu meslek lisesi, Anadolu teknik lisesi, tekniklise, endüstri meslek lisesi, kız meslek lisesi, ticaret meslek lisesi bünyesinde yapılandırılmalı.
Bu komisyonun raporunda, bazı katılımcıların "mesleki ve teknik eğitim veren okul ve kurumlarının adlarının korunmasını" istedikleri belirtilerek, isim değişikliği olması halinde bu okul ve kurumların kazanımlarının azalacağı endişesini dile getirdikleri kaydedildi.
Bazı katılımcıların da mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarının endüstri meslek lisesi, kız meslek lisesi, ticaret meslek lisesi ile anadolu otelcilik ve turizm meslek lisesi adı altında yapılandırılmasını önerdikleri ifade edilen raporda, bir kısım katılımcının da 9'uncu sınıfta eğitim verildikten sonra 10'uncu sınıftan itibaren mesleki ve teknik okulalan eğitimi sunulmasını dile getirdikleri kaydedildi.Raporda ayrıca, bazı katılımcıların "Anadolu öğretmen liselerinden mezunolan öğrencilerin yükseköğretime geçişte diğer okul türlerine göre haksız bir avantaj sağladıklarını" belirterek, "üniversiteye giriş şartlarının yeniden düzenlenerek mesleki ve teknik ortaöğretim mezunlarının önündeki engellerin kaldırılması gerektiğini" ifade ettikleri bildirildi.
Genel Ortaöğretim ile Mesleki ve Teknik Eğitim komisyonlarının raporlarının divan toplantısında tüm katılımcıların müzakeresinesunulması sonucunda oluşturulan öneriler de şöyle sıralandı:
- Tüm ortaöğretim kurumlarının iki okul türü şeklinde yapılandırılması genel olarak uygun görülmüştür. Buna göre genel ortaöğretim veren bütün okullar "Lise, Akademik Lise, Anadolu Lisesi" adlarından biri adı altında, mesleki ve teknik eğitim veren bütün okullar ise "Mesleki ve Teknik Liseler" ismi altında birleştirilmelidir.
- Bu iki okul türü arasında yatay ve dikey geçiş imkanına her aşamada yer verilmeli, ayrıca aynı anda veya daha sonra da farklı tür programdanda mezun olabilme imkanı verilmelidir.
- Komisyon raporunda önerildiği şekliyle gerek genel ortaöğretimde gerekse mesleki ve teknik ortaöğretimde bazı okul türlerinin mevcut halidevam edecekse Anadolu öğretmen liseleri, imam hatip liseleri ve sağlık meslek liseleri sistem içerisinde mevcudiyetlerini korunmalıdır.
- Okul türlerindeki alanlar yeniden düzenlenmeli ve alan-bölüm-program yapılandırılması sadece ÖSS kriterine dayandırılmamalıdır.- Yükseköğretime geçişte tüm engeller kaldırılmalıdır.
- Açıköğretim Lisesi, Mesleki Açıköğretim Lisesi lisesi ve çıraklık eğitimi sistemin bu yapı içerisinde yeniden gözden geçirilmelidir."
Milli Eğitim Bakanlığı'nın 'ortaöğretimdeki okul türlerinin azaltılması' için düzenlediği 'çalıştay'dan genel liselerin kaldırılarak 'Anadolu lisesi' yapılması, meslekî ve teknik eğitimdeki çok sayıdaki okul türünün de kaldırılması kararı çıktı.
İki gün süren 'Ortaöğretimde okul çeşitliliği yerine program çeşitliliğini esas alan bir yapıya geçilmesi çalıştayı'nda genel liselerin tamamının Anadolu lisesi yapılması kararlaştırıldı. Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in de olumlu baktığı kararın uygulanması halinde 2009 yılından itibaren düz liselere öğrenci alınmayacak. İsmi Anadolu lisesi olarak değiştirilecek liselere merkezî sınav sistemiyle (Seviye Belirleme Sınavları) kayıt yapılacak. Merkezî sınavlara girmeyen veya başarısız olan öğrenciler meslek liselerine yönlendirilecek.
Çalıştay kararlarında tüm meslek liselerinin 'meslek lisesi' ve 'teknik lise' çatısı altında birleştirilmesi öngörülüyor. Bunların yabancı dil programı uygulayan birimlerine 'Anadolu' türünün de ilave edilmesi kararlaştırılırken, ticaret, otelcilik, kimya, motor, tapu kadastro gibi meslek liselerinin adı kaldırılacak. Bu bölümler 'meslek lisesi' adı altında bir program olarak bu liselerde uygulanacak. Böylece bir meslek lisesinin önündeki birkaç satırı bulan ve 'tabela kirliliğine' neden olan isim karmaşası ortadan kaldırılacak.
Güzel sanatlar ile spor lisesi birleşiyor
Liselerdeki Türkçe matematik, sosyal, fen ve Yabancı dil alanları, sosyal, fen ve yabancı dil olarak uygulanacak. Alan değişikliğinin bakan onayıyla bu öğretim yılından itibaren uygulanabileceği belirtiliyor. Çalıştayda güzel sanatlar lisesi ile spor liselerinin birleştirilmesi kararı da çıkarken, fen, sosyal bilimler, imam hatip ve öğretmen liselerinin mevcut durumlarının devam etmesine karar verildi.