Artık dişçiden korkan çocuk kalmayacak
- Diş hekimlerinin uyguladığı ?sedasyon? yöntemi ile çocukların diş hekimi korkusu tarihe karışıyor.
Uzman Diş Hekimi Nükhet Berk, hastanın anestezi uzmanınca tamamen ya da yarı uyutulduğu ?sedasyon? yöntemini çocuklar için sıklıkla kullandıklarını belirterek, ?Bu şekilde çocuğun diş hekiminden hiçbir korkusu bilinçaltına yerleşmemiş oluyor. İnsanların küçük yaşlarda geçirdikleri diş hekimi travması ömür boyu onların diş hekimine gitmesine engel oluyor? dedi.
Oral Lazer Uygulamaları Derneği Başkanı Uzman Diş Hekimi Nükhet Berk, gerek dişçi koltuğundan korkan çocuklar için gerekse bazı refleksleri nedeniyle tedavi olamayan yetişkinler için ?sedasyon? yöntemi uyguladıklarını söyledi. Anestezi uzmanı tarafından uygulanan, hastanın havayolunu açık tutabildiği, fiziksel uyaranlara ve sözlü komutlara uygun cevabı verdiği ve bilincin baskılandığı bir durum olarak tanımlanan bu yöntemde çocuk hastaların tamamen uyutulduğunu belirtti. Ancak, bunun bir genel anestezi olmadığına işaret eden Uzman Doktor Berk, ?Genel anestezi riski yüksek olan bir uygulama. Biliyorsunuz ki genel anesteziden ölenler var. Ama sedasyondan ölen yok. Hiçbir riski de bulunmuyor. Tabi ki ehil ellerde olmak koşuluyla? dedi. Tedavi sırasında uyutulan çocuğun el ya da ayak parmağına anestezi uzmanınca bir alet bağlandığını da söyleyen Berk, ?Oksimetri deniyor buna. Oksimetri ile vücuttaki oksijen oranı ölçülüyor. ?İyi nefes alıyor mu, vücudundaki oksijen miktarı yeterli mi?' gibi. Çünkü eğer vücutta bir problem oluşacak olursa, yani rahat nefes alamıyor olursa vücudundaki oksijen oranı düşüyor. O zaman da müdahale ediyoruz. Oksijen veriyoruz. Ama yüzde 90 oranında böyle bir şey yaşamıyoruz? diye konuştu.
-ÇOCUKLAR BURAYA GELDİKLERİNİ DAHİ HATIRLAMIYORLAR-
Berk, çocukların kliniğe gelişlerini dahi hatırlamadıklarını belirterek ?Kontrole çağırdığımız küçük hastalar, diyorlar ki ?sizi kandırdım gelmedim, uyumadım. Dişimi de doldurtmadım' Bazen aileleri ?Gece diş perisi gelmiş, senin dişini doldurmuş ya da dişini çekmiş' diyorlarmış? dedi. Diş hekimi korkusunun bilinçaltına yerleşmemesinin önemine değinen Berk, ?İnsanların küçük yaşlarda geçirdikleri diş hekimi travması ömür boyu onların diş hekimine gitmesine engel oluyor? diye konuştu. Çocuklara genelde uyandırılırken de ilaç verildiğini belirten Berk, ?Anestezist belli bir süreyse o süreye yetecek kadar da ilaç verebiliyor, ancak genelde ilaç verip anında uyandırıyor. Anneleri çocuklarını öperek uyandırıyor. İşlem sonrasında hasta kaldığı yerden devam ediyor. Çocuk eğer ağlayarak uyumuşsa uyanırken de ağlayarak uyanıyor. Ağlamadan uyumuşsa öyle uyanıyor. Ve sonradan eve gidiyor? diye konuştu.
-?SEDASYON MUTLAKA EHİL KİŞİLERCE UYGULANMALI?-
Bilinçli sedasyonun kesinlikle ehil kişilerce uygulanması gerektiğinin altını çizen Uzman Diş Hekimi Nükhet Berk, ?O nedenledir ki, mesleğinde iyi olan bir anestezi uzmanı bulunduruyoruz. Yapılan araştırmalara göre, bu yöntemin hiçbir yan etkisinin olmadığı saptansa dahi, her türlü acil olaya karşı müdahale edilebilecek önlemlerin alınması gerekiyor? dedi. Anestezi uzmanının tedavinin sonuna kadar hastanın başında bulunduğunu bildiren Berk şunları söyledi:
?Alerjik durum için de anestezi uzmanı bulundurularak önlemi sürekli olarak almış oluyoruz. Ama mutlaka uzman olmalı. Bu çok önemli. Lokal anesteziye dahi alerji olunabiliyor. Uzmanımızın doktorun müdahale edebileceği, kalp kaslarını çalıştıracağı, damar içlerinde verebileceği tüm ilaçları yanındadır. Anında hastayı entübe edeceği araçları yanındadır. Ayrıca bu yöntemde erişkinlerde yutkunma fonksiyonu devam ediyor; ancak çocuklarda yutkunma fonksiyonu da olmuyor. Bu nedenle su vererek çalışıyoruz. O suyun boğaza kaçmaması lazım. O nedenle uzman, ehil bir ekiple çalışmak önemli.?
-SEDASYON, TEDAVİ SIRASINDA MİDE BULANTISI YAŞAYAN YETİŞKİNLERE DE UYGULANIYOR-
Bu yöntemin yetişkinlere de uygulandığını kaydeden Berk, ?Çocukluğunda yaşadığı bir takım olaylardan korkanlar olduğu gibi, bunun dışında mide bulantısı, sürekli tükürme refleksi olan ya da ağzını çok açık tutamayan yetişkin hastalar da var. Eğer onlara çok uzun işlemler yapılması gerekiyorsa sedasyon yöntemi uygulanıyor? dedi.
Uygulamadan önce yöntemin nasıl olduğu konusunda ailelere bilgi verildiğini belirten Berk, anestezi uzmanının da ailelerle ayrıca konuştuğunu ve hasta hakkında bilgiler aldığını söyledi. Berk, uygulamadan önce hastaların aç gelmesinin yeterli olacağını söyleyerek ?Bu damardan girilen bir enjeksiyon. Çok küçük hastalarda ise meyve suyunun içine karıştırılan bazı sersemletici ajanlar kullanılıyor. Bazen aileye veriyoruz. Buraya gelmeden yarım saat önce onu içiriyorlar. Dolayısıyla kliniğe gelmeden önce çocuk zaten uyumuş oluyor? diye konuştu.
-?AĞRISIZ DİŞ HEKİMLİĞİNİ YAYMAK HEDEFİM OLDU? ?
Uzman Diş Hekimi Berk, ?ağrısız diş hekimliği?ne yönelmesinin nedeninin ilkokuldan önce yaşadığı olay olduğunu ifade ederek şunları söyledi:
"Çocukları bağırta bağırta dişini çekebilirsiniz; ancak bağırta bağırta dolgu yapamazsınız. Özellikle dolgu gibi tedavilerde bu yöntem önemli. Artı o bağırttığınız işten sonra da bir daha o çocuğu dişçi koltuğuna oturtamazsınız. Benim, ağrısız diş hekimliğine niyetlenmemin tek nedeni ilkokula başlamadan önce hiç anestezisiz bir dişimin süt dişi diyerek çekilmesidir. Ve bu olaydan sonra, lise sona kadar hiç diş hekimine gitmedim. Bir dolu dişim çürük nedeniyle harap oldu. Kanal tedavileri yapıldı. Ama dedim ki ?ben diş hekimi olmalıyım ve ağrısız diş hekimliğini yaymalıyım' Hedefim o oldu.?