TOKİ Başkanı'ndan evsizlere bayram müjdesi
Alt gelir gruplarına konut üretimini hızlandıracaklarını belirten Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Erdoğan Bayraktar, İstanbul, Ankara ve İzmir'de kampanya olacağını kaydetti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla yeni bir proje üzerinde çalıştıkları bilgisini veren Bayraktar, yoksullara bayram müjdesi verdi: "Evi olmayanları gerekirse sosyal fonlardan vakıflardan, destek alarak ev sahibi yapmak için kafa yoruyoruz." Bayraktar, ekonomik durgunluk sebebiyle düşen ev fiyatlarının ilerleyen dönemlerde fırlayacağı uyarısında bulundu.
AK Parti iktirarının ardından sosyal konut projelerine ağırlık veren Toplu Konut İdaresi'nden (TOKİ) alt gelir gruplarına yönelik yeni bir çalışmanın müjdesi geldi. TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, "Sayın Başbakanımızın talimatıyla yeni bir proje üzerinde çalışıyoruz. Evi olmayanları gerekirse sosyal fonlardan, vakıflardan, destek alarak ev sahibi yapmak için kafa yoruyoruz." açıklamasında bulundu.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile son görüşmelerinden önemli kararlar çıktığı bilgisini veren Bayraktar, Başbakanın "Ucuz ve küçük konutlara yönelin." talimatı verdiğini söyledi. Türk insanının küçük evlere talep göstermediğini, 2 oda bir salonu olan ve en küçük 85 metrekare evler istediğini Başbakan'a aktaran Bayraktar'a Erdoğan'ın cevabı, "Hayır biz evleri küçük yapalım çok ucuz satalım. Evi olmayanlar için gerekirse sosyal fonlardan, vakıflardan destek alarak ev sahibi yapalım. Bunun için kafa yoralım." şeklinde olmuş.
Dünya piyasaları küresel krizle çalkalanırken konut sektörü büyük bir durgunluk yaşıyor. Mortgage sistemini kullanan ülkelerde bankaların kredi kullandıramayışı ev alımlarını durdurdu. Ancak Türkiye ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ifadesiyle TOKİ modeli sayesinde krizden şu ana kadar derinden etkilenmedi. Gözlerin çevrildiği TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, konuyla ilgili olarak CİHAN'a yaptığı değerlendirmede, ABD'deki ipotekli konut finansmanı sıkıntılarından kaynaklanan küresel krizin, konut üretim ve satışlarını etkilemediğini kaydetti. Gerekçe olarak da ev satışlarını faizsiz yapmalarını gösterdi. Bu yıl 330 bin ev yapan İdare, bunların 285 binini sattı. Bu anlamda Başbakan Erdoğan'ın övgüsünü alan Başkan Bayraktar, krizin dünya geneli ve Türkiye'de etkisini göstereceği kadar gösterdiği görüşünde. Mortgage sisteminin hakim olduğu ABD'de büyük bir çöküş yaşandığını ifade eden Bayraktar, "Mortgage modeli kullanılan ülkelerde konutlar değerinin çok üzerinde satıldı. 100 bin dolar olan ev 200 bin dolar dendi. Şu anda patlayan, o." diye konuştu.
Türkiye'de benzer sistem uygulanmak üzere 2005-2006'da Meclis'te kanun çıkarıldığını hatırlatan Bayraktar, faizlerin yüksek seyretmesi ve yükselmesiyle bu yolla ev sahibi olma anlayışının oluşamadığını aktardı. "Ancak TOKİ'nin yaptığı sistem biraz daha farklı. Bu tamamen sosyal devlet olmanın gereği, şevkat kollarının vatandaşa gerilmesi sistemi." sözleriyle mortgage sisteminden farkı anlatan Bayraktar'a göre, kendi modellerinin faize dayalı olmaması krizi hafif atlatmalarında büyük etkiye sahip. ÜFE ve TÜFE'ye dayalı olarak sadece yıllık enflasyonu 6 ayda bir vatandaşın satın aldığı konutların kalan borcunun üzerine eklediklerini hatırlatan Bayraktar, 10-15 yıla kadar vade verdiklerini bu sistemde hiçbir aksama yaşanmadığını dile getirdi. İdare, şimdiye kadar 328 bin 78 konut, 409 okul, 415 spor salonu, 35 kütüphane, 319 ticaret merkezi, 256 cami, 31 hastane, 72 sağlık ocağı, 13 yurt ve pansiyon, 12 sevgi evi, 10 engelsiz yaşam merkezi inşa etti. Buralarda toplam 800 bin kişilik istihdam sağlandı.
Sattığımız evlerden geri dönen binde 2 bile değil
TOKİ modelini, 'insancıl ve ayağı yere basan bir sistem' şeklinde tanımlayan Bayraktar, "Konutların değeri zaten maliyeti. Eğer bir konutun maliyeti 60 bin YTL ise çoğu yerde yaptıklarımız böyle. Alt gelir grubuna yönelik konutlarında kar sıfır. Hatta birçok şehirde modern hayatın gerektirdiği okulları, alışveriş merkezlerini camisini sağlık ocaklarını yapıyoruz. Bunları konutların bedellerine eklemiyoruz." şeklinde konuştu. İstanbul, Ankara ve İzmir'de kampanyalar düzenleyeceklerini de aktaran Bayraktar, ekonomik durgunluk sebebiyle düşen ev fiyatlarının ilerleyen dönemlerde yeniden yükseleceği uyarısında bulundu.
Uzun vadeli ve kira öder gibi faize girmeden ev alan vatandaşın borcuna sadık olduğunun altını çizen Bayraktar, başarının sırrını bir de rakamlarla örneklendiriyor. Bu yıl satılan 285 bin konutta geri verenlerin sayısını yüzdelerle ifade edemediğini kaydeden Başkan, "Geri verilen ev binde 2'ler civarında değil. Çok sağlam gidiyoruz. TOKİ Japonların yaptığı kredilendirmede, Merkez Bankası seviyesinde not aldı. Bu, ayağını ne kadar sağlam yere bastığını, yüzünün vatandaşa dönük olduğunu, vatandaşın kazancına dönük olduğunu gösteren bir sonuçtur." dedi.
Dünyaya örnek model oldu
TOKİ'nin hem mortgage sistemini kullanan hem de üretimini yapan kuruluş olarak birçok ülkenin dikkatini çektiğini söyleyen Bayraktar, "Ukrayna, Cezayir, Tunus, Romanya, Suriye, Kazakistan, Moğolistan, Irak, İran'dan geliyorlar. Sizin sistemden ne kadar istifade edebiliriz diye soruyorlar." bilgisini verdi. Kaynak temini ve birlikte konut yapacak yabancı ortak arayışlarının sürdüğüne işaret eden Başkan, Cezayir'den üç kez heyet geldiğini kısa süre sonra ortaklığın netleşeceğini dile getirdi. Ukrayna, Suriye ve Fas gibi ülkelerle de ortaklık görüşmelerinin devam ettiğinin altını çizen Bayraktar, "Bu konuda Maliye Bakanlığı ile ortaklaşa çalışıyoruz. Hem kaynak temini hem de tecrübelerine yönelik çalışmalar. Meksika ile de çalışmalarımız var." dedi. Endonezya ve Pakistan gibi ülkelerden de konut yapmak için talep geldiğini kaydeden Bayraktar, "Biz Türkiye'de çok açıldığımız için yurt dışına gidemiyoruz. Burada işimiz çok yoğun." ifadesini kullandı. TOKİ, Gürcistan'a gitme projesi için ise Başbakan'dan talimat bekliyor.