Danıştaydan 'fazla mesai' kararı
Ankara - Danıştay, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B maddesine göre çalışan sözleşmeli personelin, verilen işleri bitirene kadar normal çalışma saatleri dışında da çalıştırılması ve bunun karşılığında herhangi bir ek ücret ödenmemesine ilişkin hizmet sözleşmesindeki düzenlemenin yürütmesini durdurdu.
Yüksek Mahkeme, taraflara, 1 ay önce ihbar etmek şartıyla, sebep göstermeksizin sözleşmeyi feshetme hakkı tanıyan düzenlemenin de "hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmayacağına" hükmetti.
Türk Sağlık-Sen, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinde 657 sayılı Yasa'nın 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele yönelik 2008 yılı hizmet sözleşmesinin çalışma şartlarına ilişkin 3. maddesinin 2. fıkrasındaki, "Ayrıca ilgili, kendisine verilen işleri bitirene kadar, normal çalışma saatleri dışında da çalışmak zorundadır. Normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde yapacağı çalışmalar karşılığında ilgiliye herhangi bir ücret ödenmez" ibaresi ile 8. maddesinin (b) bendindeki, "Taraflar, bir ay önce ihbar etmek şartıyla sebep göstermeksizin sözleşmeyi feshedebilir" ibaresinin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Danıştayda dava açtı.
Dava dilekçesinde, sözleşmeye dayanak teşkil eden sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararındaki bazı hükümlerin de iptali ve yürütmesinin durdurulması talep edildi.
Davayı inceleyen Danıştay 12. Dairesi, daha önce sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının söz konusu hükümlerinin yürütmesinin durdurulması nedeniyle bu davadaki istemlerle ilgili karar verilmesine yer bulunmadığına hükmetti.
Hizmet sözleşmesinin bazı hükümlerinin iptali ve yürütmenin durdurulması talebini de inceleyen Danıştay 12. Dairesinin kararında, Anayasa'nın "Zorla çalıştırma yasağı" başlıklı 18. maddesindeki "Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır", "Ücrette adalet sağlanması" başlıklı 55. maddesindeki ise "Ücret emeğin karşılığıdır" hükümlerine dikkat çekildi.
Kararda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda ise memurların günlük ve haftalık çalışma süreleri, fazla çalışmaların karşılanması gibi hususlara yer verildiğine işaret edildi.
657 sayılı yasada sözleşmeli personelin kamu hizmeti görevlileri olarak kabul edildiğinin açık olması karşısında, davalı idarece ileri sürüldüğü gibi, sözleşme kurallarının taraf idareleri ile sözleşme serbestisi sınırları içerisinde belirlenmediğinin ortada olduğu belirtildi.
Hizmet sözleşmesinin iptali istenen kısmında, personele zorla çalışma yaptırılacağının kesin bir dille ifade edilmesine rağmen, bunun karşılığının ne şekilde telafi edileceğine ilişkin bir hüküm bulunmamasının, sözleşmenin dayanak aldığı yasaya, zaruri ve kamu menfaatlerini gerektiren işler dışında zorla çalıştırma yapılamayacağına ilişkin evrensel ve anayasal ilkeye aykırılık teşkil ettiği vurgulandı.
Yüksek Mahkeme, taraflara, 1 ay önce ihbar etmek şartıyla, sebep göstermeksizin sözleşmeyi feshetme hakkı tanıyan düzenlemenin de "hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmayacağına" hükmetti.
Kararda, açıklanan nedenlerle sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının bazı hükümlerinin yürütmesinin durdurulması istemiyle ilgili "karar verilmesine yer olmadığına", 2008 yılı hizmet sözleşmesinin çalışma şartlarına ilişkin 3. maddesinin 2. fıkrası ile 8. maddesinin (b) bendinin yürütmesinin durdurulmasına oy birliğiyle karar verildiği belirtildi.
Bu karara davalı itiraz ederse, itirazı Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu görüşecek. Danıştay 12. Dairesi, esasa ilişkin kararını ise daha sonra verecek.