Tiroide neden olan faktörler

Tiroid hastalıklarının en az bilinen yönü bu hastalıkların 'neden' ortaya çıktığıdır. Ancak başlıca nedenleri arasında hayal kırıklığı, üzüntü, uzun süren mutsuz evlilikler sayılabilir.

Tiroid hastalıklarının en az bilinen yönü, bu hastalıkların 'neden' ortaya çıktığıdır. Bu konuda yapılmış bir çok bilimsel araştırma, tiroid hastalıklarının tek bir nedene bağlı olmadığını, ancak birden çok nedenin bir araya gelmesiyle tiroid hastalıklarının ortaya çıktığını göstermiştir. En çok kabul gören nedenler aşağıda açıklanmıştır.

HAYAL KIRIKLIĞI, ÜZÜNTÜ VE STRES

Yüksek dozlu, ani şok tarzında ortaya çıkan stresler (örneğin işte, okulda, önemli bir sınavda veya evlilikte yaşanan başarısızlıkların yarattığı hayal kırıklığı ve üzüntüler), uzun süren mutsuz evlilikler, sevmediği bir işte uzun süre çalışmanın yarattığı süregelen gerilim tiroid hastalıklarının ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktır.

BAZI İLAÇLARIN KULLANIMI

Lityum ve anti-depresanlar ve kortizol kullanımının da tiroid üzerinde yavaşlatıcı ve yetersiz hormon üretimine (gizli tiroid yetmezliği, subklinik hipotiroidizm) neden olduğu yayınlanan bilimsel makalelerde görülmektedir. Üstelik, bu ilaçların etkileri genellikle kalıcı olmaktadır. Her geçen gün yeni ilacın daha tiroid hastalıkların neden olduğu ortaya çıkmaktadır. Sivilce tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar ile zayıflatıcı bir çok ilaç tiroid hastalıklarına neden olabilmektedir.

AİLESEL GEÇİŞ (IRSİ GEÇİŞ)

Ailesel geçiş, halk arasında kullanımıyla ırsi özellik, tiroid hastalığının oluşumunda oldukça etkilidir. Üstelik, tiroidin aynı tür hastalığının görülmesi şeklinde olmaktadır. Örneğin, annesinde veya teyzesinde tiroid nodülü olan bir kadında aynı şekilde ama belki farklı yaş diliminde tiroid nodülü ortaya çıkma olasılığı yüksektir. Haşimato hastalığı (oto-immün tiroidit) ve zehirli guatr, ailesel geçişin en sık görüldüğü tiroid hastalıklarıdır.Ancak, gerek tiroid hastalıklarında gerekse diğer hastalıklarda çevresel faktörlerle desteklenmediği sürece ailesel geçiş her zaman hastalık ortaya çıkarmayabilir.

Sadece iyot eksikliği değil!

Sanıldığının aksine, bütün tiroid hastalıklarından iyot yetersizliği sorumlu değildir. İyot yetersizliği, bölgesel türde guatrın ortaya çıkmasına neden olabilir. Bunda en önemli faktör bölgenin toprak, su ve havadaki iyot miktarıdır. Son yıllarda bu türden bölgesel guatr da bile tek nedenin iyot yetersizliği olmadığı, başka hücresel ve genetik düzeyde bozuklukların neden olabileceğini açıklayan araştırma sonuçları yayınlanmıştır. Ancak, son yıllarda tiroidoloji üzerinde çalışan bilim insanlarının neredeyse tamamı "Bütün tiroid hastalıklarının nedeninin iyot yetersizliği olmadığı" görüşünde birleşmiştir.

İyot fazlalığı

İyot fazlalığı da tiroid zararlı antikorların üretimine neden olduğu, bunun sonucunda tiroidin iltihabının (tiroidit, Haşimato hastalığının), zehirli guatr ve hatta papiller kanserin sık görülmesine neden olduğu bilimsel çalışmalarda yayınlanmıştır.

Hazırlayan: Prof Dr. Cumali Aktolun