Gelir İdaresi, Merkez Bankası Vakfı'na ceza kesti

Gelir İdaresi, Merkez Bankası Vakfı'na 1.9 milyar liralık gelirini kaçırdığı gerekçesiyle toplam 724 milyon liralık vergi ve ceza kesti. Merkez Bankası Vakfı uzlaşma istiyor

Maliye Bakanlığı Gelirler Kontrolörleri'nce 1 milyar 881 milyon liralık gelirini devletten gizlediği tespit edilen Merkez Bankası Vakfı'nın Maliye Bakanlığı'ndan uzlaşma talep ettiği ortaya çıktı. Yetkililer, Merkezi Uzlaşma Komisyonu'nun uzlaşma günü belirleyeceğini ve talebin burada ele alınacağını ifade etti.

Edinilen bilgiye göre, Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Gelirler Kontrolörleri, 2008 yılı içerisinde 2 bin 351 vergi incelemesi gerçekleştirdi. Bu incelemelerde 6 milyar 906 milyon 461 bin 687 liralık beyana karşılık, 190 milyar 481 milyon 501 bin 203 lira tutarında gelirin devletten kaçırıldığı ortaya çıkarıldı. Kontrolörler, söz konusu gelir için mükelleflere 1 milyar 725 milyon 714 bin 378 lira vergi tahakkuk ettirdi, 1 milyar 894 milyon 844 bin 768 lira da ceza kesti.

25 sektöre mercek

Gelirler Kontrolörleri'nin vergi incelemelerinin sektörel dağılımı da ilginç sonuçlar verdi. Kontrolörler, 25'in üzerinde sektörde vergi denetimi yaptı. İncelemeler sırasında banka ve sigorta muameleleri vergisine konu banka işlemlerinde beyan edilen her 1 liraya karşı 109 liranın, mükelleflerin banka hareketlerinde ise beyan edilen her 1 liraya karşı 2 liranın gizlendiği anlaşıldı. Bu denetimlerde sigorta acentelerinde 1'e karşı 7, Hazine bonosu incelemelerinde 1'e karşı 24, madencilik sektöründe 1'e karşı 7, akaryakıt firmalarında da 1'e karşı 2 gelir kaçağı tespit edildi.

Tek vakfı incelediler

Kontrolörler, denetim programı kapsamında vakıf ve dernekleri de büyüteç altına aldı. Vakıf denetimi, Merkez Bankası Vakfı nezdinde gerçekleşti. Gelirler Kontrolörleri, yardım sandığı şeklinde kurulan Merkez Bankası Vakfı'nın 2002 ve 2003 yılı hesaplarıyla faaliyetlerini inceledi.

Bu inceleme sırasında, söz konusu vakfın, ticari kazanç elde eden bir fon işletmesi haline dönüştüğü tespitinde bulunuldu. Merkez Bankası Vakfı'nın fon alıp sattığı, sigorta işlemleri yaptığı, ticari kazanç sağlanan bu işlemler için de vakfın kurumlar vergisinden muaf olduğu iddiasıyla gelir beyan etmediği vurgulandı.

Gelirler Kontrolörleri'nin raporlarında, sadece 2002 ve 2003'te vakıfta 2.5 milyar liraya yakın bir gelirin devletten kaçırıldığı yer aldı. Ancak gelir vergisi ve mahsup işlemleri sonucu net tutarın 1 milyar 881 lira olduğu belirtildi. Bu çerçevede, vakfa 362 milyon 194 bin 377 lira vergi tahakkuk ettirildi. Vakfa vergi kaçırdığı için de ayrıca 362 milyon 195 bin 807 lira ceza uygulandı. Merkez Bankası Vakfı'yla ilgili vergi işlemi, isim vermeden Gelir İdaresi Başkanlığı'nın faaliyet raporundaki sektör incelemeleri içinde de yer aldı.

Merkez Bankası Vakfı'nın 2 milyar liraya yakın gelirini devletten gizlediğine, Maliye'nin bunun vergisini istediğine ilişkin haberler geçen yıl sonunda basına yansımış, ancak bu tarihte vakfa kesilen vergi ve cezanın miktarına ilişkin bilgiler netleşmemişti.

2004 sonrası için inceleme sürecek

Merkez Bankası Vakfı'na çıkarılan yüklü vergi borcu ve cezanın ardından Gelirler Kontrolörleri, söz konusu kuruluşun 2004 ve sonraki döneminin de incelenmesini kararlaştırdı.

Yetkililer, yapılan ön incelemede, 2004 ve takip eden yıllarda da vakfın ticari kazanç elde edilen fon ve sigorta işletmesi şeklindeki faaliyetlerinin sürdüğünün anlaşıldığını söylediler.