Yüksek Mahkeme üç kritik karara imza attı
Askeri Mahkeme'de hâkim olmayan üye yer alamaz. 301'den dava için Bakan izni gerekir. 2B yasasının iptal istemi esastan görüşülecek
Anayasa Mahkemesi, askeri mahkemede, hâkim sınıfından olmayan asker üyelerin heyette yer almasını Anayasa'ya aykırı buldu. Mahkeme, TCK'nın 301'inci maddesinden dava açılabilmesi için Adalet Bakanının iznini şart koşan yasal düzenlemenin iptal istemini reddederken, "2b Yasası" olarak bilinen ve orman niteliğini kaybeden arazilerin satışına olanak veren yasayla ilgili başvuruyu esastan görüşmeye karar verdi. Genelkurmay Askeri Mahkemesi, 'Askeri Mahkemelerin Kuruluş Kanunu'ndaki, "Askeri mahkemeler iki askeri hakim ve bir subay üyeden kurulur" ifadesindeki "bir subay" ibaresinin iptalini istemişti.
AİHM'DEN ÖTE KARAR
Anayasa Mahkemesi, Genelkurmay Askeri Mahkemesi'nin bu başvurusunu dün inceleyerek karara bağladı ve askeri mahkemelerde hâkim olmayan subay üyenin askeri mahkemelerde yer almasının Anayasa'ya aykırı olduğu sonucuna vararak bu konudaki düzenlemeyi iptal etti. Yüksek Mahkeme'nin kararını askeri yargı çevreleri "devrim niteliği taşıyor" diyerek yorumladı. Çünkü subay üyenin askeri mahkemelerdeki varlığı "TSK'nın askeri mahkemelerde doğrudan temsilcisi" olarak nitelendiriliyor. Subay üyelerin heyetteki varlığının, yargılanan asker kişiler üzerinde "baskı unsuru oluşturduğu" iddiaları sürekli gündemde kaldı. Bu konu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) de taşınmış, subay üyenin heyette bulunmasını Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı bulunmamıştı. Yani Anayasa Mahkemesi dünkü kararıyla AİHM'den de ileri bir yorum yapmış oldu.
301'DE BAKAN İZNİ KALDI
Anayasa Mahkemesi, AB'ye uyum sürecinde sıkça eleştirilen konu olan "Türklüğü aşağılama" suçunu tanımlayan TCK'nın 301'inci maddesinden dava açılabilmesi için Adalet Bakanı'nın iznini şart koşan yasal düzenlemenin iptal istemini de görüştü. Şişli 2'nci Asliye Ceza Mahkemesi'nin başvurusunu değerlendiren mahkeme, bu suç nedeniyle dava açılabilmesi için bakan şartının Anayasa'ya aykırı olmadığına karar verdi.
2B ESASTAN GÖRÜŞÜLECEK
Yüksek Mahkeme, kamuoyunda "2b Yasası" olarak bilinen ve orman niteliğini kaybeden arazilerin dolaylı da olsa o arazileri kullanmakta olanlara satışına olanak veren yasal düzenlemenin iptal başvurusunda da şekil yönünden bir eksiklik görmedi. Mahkeme, CHP'nin başvurusunu esastan görüşmeye karar verdi.