Subayları açığa alma yetkisi iki Bakan'da..
Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ'a hakkında soruşturma veya dava süren subayların ilişiğini kesmesi, en azından, açığa alması çağrısı yapılıyor.
Org. Başbuğ, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) demokrasiye ve Anayasa'ya bağlılığını vurgulamıştı. Aksi eğilimde olanlar varsa, bunların da TSK içinde barınamayacaklarını altını çizerek açıklamıştı. Genelkurmay Başkanı, bu sözlerinin arkasında. Yargı böyle bir hüküm verirse, Org. Başbuğ da askeri mevzuat açısından ne yapılması gerekiyorsa onu yapacaktır.
Org. Başbuğ, yasaların, hukukun uygulanması konusunda çok titiz bir komutan. Ancak yargı süreci devam ederken gündeme getirilen talepler ciddi bilgi eksikliğinden kaynaklanıyor. Hakkında soruşturma veya dava yürüyen subayların Org. Başbuğ tarafından açığa alınması talebi bunun tipik örneğini oluşturuyor.
Açığa alma koşulu
Bu talep özellikle iki kez tutuklanıp iki kez serbest bırakılan Albay Dursun Çiçek'le ilgili olarak gündeme getiriliyor. Son serbest bırakma kararı uyarınca Albay Çiçek'le ilgili soruşturma tutuksuz sürdürülecek.
Bu süreçte Albay Çiçek açığa alınabilir mi? Soruşturma aşamasında alınamaz. Çünkü, askeri personelin açığa alınması için askeri mevzuata göre haklarında kamu davası açılmış olması gerekiyor. Kamu davası ise iddianamenin hazırlanması, mahkemeye sunulması ve mahkeme tarafından kabul edilmesiyle açılmış oluyor.
Şu anda Albay Çiçek'le ilgili olarak kamu davası açılmış değil. Hazırlık soruşturması devam ediyor. Yine askeri mevzuata göre kamu davası açılmadan askeri personelin açığa alınması, ancak yüz kızartıcı suçlarla ilgili olabiliyor. Albay Çiçek'in üzerine atılı suçlamaların ise böyle bir niteliği yok. Dolayısıyla, kamu davası açılmadan açığa alınması da hukuken mümkün değil.
Org. Başbuğ yetkili değil
Bir önemli bilgi eksikliğinden kaynaklanan bir görüş de kamu davası açılması halinde askeri personeli açığa almaya yetkili kişinin Genelkurmay Başkanı Org Başbuğ olduğu...
Oysa yetkili Org. Başbuğ değil. Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri personelini açığa almaya yetkili olan Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül. Jandarma Genel Komutanlığı personelini açığa alma yetkisi ise İçişleri Bakanı Beşir Atalay'ın. Askeri mevzuata göre açığa alma hali bu bakanların takdirine bağlı. Açığa almaları da zorunlu değil. Gerek görürlerse alma yetkileri var. Milli Savunma ve İçişleri bakanları da adli müşavirlikleri aracılığıyla askeri makamın görüşünü almak durumundalar.
Çiçek ve Temizöz'ün durumu
Bu durumda Albay Dursun Çiçek ile Diyarbakır'da tutuklu bulunan eski Kayseri Alay Komutanı Albay Cemal Temizöz'ün konumlarına bakarsak, şunları söylemek mümkün.
Albay Dursun Çiçek hakkında henüz açılmış kamu davası yok. Biri İstanbul Savcılığı'nca, diğeri de Genelkurmay Askeri Savcılığı'nca yürütülen iki hazırlık soruşturması var. Bu soruşturmalar sonucunda hakkında dava açılırsa açığa alınıp alınmama kararını Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül verecek.
Diyarbakır'da tutuklu bulunan Albay Cemal Temizöz ise jandarma olduğu için onun hakkındaki kararı İçişleri Bakanı Beşir Atalay verdi. Atalay, hakkında dava açılmış ve tutuklanmış olan Albay Temizöz'ü açığa almadı, ancak alay komutanlığı görevinden aldı.
Org. Başbuğ'un hassasiyeti
Genelkurmay Başkanı Org. İlker Başbuğ ise hem sivil hem askeri soruşturmanın sonucunu bekliyor. Albay Çiçek, soruşturma başladığında Genelkurmay karargâhında görevli bir subaydı. 12 Haziran 2009'da Çiçek hakkındaki iddia ortaya atılır atılmaz, Org. Başbuğ, 17 Haziran 2009 günü Albay Çiçek'i, Genelkurmay karargâhındaki görevinden bir başka göreve atadı. Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi'ne gönderdi. 2009 Ağustos Şûrası'nda ise Albay Çiçek, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nda bir göreve atandı. Çiçek'in görev yaptığı daire de lağvedildi.
Sonuç olarak, Org. Başbuğ'un gerekli özeni gösterdiği ve hem sivil hem de askeri yargı sürecini beklediğini söyleyebiliriz. Yargı sürecini beklemenin herkes için en doğru yol olduğunu söylemeye bile gerek yok.