Sebve ve meyveyi yüzde 50 ucuzlatacak tasarı
Türkiye Sebzeciler, Meyveciler ve Seyyar Pazarcılar Federasyonu (TÜSPAF) Genel Başkanı Mehmet Çakman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yasa tasarısına federasyon olarak destek verdiklerini ve talep ettikleri bazı düzenlemelerle ilgili rapor hazırlayıp ilgililere sunduklarını söyledi.
Tasarının, hasat zamanı öncesi 2010 yılının mart veya nisan ayına kadar TBMM'de kabul edilip, resmi gazetede yayımlanmasını beklediklerini ifade eden Çakman, reform niteliği taşıyan yasanın hem üreticiye hem pazarcı ve manav esnafına hem de vatandaşa önemli artılar kazandıracağını ifade etti.
Çakman, 552 Sayılı Haller Yasası'nın kayıt dışını önlemek amacıyla tarım ürünlerinin tarladan komisyoncular tarafından alınması amacıyla çıkarıldığını, 1995 yılında yapılan değişiklikle hal komisyoncularına ayrıca kabzımallık unvanı verildiğini vurguladı. Bunun ardından pazar ve manav esnafının ürünleri sadece halden almak zorunda kaldığını dile getiren Çakman, bunun da ürün fiyatlarında çok ciddi artışa neden olduğunu ifade etti.
Çakman, yeniden ele alınan tasarının, pazarcı ve manav esnafına sebze ve meyveyi direkt üreticiden alma olanağı sağladığını dile getirerek, ''Vergi kaydı bulunan pazarcı ve manav esnafı üreticiden direkt mal alabilecekler. Pazarcı ve manavlar malını hale sokmadan, sadece hangi ürünü nereden ve kaç liraya aldığını bildirerek, bağlı bulunduğu belediyeye rüsum bedeli ödeyecek'' dedi.
Yasa tasarısının en fazla üreticiye ve üretici birliklerine fayda sağlayacağını ifade eden Çakman, ''Üreticiler, mevcut yasayla sadece komisyonculara ve kabzımallara mal satabiliyordu. Maalesef ürünlerinin paralarını da çok sonra tahsil edebiliyordu. Yasa tasarısı üretici ve üretici birliklerine müşterilerini kendilerinin seçmelerine olanak tanıyor. Herkes müşteri olabileceği için üretici ve birlikler mallarını peşin paraya bile satabilecek'' diye konuştu.
Çakman, yasanın vatandaş açısından da çok önemli faydaları bulunduğunun altını çizerek, şunları kaydetti:
''Yeni tasarı sayesinde yüzde 8'lere varan komisyon ücreti yüzde 2'ye inecek. Kabzımal kar payları düşünülürse fiyatlarda yüzde 50'lere varan çok ciddi bir azalma olacak. Tarla fiyatı 20 kuruş olan domates, eski yasaya göre pazarda ve manavda 35-40 kuruşa satılıyor. Yeni yasa tasarısıyla aynı domates pazarda ve manavda 25 kuruşa satılacak. Yani yeni tasarı, hem üreticiye hem pazarcı ve manav esnafına hem de vatandaşa yarayacak.''