Doktorlar 'bıçak parası'nı etik bulmadı
Vatandaşların en çok şikayetçi olduğu 'bıçak parası' doktorlar tarafından da ahlaki bulunmadı.
Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu'nun yaptığı araştırmaya katılan hekimlerin yüzde 35'i en sık yaşanan etik dışı uygulamanın hastalardan alınan bıçak parası olduğunu belirtti. Yüzde 12'si hastaneye yatışta özel muayenehane şartının hala uygulandığını, yüzde 12'si de gereksiz tahlil ve tetkik yapıldığı görüşünde birleşti.
Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu ve Avrupa Konseyi'nin ortaklaşa gerçekleştirdiği 'Yolsuzluğun Önlenmesi İçin Etik Proje' kapsamında sağlık alanında yapılan akademik araştırma sonuçlandı. Araştırma sonuçlarına göre 3 hekimden 1'i Türkiye'de etik dışı uygulamaların sağlık alanında yaşandığını belirtti. Bu hekimlerin yüzde 69'u usulsüzlüğün maddi kazanç elde etmek için yapıldığına işaret etti. En sık yaşanan etik dışı uygulamayı ise vatandaştan 'bıçak parası' istemek olarak yorumladı. Bunun dışında Sağlık Bakanlığı'nın reformlarıyla azalan 'önce muayenehane sonra hastane' şartının halen doktorlar tarafından uygulandığı rapora yansıdı. Doktorların yüzde 12'si hastaneye yatış ve ameliyat için hastalara özel muayenehane şartının koşulduğunu vurguladı. Araştırmaya göre hastadan fazladan ödeme isteyen hekimler daha çok (yüzde 53) özel ve üniversite hastanelerinde görev yapıyor.
DOKTORLARIN YÜZDE 21'İ BIÇAK PARASINI HAK GÖRÜYOR
Bıçak parasını haksız kazanç olarak görenler kadar olmasa da doktorlar içinde halen hastadan bu parayı almayı doğru bulanlar da var. Hekimlerin yüzde 21'i hastaların bıçak parası, hastaneye yatmak için özel muayenehane şartı ve doktora fazladan ödemeyi 'hak' olarak görüyor. Hemşirelerin yüzde 42'si hekimlikteki etik dışı uygulamaların yaygın olduğunu söylerken, yüzde 40'ı sınırlı sayıda hekimi kapsadığını belirtti. Doktorlara en yakın sağlık personeli olan hemşirelerin yüzde 24'ü doktorların gayri resmi kazancı olduğunu düşünüyor.
HASTALAR 'PARAN VARSA TEDAVİ VAR' DEDİ
Hastaların yarıya yakın (yüzde 43) bir bölümü hekimlerin para için hastaların sağlığını ihmal ettiğini anketörlere söyledi. Yüzde 7'si hekimlerin önce parayı düşündüğünü kaydeden hastalar, yüzde 31'i hekimlerin çoğunluğunun önce hastayı düşündüğünü ifade etti. Hastaların yüzde 47'si ise parayla daha iyi ve hızlı hizmet gördüğünü ifade etti. 'Paran varsa daha iyi sağlık hizmeti alıyorsun.' görüşü araştırmaya "Hastaların yüzde 24'ü hekimlere doğrudan ödeme yapmadığı için devletin sağlık hizmetlerini kullanmakla ilgili bir sıkıntı yaşamıştır." ifadeleriyle yansıdı.
DOKTORA 10 BİN LİRA PROMOSYON
Sağlık alanındaki yolsuzluk çarkında önemli paya sahip olduğu emniyet raporlarına giren 'tıbbi promosyon' da araştırmaya girdi. Doktorların yüzde 58'i tıbbi ürün promosyonu için sınır koymuyor. Sınır koyanların yüzde 38'i kırtasiye ürünlerini kabul ediyor, yüzde 11 kongre masraflarını kabul ederken, yüzde 7'si tıbbi ürünlere açık. Araştırma grubundaki eczacıların yüzde 90'ı hekimlere yönelik promosyona görüş belirtmezken, 10 eczacı skandal rakamı verdi. Hekimlere tıbbi promosyonun hekim başına yıllık tutarın ortalaması ise 10 bin 162 lira olarak ifade etti. Araştırma grubundaki tıbbi mümessillerin yüzde 61'i hekimlere yönelik promosyon tutarı hakkında bir şey söylemezken, 54 tıbbi mümessil ortalamanın 4 bin 578 lira olduğunu vurguladı.
BAŞBAKANLIK BELİRLEDİ
İlginç sonuçlarla gündeme oturması beklenen araştırma Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi öğretim üyeleri ve araştırma görevlileri tarafından gerçekleştirildi. Araştırmada hekimler, hemşireler, eczacılar, tıbbi mümessiller ve hastalarla olmak üzere 1.540 kişiyle anket yoluyla görüşme gerçekleştirildi. Araştırma Başbakanlık tarafından belirlenen İstanbul ve Nevşehir illerindeki hastanelerde 12 Nisan-13 Mayıs 2009 tarihleri arasında yapıldı. Araştırma Kamu Görevlileri Etik Kurulu ile Avrupa Konseyi arasında Yolsuzluğun Önlenmesi İçin Etik Projesi kapsamında gerçekleştirildi. (CİHAN)