USİDER: Sözleşmeli okul, eğitimde kalite ve rekabeti artırır
Türkiye'de eğitim sistemi sürekli tartışılırken, Uluslararası Sivil Toplumu Destekleme ve Geliştirme Derneği (USİDER)'nden dikkat çekici bir öneri geldi.
USİDER Genel Koordinatörü Mehmet Sedat Fırat, Amerika ve Avrupa'nın bazı ülkelerinde uygulanan 'sözleşmeli okul' (Charter Schools) sisteminin Türkiye'de de uygulanabilir olduğunu söyledi. Yurt dışında sözleşmeli okulların kamu okullarından daha fazla sorumluluk üstlendiğini ve verimlilik sağladığını ifade eden Fırat, bu okulların, kamu okullarında seçenekleri artıracağını ve yarışmayı teşvik edeceğini belirtti.
Eğitim alanında her geçen gün artan sorunlar, eğitimcileri alternatif okul arayışlarına itiyor. Bu anlamda sivil toplum kuruluşlarını da eğitim dünyasına çekmek için 'sözleşmeli okullar'ın (Charter Schools), Türkiye'de eğitime yeni bir boyut kazandıracağı düşünülüyor. Sözleşmeli okul hareketinin 1992 yılında Amerika'da başladığını dile getiren USİDER Genel Koordinatörü Mehmet Sedat Fırat, bu okulların otonomu ve sorumluluğu vurguladığını belirterek, bu yaklaşımın pazarlama ilkeleri ve demokratik değerlerle bütünleştiğini belirtti. Amerikan eğitim sistemine sözleşmeli okulların girmesinin ülkedeki eğitim politikasını ve okul reformu hareketini çarpıcı bir şekilde etkilediğini vurgulayan Fırat, bu okulların amacının birbiriyle yarışan devlet okulları oluşturmak ve kamu okul sistemini geliştirmek olduğunu söyledi.
Sözleşmeli okulların geleneksel kamu okullarından daha fazla sorumluluk üstlendiği ve verimlilik sağladığını ileri süren Fırat, "Bu okullar, kamu okullarında seçenekleri artırmanın ve yarışmayı teşvik etmenin bir yoludur. Sözleşmeli okullar, kamu eğitim sisteminin yeniden canlandırılması için bir araçtır. Külfetli düzenlemelerden ve yasalardan bağımsız olan bu okullar, geleneksel kamu okulları için başarı anlamında yenilikçi prototip okul olma özelliğindedir. Geleneksel kamu okullarını geliştirmek için çıkarılan zorlayıcı yasaların aksine sözleşmeli okullar, performansa dayalıdır ve kendi eğitim yaklaşımlarını seçmekte özgürdürler. Ancak yanlış yönetilirlerse öğrenci çekmekte ya da öğrenci beklentilerini karşılamayıp başarısız olabilirler. Bu durumda sözleşme feshediliyor." dedi.
Ekonomideki rekabetin verimi artıracağı varsayımının kamu okullarında sözleşmeli okul anlayışını ortaya çıkardığını dile getiren Fırat, bu okulların en büyük yararının ise rekabet olduğu takdirde mevcut kamu okullarının daha iyi olabileceğini belirtti. Piyasa ihtiyaçlarına cevap veremeyen okulların ya giderek zayıflayacağını ya da kapanacağının altını çizen Fırat, şöyle devam etti: "Yüzbinlerce aile, eğitimci ve sivil toplum kuruluşunu bir araya getiren sözleşmeli okullar, Amerika Birleşik Devletleri'nde gerçekleştirilen eğitim reformu ve okul seçimi tartışmalarının odak noktası olmuştur. Kamu eğitimin bir parçası olan bu okullar, kamu okullarında eğitimin niteliği tartışmalarına yeni bir boyut kazandırması, hem öğrencilere hem de ailelere farklı bir seçenek sunması noktasında önemlidir. Bu okullar sayesinde geleneksel kamu okullarına alternatif bir yenilikçi okul hareketinin başladığı düşünülebilir."