Memura toplu sözleşme maddesinde değişiklik yapıldı
Meclis'te 2 gün süren çalışmalar sonucunda anayasa değişiklik teklifinin 17 maddesi kabul edildi. Muhalefetin önerileri doğrultusunda paketteki bazı maddelerde değişiklikler yapıldı
YAKUP BULUT ANKARA
Meclis'te 2 gün 2 gece süren çalışmalarla ele alınan ve 17 maddesi komisyonda kabul edilen anayasa değişiklik teklifinin diğer 12 maddesinin görüşülmesine pazartesi günü devam edilecek. CHP ve MHP'nin eleştirileri doğrultusunda paketin bazı maddelerine eklemeler yapıldı.
Muhalefet partilerinin anayasa değişikliği ile sürekli gündeme getirdiği uzlaşma, Anayasa Komisyonu'nda sağlandı. Muhalefetin eleştirileri üzerine teklifte önergelerle değişiklik yapılırken CHP'nin de komisyon görüşmelerinde maddelere öneri getirerek uzlaşma içinde yer almaya çalışması dikkat çekti. Pakette askerlerin isteği doğrultusunda YAŞ ve askerlere sivil yargılama bölümlerinde de değişikliğe gidildi. Teklife şehit ve gazilerle ilgili bölüm de eklendi. Komisyonda teklifle ilgili yapılan değişiklikler şöyle oldu:
ASKERİ YARGIDA KIBRIS AYARI
Askeri mahkemelerin görev alanıyla ilgili madde değiştirilerek askeri mahkemelerin görev alanı genişletildi. Böylece askerlerin endişe duydukları Kıbrıs ve yurtdışındaki suçlardaki yargılama konusunda askeri mahkemelerin yetkili olması sağlanmış oldu. Askeri mahkemeler, asker kişiler tarafından işlenen askeri suçlara ait davalara bakmakla görevli olacak. Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı suçlara ait davalar her durumda adliye mahkemelerinde görülecek. Siviller, savaş hali dışında askeri yargıda yargılanamayacak.
?YAŞ' HADDİ AYRINTISI
Anayasanın, ?Yargı Yolu? başlıklı 125. maddesinde değişiklik yapılarak ?Cumhurbaşkanı'nın tek başına yapacağı işlemler ile Yüksek Askeri Şura'nın kararları, yargı denetimi dışındadır? fıkrasına, ?Ancak, Yüksek Askeri Şura'nın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç, her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu açıktır? ibaresi eklendi. Ayrıca, ?Yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olup, hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamaz? şeklinde değiştiriliyor.
PARTİSİ KAPANAN VEKİL KALACAK
Teklifle, Anayasa'nın ?Milletvekilliğinin Düşmesi? başlıklı 84. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırıldı. Buna göre, kapatma davasının kaldırılmasına paralel olarak, milletvekilliğinin düşürülmesi uygulaması da kaldırılıyor.
PARTİLER TEMELLİ KAPATILAMAZ
Siyasi partiler ile ilgili ?temelli kapatma? değil, ?kapatma? kararı verilecek. Kapatmanın önündeki ?temelli? sözcükleri kaldırılacak. Temelli kapatılan bir partinin başka adla kurulamayacağına dair hüküm de Anayasa'dan çıkarılacak.
SİYASİ YASAK 3 YILA İNİYOR
Anayasa Mahkemesi, kapatma yerine dava konusu fiillerin ağırlığına göre ilgili partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Meclis'te söylenen sözler ve yapılan eylemler ile idarenin eylem ve işlemleri odaklık tespitinde gözetilemeyecek. Partisinin kapatılmasına neden olan üyeler için daha önce 5 yıl olan siyasi yasak süresi 3 yıla indirilecek.
PARTİ KAPATMADA MECLİS İZNİ
Anayasa değişiklik teklifinin parti hakkında kapatma davası açılması TBMM'de kurulacak komisyonun iznine bağlanacak. Komisyon kararı yargıya taşınamayacak. Siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak.
Memura grev hakkı
Taslakta memurlara getirilen toplu sözleşme ve genel grev hakkı da komisyonda kabul edilen maddelerin arasında yer aldı
Memurların maaşlarını belirleyen Uzlaştırma Kurulu'nun adı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu oldu. Kurul kararları kesin ve toplu sözleşme hükmünde olacak. Ayrıca siyasi genel grev yasağı kalkacak. İşyeri işgali sırasında meydana gelen zararlardan sendika sorumlu olmayacak.
? MECLİS BAŞKANLIK DİVANININ SÜRESİ: Anayasa'nın, TBMM'nin Başkanlık Divanı'nın oluşumunu düzenleyen 94. maddesinde de değişiklik yapılarak, Başkanlık Divanı
2. devre dönemin sonuna kadar görev yapacak. Mevcut düzenlemede, Başkanlık Divanı'nın 3 yıl için görev yapması öngörülüyor.
? ŞEHİT, GAZİ VE ÖZÜRLÜ EKLENDİ: Komisyonda, Anayasanın ?'Kanun önünde eşitlik'' başlıklı 10'uncu maddesinde değişiklik öngören teklifin 1'inci maddesine harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler de eklendi. Böylece bu madde kapsamındakilere pozitif ayrımcılık hakkı tanındı.
Gözler 330 ila 367 arasında
Anayasa Komisyonu'nda görüşmeleri başlayan önümüzdeki hafta tamamlanması beklenen anayasa değişiklik teklifi, 15 Nisan'da Genel Kurul'a inecek. Meclis çalışmalarının 30 Nisan'a kadar tamamlanması bekleniyor. Nisanda Meclis'ten geçecek olan paket referandum aralığında kalırsa ya da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, referandum kararı alırsa haziran ayında halkoyuna sunulacak.
AYM'YE NE ZAMAN GÖTÜRÜLEBİLİR
Anayasaya göre, anayasa değişiklikleri Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra 10 gün içinde Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) götürülebiliyor. Bu konuda tartışmalı bir durum da söz konusu. AYM'ye götürme işleminin, referandum öncesi yapılabileceğini savunanlar ile referandum sonrası yürürlüğe gireceği için daha sonra yapılacağını belirtenler de bulunuyor. CHP lideri Deniz Baykal ise Resmi Gazete'de yayınlanmasının ardından mahkemeye götüreceklerini açıkladı.
MUHALEFET SANDALYESİ 337
Anayasa değişikliğinin referanduma sunulmadan geçmesi için en az 367 milletvekilinin kabul oyuna ihtiyaç var. Kabul oylarının 330 ila 367 aralığında kalması ise referandumu zorunlu kılıyor. İktidar partisinin sandalye sayısı ise 337.