Devlet, benzinden sonra otogaz işine de giriyor
Petrol Ofisi'ni (POAŞ) satarak akaryakıt işinden çekilen kamu, TP Petrol Dağıtım'ı kurarak pazara yeniden adım attı. Kısa sürede benzin ve motorin satışlarında ilk 10 arasına giren TP, LPG (otogaz) işine de el atıyor.
Zaman'ın Enerji Bakanlığı kaynaklarından aldığı bilgilere göre şirket, LPG pazarında TPGAZ ismiyle faaliyet gösterecek. Yeni markayla yurtdışı veya iç pazardan direkt ürün alınıp TP istasyonlarında satışa sunulacak. LPG işine girilmesine en önemli sebep olarak, fiyat rekabeti gösteriliyor.
2006 yılında kurulan TP Petrol Dağıtım, pazara hızlı giriş yaparak kısa sürede 96 istasyon açtı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre şirket, geçen yıl bayi satışlarında 8'inci, toptan satışlarda ise 4'üncü oldu. İstasyonlarda halen özel bir şirketten aldığı LPG'yi satan TP Petrol, fiyat rekabetinde zorlandığı için kendi şirketini kurup pazarda yer almaya karar verdi. İlk olarak sektörde faaliyet gösteren bir şirketi satın alma veya ortaklık konuşuldu. Ancak TP istasyonlarında gerçek anlamda fiyat rekabeti yapılabilmesi için 'TP' markasıyla yer alma fikri kabul gördü. Resmi süreç tamamlandıktan sonra şirketin yakın bir zamanda TPGAZ markasıyla istasyonlarda otogaz satışına başlaması bekleniyor.
Türkiye'de LPG pazarı; otogaz, dökmegaz ve tüpgaz olarak üçe ayrılıyor. Son yıllarda doğalgazın yaygınlaşmasıyla dökme ve tüpgaz satışları düşerken otogaz satışları hızla yükselişe geçti. EPDK'nın 2009 Sektör Raporu'na göre geçen yıl 3,6 milyon ton LPG satışı yapıldı. Satışların yüzde 64'ü otogaz (3,2 milyon ton), kalanı ise dökme ve tüpgaza ait. Dökme ve tüplü gaz satışlarında bir önceki yıla göre düşüş yaşanırken otogaz satışları yüzde 9 artış gösterdi.
LPG ve elektrik satışlarına da sıkı denetim geliyor
Yıllık 8-10 milyar lirayı bulduğu ifade edilen akaryakıt kaçakçılığını önlemek için 1 Temmuz'dan itibaren istasyonlardaki benzin ve motorin alım-satımları, yeni kurulan otomasyon sistemiyle anlık takip edilecek. Kaçakçılığı önlemede kararlı olan Enerji ve Maliye yönetimi, otomasyon sisteminin kapsamını genişletiyor. 2011'de uygulamaya konulacak yeni sistemle LPG (likit petrol gazı) ve elektrik satışları da anlık izlenecek. Kaçağı önlemek için harekete geçen EPDK ve Maliye, marker dahil birçok önlemi uygulamaya koydu. Kesin sonuç alınamaması üzerine temmuzdan itibaren ana dağıtım şirketi ve bayi denetim projesi geliştirildi ve 1 Temmuz'dan itibaren kurulacak otomasyon-elektronik sistemle istasyonlardaki akaryakıt alım satımları anlık izlenecek.
Devlet tekelinde olan elektrik dağıtımında son aylarda hızlı bir özelleştirme süreci var. Kamu yönetimi kısa sürede sektörün yüzde 80-90 pazarını özel şirketlere devretmiş olacak. Kamu, dağıtımın yanında elektrik üretim şirketleri ve santrallerini de satmaya hazırlanıyor. Elektrik üretim ve dağıtımı özel şirketlere geçerken sektördeki denetimler de artırılıyor. Gelecek yıldan itibaren para hareketleri dahil bütün alım-satım işlemleri otomasyon sistemiyle anlık izlenecek. Yeni sistemle LPG ve elektrik sektöründe para hareketleri dahil akaryakıt için geliştirilen ve 1 Temmuz'da uygulamaya geçilecek dağıtıcı bayi denetim sistemi benzeri bir sistem LPG ve elektrik için de kurulacak.
