DİE'nin adı Türk istatistik Kurumu olarak değişiyor

Devlet İstatistik Enstitüsü'nü 'kapatıp', yerine Avrupa Birliği kriterleriyle uyumlu bir istatistik kurumu kuracak olan yasa tasarısı, meclis komisyonunda...

DİE'nin adını ''Türk istatistik Kurumu'' olarak değiştiren ve yeni baştan yapılandıran Türkiye istatistik Kanunu Tasarısı, görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, alt komisyona sevk edildi.

Devlet Bakanı Beşir Atalay, tasarıyı komisyona sunarken, DİE'nin kuruluşundan bu yana görev ve sorumluluklarının hem konu hem de kapsam olarak arttığını belirterek, yasal mevzuatın bu gelişmeleri yeterince karışlayamadığını söyledi.

Diğer kurumlarla koordinasyon içinde doğru ve gerekli istatistiklerin derlenmesi ve yayımlanmasında büyük zorlukların meydana geldiğini ifade eden Atalay, mevzuatın Türk istatistik sistemini sadece DİE bünyesinde organize ettiğini, bu durumun sistemin bir bütün olarak ele alınmasını engellediğini vurguladı.

Türk istatistik sistemine dahil tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından üretilen istatistiklerin sınıflama, standart ve yayımlama takvimi konularında ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalındığını kaydeden Atalay, birçok kurumun kendi imkanlarıyla benzer çalışmaları yaptığına, bunun, zaman kaybı ve standart eksikliğinin yanında önemli kaynak israfına da yol açtığına işaret etti.

AB ile bütünleşmeye aday ve bulunduğu bölgede lider konumunda olan Türkiye'nin, uluslararası standartlarda istatistiği bilgileri derlemesinin önemli olduğuna dikkati çeken Atalay, hazırlanan tasarıyla hem yurtiçi ihtiyaçların karşılanmaya hem de kurumun yapısının uluslararası standartlara uygun hale getirilmeye çalışıldığını söyledi.

Türk istatistik sisteminin Avrupa istatistik sistemine uygun hale getirilmesinin, AB müktesebatının da bir parçası olduğunu belirten Atalay, ''İstatistik sistemimizin AB'ye uyumlu hale getirilmesinin, AB-Türkiye üyelik müzakereleri açısından da önemli bir yeri bulunmaktadır'' dedi.

''İMTİYAZLI KURUM''

Tasarının tümü üzerinde görüşlerini dile getiren milletvekilleri, DİE'nin anket sonuçlarını eleştirdi.

CHP İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu, Türk halkının DİE rakamlarıyla barışık olmadığını ve hep ''kuşkuyla'' bakıldığını belirterek, DİE'nin yenilenmesi gerektiğini söyledi. Türkiye'de kayıtdışı ekonomiyle ilgili sağlıklı bilgi bulunmadığını kaydeden Kılıçdaroğlu, ''DİE, veri toplamada sorun yaşıyor'' dedi.

AK Parti Balıkesir Milletvekili Ali Osman Sali, DİE'nin, ''Türkiye'nin imtiyazlı kurumu'' olduğunu, hatalarının hep hoşgörüyle karşılandığını söyledi.

CHP Antalya Milletvekili Osman Kaptan, Türkiye'de istatistikler ile gerçeklerin bağdaşmadığını belirterek, DİE'nin özerk bir yapıya kavuşturulması gerektiğini ifade etti. DİE'nin anketlerini eleştiren Kaptan, ''Bu araştırmalar, ayda mı başka ülkede mi yapılıyor? Siyasi iktidarın bakışı DİE'ye de yansıyor. BBC, bir anket yaptı ve Türk halkının yüzde 82'sinin ABD'den ve Bush'tan hoşnutsuzluk beyan ettiği sonucu çıktı. Bunu DİE yapsaydı, halkın yüzde 82'si hoşnut sonucu çıkardı'' görüşünü savundu.

CHP Ordu Milletvekili Kazım Türkmen, DİE'nin, halkın büyük çoğunluğunu mutlu gösteren bir anket yaptığını belirterek, ''Çöplüklerden çöp toplayan insanlar var. Ankete göre Türk halkı mutlu... Siz mutluluğu biliyor musunuz? Mutluluğun tarifini yapabilir misiniz?'' dedi.

AK Parti Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya, son nüfus sayımına işaret ederek, ''Bu nüfus sayımına bakıp DİE'ne olduğunu anlamak mümkün. Adını değiştirince bir şey değişecek mi? Değişmeyecekse adını değiştirmemek lazım. Türkiye'de bazı kurumlar devletlu...'' diye konuştu.

DİE'DEN İSTEKLER

CHP'li Kılıçdaroğlu, günde 6 ila 10 bin kişinin TBMM'ye geldiğini hatırlatarak, ''DİE bu konuda bir araştırma yapsa ve bu insanların niye geldiğini ortaya çıkarsa, bizim için de yararlı olacak'' dedi.

Mardin Bağımsız Milletvekili Muharrem Doğan, geçmişte Mardin'de önemli bir Süryani nüfus bulunduğunu belirterek, ''Süryaniler, Yezidiler, Keldaniler yurtdışına gitti. Bu insanlar niye gitti, DİE araştırsın'' diye konuştu.

''EN İYİ VERİ DİE'DE...''

Milletvekillerinin soru ve eleştirilerini yanıtlayan Devlet Bakanı Atalay, araştırmanın zor bir iş olduğuna işaret ederek, ''Herkesi aynı şekilde tatmin etmek de mümkün değil. Ama sosyal araştırmalar gözle görünenden farklıdır'' dedi.

Ak Parti'nin Acil Eylem Planı'nda, vatandaşların kamu hizmetlerinden memnuniyetinin belirli sürelerle ölçülmesinin yer aldığını belirten Atalay, ''DİE verileri güvenilir değil'' diyerek saygın bir kurumu yıpratmanın kimseye fayda getirmeyeceğini, her anketin sıfır hata payı ile yapıldığını iddia etmenin de mümkün olmadığını söyledi. Atalay, komisyon üyelerine, ''Eğer tahammülünüz ve zamanınız varsa bir gün sizi kuruma davet edelim ve araştırmanın nasıl yapıldığı hakkında bilgi verelim. İnanın, en iyi veriler DİE'dedir'' dedi.

Atalay, 2001 yılında yapılan ankette gelecekten umudun yüzde 12.2 olduğunu, bunun şimdi yukarılara çıktığını vurgulayarak, Türkiye'nin 3 Kasım'da farklı bir mecraya geldiğini ve toplumda gelecekten umudun artmasını yadırgamadığını söyledi.

Atalay, Meclis'e gelen ziyaretçiler konusunda araştırma konusunu Meclis Başkanlığı ile görüşeceğini, böyle bir çalışmanın ''iyi bir analiz olacağını'' kaydetti.

Görüşmelerin ardından tasarı, alt komisyona sevk edildi.