TPAO'nun yüzde 10 hasılatına iptal
Anayasa Mahkemesi, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO), aylık gayri safi hasılatının yüzde 10'unu Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlığına yatırmasına ilişkin kanun hükmünü iptal etti.4776 sayılı 2003 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçeleri Kanunlaşıncaya Kadar Devlet Harcamalarının Yapılmasına ve Devlet Gelirlerinin Tahsiline Yetki Verilmesine Dair Kanun'un 3. maddesinin (h) fıkrasına dayanılarak aylık gayri safi hasılatının yüzde 10'unu Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlığına yatırması talep edilen Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Ankara 9. İdare Mahkemesi'nde ödemeye esas tebliğin iptali ile bu tebliğ üzerine yapılan ödemelerin yasal faizi ile birlikte iadesi istemiyle dava açtı.
Yargılama sürecinde davacı TPAO, uygulanma durumu bulunan Kanun'un ilgili bölümünün Anayasa'ya aykırı olduğunu da ileri sürdü. Bu savı ciddi görmeyen Mahkeme'nin kararı, davacının temyiz talebi üzerine Danıştay 11. Dairesi tarafından bozuldu. Bozma kararı üzerine, Ankara 9. İdare Mahkemesi ilgili hükmün Anayasa'ya aykırılığı savıyla iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu. Başvuru kararında, itiraz konusu kuralın bütçe ile ilgili olmayan ve diğer yasalarla yapılması gereken bir düzenleme olduğu, dolayısıyla diğer yasaların konusu olan bu düzenlemenin bütçe yasası ile yapıldığı, aynı konuda daha önce Anayasa Mahkemesi,'nce verilen iptal kararları olduğu belirtildi.
Yüksek Mahkeme, 4776 sayılı sayılı Kanun'un, 3. maddesinin (h) fıkrasının TPAO'nun mal ve hizmet satışları gayri safi hasılatının yüzde 10'unu Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlığına yatırmasına ilişkin bölümünün Anayasa'ya aykırı olduğuna karar vererek, oy birliğiyle iptal etti.
Mahkemenin gerekçeli kararında, bir kamu iktisadi teşebbüsü olan TPAO'nun mal ve hizmet satışları gayri safi hasılatının yüzde 10'unun kesilerek Hazineye aktarılmasını öngören kuralın, genel bütçeyle ilgisi bulunmaması nedeniyle Anayasa'ya aykırılık oluşturduğu vurgulandı.
Bu kuruluşların mal ve hizmet satışlarından elde ettikleri gelirlerinin nasıl ve ne şekilde dağıtılacağı ya da harcanacağının kendi kuruluş yasalarında ayrıntılı biçimde yer aldığı belirtilen gerekçeli kararda, ''Bu konulardaki düzenlemelerin bütçe yasalarıyla değil, belirtilen kuruluşun özel yasasıyla yapılması gerekmektedir. Bu nedenlerle kural, Anayasa'ya aykırıdır. İptali gerekir'' denildi.