Şirketler sendikalara ?bağış' yapabilecek
Yeni Sendikalar Yasa Taslağı tartışma yarattı
Gülümhan GÜLTEN / VATAN
Sendikalar artık yurtdışı ve yurtiçi vakıf ve şirketlerden her türlü bağışı alabilecek. Sendika kurup yönetmek için TC vatandaşı ve Türkçe okur-yazar olma ve meslekten gelme şartı da aranmayacak.
Hükümetin kısa süre içinde Meclis'e sevk etmeye hazırlandığı ve mevcut Sendikalar Yasası'nın yerini alacak Toplu İş İlişkileri Kanun Tasarısı taslağı, sendikalarla ilgili tartışma yaratacak düzenlemeler getiriyor. Çalışma Bakanlığı'nın uzun süredir üzerinde çalıştığı taslak Bakan Faruk Çelik tarafından TOBB Sanayi Odaları Konsey toplantısında özel gündemle sanayici ve işadamlarının bilgisine sundu.
Geçtiğimiz Pazartesi akşamı gerçekleşen toplantıda taslakla ilgili uzun tartışmalar yaşandı. Sanayici ve işadamları Bakan Çelik'i özellikle bazı değişikliklerle ilgili uyardı. Bakan Çelik'in bir kısmı için ?Yeniden inceleteceğim? ve bazı hükümlerin handikaplarıyla ilgili ?Bunu hiç düşünmemiştik? dediği belirtiliyor. İşadamlarının yeni sendikalar yasa taslağında en fazla eleştirdikleri hüküm, sendikaların ?yurtdışı ve yurtiçi her türlü vakıf ve şirketlerinden her türlü bağış alabileceklerine? ilişkin düzenleme oldu. Mevcut yasada, sendikaların bağış alabilmesi çok sıkı kurallara bağlanmış, neredeyse yasaklanmıştı. Ancak yeni yasa taslağı, yurtiçi ve yurtdışından her türlü şirket, banka, vakıf ve kuruluştan bağış alınmasına izin veriyor.
Mevcut kanunda sendika gelirleri arasında bağış sayılmış olmakla birlikte, bununla ilgili kısıtlamalar çok ağır. Aynı kısıtlama işveren sendikaları için de geçerli. Ancak taslakta bu hüküm esnetilerek, ?Sendikalar, yurtdışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan Bakanlığa önceden bildirimde bulunmak suretiyle ayni ve nakdi yardım alabilirler? deniliyor.
Taslağın ?kuruculuk koşulları' bölümünde ise sendika kurucusu olmak için mevcut yasada bulunan ?T.C. vatandaşı olma', ?Türkçe okur-yazar olma' ve ?meslekten olma' şartı kaldırılıyor. Bu düzenleme toplantıda da, ?tek kelime Türkçe konuşup yazamayan Alman Hans, örneğin petrol sanayinde bir sendika kurup yönetebilecek mi?? tartışmalarına neden oldu.
Meslekten olma şartının kaldırılması da eleştirilere neden oldu. İşadamları bu maddeye de, ?Hayatında sac görmemiş bir terzi, metal sendikasına başkan olabilecek? diyerek tepki gösterdi.
Tecavüzcü başkan olabilir
Mevcut kanunda yasaklanmış olmasına rağmen, taslağın bu şekliyle yasalaşması halinde ?ırza geçme ve tecavüz? suçlarını işlemiş olanlar sendika kurucusu ve yöneticisi olabilecek. Mevcut kanunda kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına çarptırılmış olmak, kurucu ve yönetici olabilmeyi engelliyordu. Ancak bu ifade yeni taslakta metinden çıkarıldı. Taslakta metinde kurucu ve yönetici olmayı engelleyen suçlar sadece ?zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, kara para aklama ve kaçakçılık? olarak sayıldı. Bunların dışındaki suçlar engel taşımayacak.