Kamuda havuz kalkıyor
Niyet mektubundan kamu bankalarına "tokat" gibi bir karar çıktı. Kamu kurumları paralarını artık yabancılar da dahil özel bankalar ile özel finans kurumlarında değerlendirebilecek
Türkiye'nin IMF ile imzaladığı 3 yıllık yeni anlaşmanın temel metni olarak kabul edilen yeni niyet mektubundan, bankacılık sektöründe büyük fırtına koparacak kritik bir karar çıktı. Ekonomi yönetiminin IMF'ye verdiği bu taahhüde göreTÜPRAŞ, PETKİM, ERDEMİR, TEKEL, Türk Telekom gibi büyük nakit fazlası oluşanlar da dahil olmak üzere tüm kamu kurumlarının nakit paralarını sadece Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank'ta değerlendirme zorunluluğu kaldırılıyor. Bu karar, bilançolarındaki her 3 liralık mevduatın 1 lirası kamu kurumlarına ait mevduattan oluşan kamu bankaları için tam anlamıyla sürpriz oldu. Niyet mektubundaki bu kararın, bir anda serbest kalacak tam 27 milyar YTL'lik (27 katrilyon lira) kamu mevduatını kapmak için özel ve kamu bankalar arasında büyük bir faiz yarışına yol açması bekleniyor.
ÖRTÜLÜ KARAR
Kritik karar, niyet mektubunun 29'uncu paragrafa üstü örtülü bir ifadeyle kondu.
Mektupta bu tarihi düzenleme, "... bankacılık sisteminde etkinlik ve rekabeti
temin etmeye yönelik bir ortamı oluşturulacaktır. Bu çabanın bir parçası olarak
2005 yılı haziran ayı sonuna kadar kamu bankalarına özgü imtiyaz ve yükümlülüklerin
aşamalı olarak kaldırılmasına yönelik bir takvim hazırlanacaktır. " Mektuptaki
"yükümlülükler" ifadesi ile de başta Ziraat Bankası olmak üzere kamu
bankalarının geniş şube ağı yoluyla yaptığı her türlü maaş ve zorunlu tasarruf
gibi ödemelerle vergi ve sigorta primi toplama görevlerini içeriyor. Kamu bankaları,
bu tür kamusal hizmetleri bundan böyle "bedava" ya da "ucuza"
değil, piyasa fiyatları üzerinden belirli bir ücret karşılığında yerine getirecek.
Türkiye'deki bankaların yurt içinden topladığı mevduatın toplam büyüklüğü 180
milyar YTL. Bunun 44.1 milyar YL'sini kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevduat
oluşturuyor. Bu rakamın da 26.6 milyar YTL'si kamu bankaları, 16.3 milyar YTL'si
de özel bankalarda değerlendiriliyor. Özel bankalarda kamusal nitelikli mevduatın
tamamı belediye ve KİT'lerin yan kuruluşları şeklindeki iştiraklerin paralarından
oluşuyor.
d.b.tercüman