TCK ve CMK uygulama kanunlarında değişiklik...
49 sayılı "Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"a göre, kesin hükümle
sonuçlanan davalarda, sonradan sanık lehine çıkan bir hüküm dolayısıyla yeniden
yargılama yapılabilmesi için zamanaşımı dikkate alınmayacak.
Yasayla ağır para cezasından dönüştürülen adli para cezalarının ödenmemesi
halinde, hapis süresinin belirlenmesinde bir gün karşılığı olarak 100 YTL esas
alınacak.
Yasayla, kanunlarda öngörülen "ağır hapis" cezaları, hapis cezalarına
dönüştürüldü. 1 Haziran 2005 tarihinden önce işlenen suçlarla ilgili olarak;
ağır hapis iken hapse dönüştürülen cezalar, kanunlarında aksine bir hüküm yoksa
alt sınır 1 yıl, üst sınır 24 yıl, hapis cezalarında kanunlarında aksine bir
hüküm yoksa alt sınır 7 gün, üst sınır 5 yıl olarak uygulanacak.
"Hafif hapis" ve "hafif para" cezaları da, idari para cezasına
dönüştürüldü. İdari para cezasının hesaplanmasında yeni TCK hükümleri uygulanacak.
Ancak ilgili kanunda "hafif hapis" cezasının üst sınırının belirtilmediği
hallerde, idari para cezasının hesaplanmasında esas alınacak gün sayısının üst
sınırı, 730 olacak.
Kanunlarda "hafif hapis cezası" ile "hafif para cezası"nın
seçimlik olarak veya birlikte öngörüldüğü hallerde, idari para cezası yaptırımının
belirlenmesinde "hafif hapis cezası" esas alınacak.
Kanunlarda sadece "hafif para cezası"nın öngörüldüğü ve cezanın alt
veya üst sınırının belirtilmediği hallerde, idari para cezası 120 YTL'den az,
18 bin YTL'den fazla olamayacak.
Bu madde hükmüne göre idari para cezasına karar vermeye cumhuriyet savcısı
yetkili olacak.
CMK UYGULAMADA DEĞİŞİKLİK
47 sayılı "Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun", devletin güvenliğine,
anayasal düzene ve bu düzeninin işleyişine, milli savunmaya, devletin sırlarına
karşı ve casusluk suçlarının yanı sıra ağır ceza mahkemelerinin görev alanına
giren diğer suçlarda tutukluk süresini düzenleyen madde 1 Nisan 2008'de yürürlüğe
girecek. O zamana kadar mevcut Ceza Muhakemesi Usulü Kanunu hükümleri uygulanacak.
Bu düzenleme, ağır ceza mahkemelerinin görev alanına giren suçlarda en fazla
5 yıl olan tutukluluk süresinin, bu suçlardan yargılanan kişiler için uygulanmayacağına
açıklık getiriyor.
Yasa, 412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, 3005 sayılı Meşhud Suçların
Muhakeme Usulü Kanunu, 466 sayılı Kanun Dışı Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere
Tazminat Verilmesi Hakkında Kanun ve 4422 Sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle
Mücadele Kanunu'nun, yeni Türk Ceza Kanunu'nın yürürlüğe gireceği 1 Haziran
2005 tarihinde yürürlükten kalkmasını öngörüyor.
Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce, ceza mahkemelerinde açılmış bulunan
davalardaki şahsi hak talepleri, görevsizlik kararı verilmeyerek bu mahkemelerce
sonuçlandırılacak.
Bu düzenleme, halen ceza davalarıyla birlikte görülen çok sayıda şahsi hak
talebinin, ceza mahkemelerince görevsizlik kararı verilerek hukuk mahkemelerine
gönderilmesini önleyerek, mahkemelerin iş yükünde büyük ölçekli değişiklikler
meydana gelmesinin önüne geçmeyi amaçlıyor.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU
48 sayılı "Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun"a göre de, "resmi belgede sahtecilik" suçu, ağır ceza
mahkemelerinin görev alanından çıkarıldı.
Yasaya göre, bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden önce aleyhine
temyiz yoluna başvurulmuş kararlar hakkında Yargıtay tarafından inceleme yapılacak,
bu dosya ve işler bölge adliye mahkemelerine gönderilmeyecek.
Adli yargı ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemelerinin kuruluşuna
ilişkin kanunun 21. maddesinde yer alan "Cumhuriyet savcıları, gecikmesinde
sakınca bulunan veya olayın özelliğinin gerektirdiği hallerde, yer aldıkları
veya görevli oldukları Cumhuriyet başsavcılıklarının yetki sınırları ile bağlı
olmaksızın keşif ve diğer soruşturma işlemlerini yapmaya yetkilidirler"
hükmü de yasadan çıkarıldı.
Yasa uyarınca, çekle ilgili suçlara, çekin keşide edildiği yerin dışında da
bakılabilecek.
Yasa, Kabahatler Kanunu'nun usule ilişkin hükümlerinin vergi cezaları açısından
uygulanmamasını da öngörüyor.
Her 3 yasa, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.