Yargıtay artık hızlı çalışıyor
Anayasa değişikliğinin ardından daire ve üye sayısı artırılarak yapısı güçlendirilen Yargıtay'da reformlar işe yaradı.
Zaman aşımından düşen dosya sayısında tablo tersine dönerken yıl içinde zamanaşımından düşmesi beklenen 18 bin dosya da kurtarıldı.
BİNLERCE DOSYA KURTARILDI
Yeni daire ve üyelerle yapısı güçlendirilen Yargıtay'da biriken 1 milyon 250 bin dosyayı eritmek için uygulanan strateji meyvelerini verdi. Devasa iş yükü sorununu çözmek üzere daire sayısı artırılıp üye sayısı ve tetkik hakimi takviyesi yapılan Yargıtay, ilk defa gelen dosya sayısından fazlasını karara bağlayarak mahkemeye göndermeye başlarken zamanaşımından düşecek muhtemel dosyaların sayısını da azalttı. Binlerce dosya altında ezilen ve bitmeyen dosyalar nedeniyle tutukluları serbest bırakmak zorunda olan Yargıtay'a yönelik atılan adımlar zamanaşımından düşmesi beklenen dosya sayısına da gözle görülür etki yaptı. Zamanaşımından düşen yada düşmesi beklenen dosya sayısında tablo tersine dönerken bu yıl zamanaşımından düşmesi beklenen 18 bin dosya kurtarıldı.
TABLO TERSİNE DÖNDÜ
2006 da Yargıtay'da zamanaşımına uğrayan dosya sayısı 7 bin 118 iken 2007 de zamanaşımına uğrayan dosya sayısı 9 bin 111, 2008' de ise 12 bin 354 oldu. 2009'da rakam 14 bin 809'a yükselirken 2010'da ise 19 bin 251 seviyesini gördü. İstatistiklere göre 2011 sonunda zaman aşımından 25 bin 27 dosyasının düşeceği tahmin edilirken bu rakam 2012 de 32 bin 525, 2013 de 42 bin 295, 2014 te ise 54 bin 984 olarak tahmin edildi. Ancak Yargıtay'ın reform öncesi durumu göz önüne alınarak hazırlanan tahmini istatistik yerini olumlu tabloya bıraktı. Her yıl fazladan 8 bine yakın dosyanın zamanaşımından düşmesi beklenirken reformlarla birlikte 2011 sonundan itibaren tablo tersine döndü. 2012 yılı itibariyle düşecek 32 bin dosyadan yakalışk 18 bini kurtarıldı. Zaman aşımından düşen dosya sayısı 2012 itibariyle 14 bin 300 oldu.
İKİ HEYETLİ ÇALIŞACAKLAR
Yargıtay'da iş yükünün önüne geçmek ve zamanaşımından dosyaların düşmesini engellemek için Yargıtay Kanunu'nda yapılan değişiklikle Yargıtay'ın üye sayısı 250'den 387'e çıkarılmıştı. İş yükünün çözümü için HSYK'dan Yargıtay'a 190 tetkik hakimi gönderildi. Tetkik hakimi sayısı bu atama ile 630'dan 820'ye çıktı. Yargıtay, HSYK'dan 220 civarında yeni tetkik hakimi talebinde bulundu. Yargıtay dairelerinde görev yapmak üzere 100 civarında zabıt katibi alındı. Ceza ve hukuk dairelerinin 2 heyetli çalışmasının yolu açılarak tedbirler sayesinde Yargıtay'a gelen dosya sayısından fazlası karara bağlanmaya başlandı. Bazı daire başkanları çalışma temposunu artırıp 12 üyeyle üçer heyet oluşturarak mevcut dosyaları bitirmeye çalıştığı kaydedildi.
HEDEF BİR MİLYON DOSYA
Biriken dosyaların en geç 3 yıl içinde bitirilmesi hedefini koyan Yargıtay'ın belirlediği plana göre de 820 tetkik hakimine yılda ortalama biner dosya inceleme hedefi konuldu. Yargıtay'a kurs görmeye gelen 300 yeni hakime de dosya okutulması kararı alınırken Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK)'ndan talep edilen 200 civarında tetkik hakiminin de atanması durumunda Yargıtay üyeleri yılda 1 milyon dosyayı karara bağlayabilecek. Yargıtay'ın hesaplamalarına göre, bu çalışma temposuyla hukuk dairelerinde biriken dosyalar 1,5 yıl, ceza dairelerinde ise 3 yıl içerisinde bitirilecek. Zamanaşımına uğrayan dosya sayısı en aza indirilecek. Yargıtay'da geçen temyiz süresi de 6 aya kadar düşebilecek.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'ndaki dosya sayısı 600 bin olurken Yargıtay'daki toplam derdest dosya sayısı 1 milyon 190 bin olarak gerçekleşti. Yargıtay'da iş yükü nedeniyle Devlet Arşivleri'ne kaldırılan 100 bin dosyanın da kapağı açıldı. Yargıtay'ın ek binasına taşınan dosyalara esas numarası verildi. Yakın sürede zamanaşımına uğrama ihtimali olanlara öncelik tanınarak, ilgili dairesine sevk edildi.