Bakanlıktan iklim değişikliği ile mücadelede vatandaşa destek çağrısı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Mehmet Baş, iklim değişikliği ile mücadelede vatandaştan destek istedi. İklim değişikliği etkilerini en aza indirmenin yollarına dikkat çeken Baş, ?İklim değişikliğiyle mücadelede vatandaşa çok büyük roller düşüyor. Küçük önlemlerle büyük sonuçlar elde edebiliriz.? dedi.

Çevre Yönetimi Genel Müdürü Mehmet Baş, iklim değişikliğinin etkilerini en aza indirmede vatandaşların yapabileceklerini şöyle sıraladı: "- Ampullerinizi enerjiyi verimli kullanan tasarruflu ampullerle değiştirin. Akkor telli ampuller yerine kompakt fluoresan ampul kullanın. Akkor telli ampullerin yerine kullanılan KFL'ler ile yüzde 80'lere varan enerji tasarrufu sağlanabilir. 60 watt değerinde bir akkor telli ampulü 11 watt değerinde bir kompakt fluoresan ampul ile değiştirdiğinizde, yılda 20 kg karbondioksit gazının atmosfere salımını önlemiş olursunuz.

- Elektrikli cihazlarınızı stand-by (bekleme) konumunda bırakmayın. Cihazı açma-kapama düğmesinden kapatın. Şarj cihazlarınızı kullanmadığınız zaman fişe takılı tutmayın.

- Çamaşır ve bulaşık makinenizi sadece tam dolduğunda çalıştırın.

- Buzdolabınızın ve dondurucunuzun yerini değiştirin. Soğutma cihazlarınızı evin serin odalarında, ısıtma cihazlarından uzakta yerleştirin. Bu sayede hem daha az elektrik harcarsınız, hem de önemli miktarda karbondioksit üretilmesine engel olursunuz.

- Eski buzdolaplarınızı düzenli olarak defrost (buz çözdürme) yapın. Eğer buzdolabınız buzlanmayı önleyici sisteme sahip yeni bir model değilse, sık aralıklarla buzunu çözdürün (defrost). Gücünüz yeterse, yüksek enerji sınıfında yeni bir modelle değiştirin. Bu sayede yarı yarıya elektrik tasarrufu sağlayabilirsiniz. Buzlanmış buzdolapları çok elektrik harcar.

- Daha az sıcak su kullanın.

- Yemek pişirirken, su kaynatırken, tencerenizin kapağını kapalı tutun. Bu sayede ciddi miktarda gaz tasarrufu sağlayabilirsiniz. Düdüklü tencere kullandığınızda ise yapacağınız tasarruf yüzde 70'i bulur. Çaydanlık ya da elektrikli ısıtıcı ile su ısıtırken yalnızca ihtiyacınız kadar su koyun ve öyle ısıtın.

- Evinizdeki sıcaklığın uzun sürelerle dışarıya kaçmasına fırsat vermeyin. Kışın evinizi havalandırırken pencereleri birkaç dakikadan fazla açık tutmayın.

- Evinizin yalıtımını iyileştirin. Kapı ve pencere aralıklarınızı uygun malzemelerle kapatarak, pencerelerinizi çift cam ile değiştirerek, kalorifer peteklerinin arkasına yalıtım malzemesi koyarak ya da binanıza ısı yalıtımı yaptırarak ısıtma için kullandığınız yakıttan önemli miktarda tasarruf sağlayabilirsiniz. Binanızdaki hava kaçaklarını önleyerek yakıt masraflarınızı yüzde 30 oranında azaltabilirsiniz. Sadece, tek camlı pencerelerinizi çift camlı olanlarla değiştirerek sağlayacağınız enerji tasarrufu yaklaşık yüzde 70'tir. Unutmayın, ısınma için kullanılan enerjinin üçte biri yalıtımı yetersiz olan yerlerden kaçar.

- Yeni beyaz eşya alırken A enerji sınıfında ya da daha ekonomik olanları tercih edin. Almayı düşündüğünüz beyaz eşyanın enerji sınıfı etiketini inceleyin ve en az enerji harcayanını satın alın. Beyaz eşya satın alırken yalnızca fiyat olarak değil, enerji tasarrufu açısından da değerlendirin.

- Güneş enerjisi kullanın. Büyük olmayan bir yatırımla en azından sıcak su ihtiyacınızın önemli bir bölümünü güneş enerjisinden sağlayabilir, büyük oranda enerji tasarrufu yapabilir ve karbondioksit üretiminin azaltılmasına önemli bir katkı sağlayabilirsiniz.

- Evinizdeki atıkları geri dönüşüme verin ya da yeniden kullanın. Atmak yerine birçok şeyi değişik şekillerde yeniden kullanabilirsiniz. Yaşadığınız şehirdeki yerel yönetim tarafından bir geri dönüşüm programı uygulanıyorsa, organik ve katı atıklarınızı ayırın ve ambalaj atıklarınızı geri dönüşüme verin.

- Alışveriş yaparken büyük ambalajı tercih edin. Evinizin ihtiyacına göre, alabileceğiniz en büyük ambalajdaki ürünleri satın alın. Hem daha ekonomik olur, hem de ambalaj atığı miktarınızı önemli oran azaltırsınız. Geri dönüşüm sırasında uygulanan işlem sayısı normal işleme göre daha az olduğu için, geri dönüşüm ile malzeme üretilmesinde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin; alüminyum kutunun geri dönüşümü ile yüzde 95, kâğıdın geri dönüşümü ile yüzde 59 oranında enerji tasarrufu sağlanır.

- Küçük ambalaj gerektiren ürünlerde (sıvı sabun, kolonya gibi) doldurulabilir olanları tercih edin. Bu sayede hem ev ekonominize katkı sağlarsınız, hem de atık miktarınızı azaltırsınız.

- Donmuş değil, taze gıda tüketin ve mümkün olduğunca yerel pazarları/kooperatifleri tercih edin. (Taze, yerli ve mevsiminde olanı seçin.) Donmuş gıdalar için, taze gıdalar için kullanılandan 10 kat daha fazla enerji tüketilmektedir. Gıda tarladan tabağınıza gelene kadar belli bir yol kateder. Gıda ne kadar uzun bir yol katederse, o kadar çok ulaşım kaynaklı karbondioksit salımına yol açar.

- Mümkün olduğunca yürümeyi, bisiklete binmeyi ya da toplu taşıma araçlarını tercih ederek, otomobil kullandığınız süreyi azaltın. Şehir içinde arabayla gidilen mesafelerin yarısı 3 km'den kısa ise, arabayı çalıştırdıktan sonraki ilk kilometrede motor ısınana kadar araba normalden dört kat daha fazla hava kirliliğine sebep olur. Her hafta 170 km daha az otomobil kullandığınızda 225 kg daha az karbondioksit üretirsiniz. Diğer taraftan, yürümek sağlık için alınabilecek en önemli önlemlerin başında gelir.

- Aracınızın bakımlarını zamanında yaptırın. Motorlu taşıt sahiplerinin yalnızca yüzde 1'i araç bakımlarını düzenli yaptırsa, yılda 450 bin tondan fazla karbondioksitin üretilmesi engellenebilir.

- Taşıtlarınızın lastiklerini haftada bir kontrol edin ve uygun şekilde şişmiş olduklarından emin olun. Uygun lastik basıncı bir depo yakıtla aldığınız mesafeyi yüzde 3'e kadar artırır. Tasarruf edilen her 4 litre benzin, 10 kg karbondioksitin engellenmesi demektir.

- Yeni bir taşıt alacağınızda, az yakıt tüketenleri tercih edin. Daha az yakıtla daha uzun yol gittiğinizde, önemli oranda karbondioksitin atmosfere salımına engel olursunuz.

- Bir ağaç dikin. Tek bir ağaç yaşamı boyunca ortalama bir ton karbondioksiti süzer. Evinizin kenarında yetişmiş bir ağacın sağladığı gölge, klima masrafınızı yüzde 10-15 civarında azaltır."