3 yıllık AKP hükümetine 'pekiyi'
Genel seçimlerden sonra büyük bir sandalye çoğunluğuyla iktidara gelerek, ülkede yıllardır özlenen siyasi istikrarı da beraberinde getiren AK Parti Hükümeti, iş başındaki 3. yılını başarılı bir yekilde geride bıraktı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 58. Hükümeti Abdullah Gül'den devralıp, 59. Hükümetin temelini atarken, reform olarak nitelendirdiği Acil Eylem Planı'nı da kamuoyuna açıklamıştı. Yaklaşık 3 yıl önce Başbakan Erdoğan Acil Eylem Planını şu sözlerle, kamuoyu ile paylaşmıştı: ?Bu reform niteliğindeki Acil Eylem Planı, bu misyonun yerine getirilmesi için siyaset, bürokrasi ve ilgili kesimlerce takip edilecek kilometre taşlarını ve belirli sürede yapılması gereken birçok siyasi ve idari düzenlemeyi ortaya koymak, ülkede işlerin düzenli bir biçimde yürütülebileceğini göstermek amacı ile hazırlanıp uygulamaya konulmuştur. Böylece yapılacak işlerle ilgili olarak kamuoyuna açık ve net bir takvim sunulmuştur? Başbakan Erdoğan, hükümetin güvenoyu aldığı 28 Kasım 2002 tarihinden bu yana geçen sürede uygulanan Acil Eylem Planı uygulama sonuçlarına bugün itibarı ile bakıldığında muhtelif sebeplerle ortaya çıkan bazı gelişmelere rağmen çok önemli bir başarı seviyesine ulaştığını belirterek, ülkenin yıllardır sürüncemede bırakılan birçok meselesinin çözüldüğünü kaydetti.
Takvime bağlanan hizmetler
Hükümetin açıkladığı Acil Eylem Planı'nı 1 aylık, 3 aylık, 6 aylık, 12 aylık
ve sürekli olmak üzere bir takvime bağlayarak, gerçekleştirmeyi vaat ettiği
konu başlıklarını ise temel 4 konuda belirlemişti.
1-Kamu Yönetimi Reformu- Hükümet bu paketin içerisine Merkezi İdare Reformu,
Yerel Yönetimler Reformu, Personel Rejimi Reformu ve Yolsuzlukla Mücadele olmak
üzere toplam 45 faaliyeti hedef gösterdi.
2-Ekonomik Dönüşüm Programı- Bu pakete toplam 91 kanun çalışmasını sığdıran
Hükümet, Vergi Politikaları, Harcama Politikaları, Mali Piyasalar, Özelleştirme,
Reel Sektör ve Doğrudan Yabancı Yatırımlar, İhracaat, Enerji, Madencilik, Ulaştırma,
Turizm ve Tarım ve Hayvancılık politikalarını belirledi.
3-Demokratikleşme ve Hukuk Reformu- Hükümet bu paketin içerisine de toplam 24
kanunu yerleştirdi.
4-Sosyal Politikalar- Toplam 45 kanundan oluşan bu pakette, Gelir dağılımındaki
adaletin sağlanması, İşsizliğin önlenmesi, nitelikli eğitim, sağlıklı toplum,
herkese sosyal güvenlik ve kentleşme ve yerleşme hedeflerini belirlendi. Hükümetin
kamuoyu ile paylaştığı Acil Eylem Planı bu ana 4 başlığı ile toplam 205 kanunun
çalışmasından oluşup, bu hedeflere 1 aylık dilime 14 kanun, 3 aylık dilime 25
kanun, 6 aylık dilime 39 kanun, 12 aylık dilime 82 kanun, sürekli olan dilime
ise toplam 45 kanunu yerleştirdi.
205 kanunun dağılımı
Hükümetin hedefi olan toplam 205 kanunun bakanlık olarak dağılımı ise şu şekilde
belirlendi;
Adalet Bakanlığı: 24 kanun, Maliye Bakanlığı: 23 kanun, Milli Eğitim Bakanlığı:
20 kanun, Tarım Bakanlığı: 15 kanun, DPT : 13 kanun, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı: 12 kanun, Hazine Müsteşarlığı: 11 kanun, İçişleri Bakanlığı: 11 kanun,
Başbakan: 10 kanun, Başbakanlık : 9 kanun, Dış Ticaret Müsteşarlığı: 8 kanun,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı: 8 kanun, Sağlık Bakanlığı: 6 kanun, Ulaştırma
Bakanlığı: 4 kanun, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı: 4 kanun, BDDK: 4 kanun,
SYDF: 3 kanun, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı: 3, Devlet Personel Başkanlığı:
2 kanun, DİE: 2 kanun, Sayıştay: 2 kanun, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı: 2 kanun,
SPK: 2 kanun, Turizm Bakanlığı: 2 kanun, Dışişleri Bakanlığı: 1 kanun, Orman
Bakanlığı: 1 kanun, EPDK: 1 kanun, Telekom Kurumu: 1 kanun, Kamu İhale Kurumu:
1 kanun. Hükümet, 1 aylık faaliyet ile 3 aylık 25 faaliyetin tamamını gerçekleştirirken,
6 aylık 39 faaliyetten ise 35'ini gerçekleştirdi. 12 aylık ve üzeri süreli 82
faaliyetin 34'ünü, ?sürekli', ?orta ve uzun vadeli' olarak belirlenen 44 faaliyet
kapsamının da iki yıllık süre içinde yapılması gerekenler yerine getirildi.
------
22 faaliyet gerçekleşmeyi bekliyor
Acil Eylem Planı kapsamında hükümetin gerçekleştirmeyi planladığı 22 faaliyet
ise sırası ile şunlar:
* Ekonomi yönetimi tek çatı altında toplanacak
* Sosyal tesisler satılacak, satılamayanlar veya satılamayacak nitelikte olanlar
uzun süreli kiraya verilecek.
* Devlet personel rejimi reformu gerçekleştirilecek.
* Üst düzey bürokratlar görevden ayrıldıktan sonra yapılamayacak işlerle ilgili
alanlar genişletilecek ve etkin bir şekilde uygulanacak.
* Siyasetin finansmanı şeffaf hale getirilecek.
* Mevzuatımızdaki ?sır' kavramı yeniden belirlenecek.
* Vergi mevzuatı basitleştirilecek.
* Bor işletmesi özerk bir yapıya kavuşturulacak.
* Ulaştırma ana planı tamamlanacak.
* Önemli ulaştırma projeleri için yeni finansman modelleri geliştirilecek.
* TCDD'nin yeniden yapılandırılması çalışmaları sonuçlandırılacak.
* Turizm reformu gerçekleştirilecek.
* Yeni turizm kentleri oluşturulacak
* Tarım bilgi sistemi oluşturulacak.
* Transgenlik bitkilere ilişkin yönetmelik çıkarılacak.
* Çift muhasebe vergi ağı sistemi geliştirilecek.
* Tarım kesimi tapu- kadastro çalışmaları tamamlanacak, çiftçi kayıt sistemi
ve coğrafi bilgi sistemi geliştirilecek.
* Yeni bir anayasa tasarısı hazırlanacak.
* Siyasi partiler kanunu ve seçim kanunları değiştirilecek.
* Anayasa mahkemesinin kuruluş görev ve yetkileri yeniden düzenlenecek.
* Hakimlerin bağımsızlığını sağlayacak düzenlemeler yapılacak.
* İlköğretimin 6. sınıfından itibaren öğrencilerin ilgi ve kabiliyetine uygun
tarzda eğitim alması sağlanacak.
------
> ?Veto' sekteye uğrattı
Hükümetin hızını sadece çeşitli konularda verilen ?veto' kararları kesebildi.
İşte bunlardan bazıları;
-Kamu Yönetiminin Temel İlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun:
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in veto ettiği için bu temel kanunda aksayan
faaliyetler şunlar: ?Tüm kamu kurum ve kuruluşlarının dış temsilcilikleri gözden
geçirilecek, gereksiz olanlar kapatılacak, personel fazlalıkları azaltılacak.
Merkezi idarenin görev ve yetkileri belirlenecek. Yerel yönetimlerin insan kaynakları
güçlendirilecek. Yerel yönetimlerin mali yapısı güçlendirilecek. Taşra teşkilatları
il idaresine bağlanacak. Taşra teşkilat personeli il idaresine bağlanacak. Tarım
ve Köyişleri Bakanlığı yeniden yapılandırılacak. Milli Eğitim Bakanlığı yeniden
yapılandırılacak. Okul yönetimleri demokratik hale getirilecek. Sağlık Bakanlığı
yeniden yapılandırılacak. Hastaneler idari ve mali yönden özerk bir yapıya kavuşturulacak.
YÖK kanunu
Bu kanunun Sezer tarafından veto edilmesi ile aksayan faaliyetler ise şunlar:
?ÖSYM yeni görevleriyle uyumlu olarak yeniden yapılandırılacak. Yükseköğretim
kurulu yeniden yapılandırılacak. Yeni üniversite kurulması objektif kriterlere
bağlanacak. Yönetilebilir olmaktan çıkan büyük üniversiteler bölünerek yeni
üniversiteler kurulacak. Öğretim üyesi ve fiziki alt yapısı yeterli olan illerde
yeni üniversiteler kurulacak. Üniversiteler idari ve akademik özerkliğe kavuşturulacak
ve kaynak kullanımında esnekliğe sahip olacak. Bölgenin yapısı ve öğretim elemanlarının
özelliği uygun tarzda bazı üniversitelerin belli konularda ihtisaslaşması sağlanacak.
Meslek yüksekokulları yeniden yapılandırılacak. Açık öğretim çeşitlendirilerek
yaygınlaştırılacak.
Sosyal Güvenlik Reformu TBMM'de
Bu kanun çalışmaları halen devam ederken, bu kanun kapsamındaki Genel Sağlık
Sigortası Sistemi ve Sağlık Sigortası Kurumu kanun tasarısı TBMM'ye sevk edildi.
TBMM Bütçe Komisyonu'nda halen görüşmeleri devam eden Sosyal Güvenlik Reformu
alt faaliyetleri ise şunlar; ?Sağlık hizmetlerinin sunumu ile finansmanı ayrılacak.
Genel Sağlık Sigortası Sistemi ve Kurumu kurulacak. Sosyal Güvenlik kuruluşlarında
norm ve standart birliği sağlanacak. Bütünleştirilmiş bir sosyal güvenlik ağı
kurulacak. Uzun vadeli ve kısa vadeli sigorta programları birbirinden ayrılacak.
Prim karşılığı olmayan ödemeler kaldırılacak. Bütünleştirilmiş bir sosyal hizmet
ve yardım ağı kurumsal yapısı oluşturulacak.
Bu temel üç kanun dışında kalan, ?Devam ediyor' veya ?tamamlandı' olarak değerlendirilen
27 faaliyetten 2 adedi TBMM'ye sevk edilirken, bu iki kanun ise, Kalkınma Ajanslarının
Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı, Çevre ve Tarım
Kanun Tasarısı olarak belirlendi. Başbakanlığa sunulan 3 adet kanun ise, Genel
İdari Usul Kanun Tasarısı Taslağı, Devlet Yardımlarının Çerçevesi, İzlenmesi
ve Denetlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı, Elektronik Haberleşme Kanun
Tasarısı Taslağı.
------
205'ten 152'si tamam
Acil Eylem Planı Kapsamı'nda henüz tamamlanmadığı görülen 53 faaliyetin, 26
adedinin Kamu Yönetimi Temel İlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanunun,
YÖK kanunu ve Sosyal Güvenlik Reformu kanunlarının yasalaşmasındaki gecikmelerden
dolayı aksamaya uğradığı tespit edildi. Kamu Yönetimi Reformu kapsamında 45
faaliyetin 31'i Ekonomik Dönüşüm Programı kapsamındaki 91 faaliyetin 76'sı,
Demokratikleşme ve Hukuk Reformu kapsamındaki 24 faaliyetin 20'si, Sosyal Politikalar
kapsamındaki 45 faaliyetin 25'i gerçekleştirildi. Buna göre, 205 faaliyetin
152'si bugüne kadar gerçekleştirilmiş oldu.
türkiye