Merwani isminin yasaklandığı parkta rölyefli anlatım

Belediye ise önceden planladığı gibi Kürtler tarafından kurulduğu söylenen Merwani devletiyle ilgili Türkçe, Kürtçe ve İngilizce anlatımlı hazırlanan rölyefleri, parktaki bir duvara monte etti. Belediye Başkanı Bdp'li Selim Kurbanoğlu, 'W' harfinin TRT 6'da sürekli kullanıldığını, bu harfi Kürtler kullandığında ise yasak konulduğunu belirterek, "İsim yasaklandığı için tabelasını indirdik. Ancak, biz tarihte Kürt yapılanması olan Merwani devletinin kuruluşunu ve geçirdiği süreçleriyle ilgili önceden hazırladığımız rölyeflerimizi monte ettik. Amacımız halkımıza Merwani Kürt devletinin geçirdiği süreçleri anımsatmak" dedi.

Diyarbakır'ın merkez Yenişehir Belediyesi tarafından 2012 yılında Atatürk Stadyumu bitişiğinde yaptırılan dinlenme parkına meclis kararıyla 984 yılında Diyarbakır'ın Silvan bölgesinde kurulan Kürt devletinin 'Merwani' olan adı verilerek karar Yenişehir Kaymakamlığı'na gönderildi. Kaymakamlık, 31.07.2006 tarih ve 26245 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan adres ve numaralamaya ilişkin yönetmeliğin 24'üncü maddesindeki, 'Mahalle, sokak, cadde, bulvar, meydan ve benzeri yerlerin adları, anayasanın temel ilkelerine, yürürlükteki mevzuata, genel ahlaka aykırı, ayrımcılığa ve bölücülüğe yol açabilecek nitelikte tespit edilemez' hükmü getirildiğini ayrıca, halen yürürlükte olan harflerin kabul ve tatbiki hakkında kanuna ekli Türk harfleri arasında 'W' harfinin bulunmadığını gerekçe göstererek 'Merwani' adına izin vermedi.

BELEDİYE YASAK KARARINI TABELA İLE DUYURDU

Belediye parka başka isim vermeden kaymakamlığın 'Merwani' adına koyduğu yasak kararını parkın iki girişine astığı tabela ile halka duyurdu. Parka konulan tabelalarda, "Yenişehir Belediyesi Merwani Parkı. Not: Bu parka Yenişehir Belediye meclisinin 07.06.2012 tarih ve 87 nolu kararıyla Merwani adı verilmiş olup, Diyarbakır ili Yenişehir İlçe Kaymakamlığı'nın 28.06.2012 tarih ve 1428 sayılı kararıyla bu parkın ismi reddedilmiştir" diye yazıldı.

TARİHİ RÖLYEFLERLE ANLATILDI

Kaymakamlığın yasak kararı nedeniyle parka verilemeyen "Merwani" ismi ve bu isimle kurulan Kürt devletinin kuruluş ve yıkılış süreci ise belediye tarafından önceden projelendirildiği gibi parkta örülen bir duvara monte edilen rölyeflerle anlatıldı. Diyarbakır'da Merwaniler tarafından eski Mardin yolu üzerinde yapılan Ongözlü Köprü'den esinlenilerek ongöz halinde yapılan ve parktaki duvara işlenen rölyeflerde 984 yılında Harput'taki aşiret reislerinden Bad tarafından Diyarbakır'ın Silvan İlçesi sınırları içinde kurulan Merwani Kürt devletinin tarihçesi 'Ebu Nasır'ın rüyası', 'Şiro'nun ihaneti', 'Kürt savaşçılar Şiro'nun ordusuna karşı savaşması', 'Ebu Nasır'ın Silvan kuşatması', 'Ebu Nasır'ın Rüyası', 'Halk isyanı', 'Hain Şiro'nun sonu', 'Merwani'lerin bağımsızlığının tanınması','Amed'in-Diyarbakır fethi', 'Azadi-Özgürlük', 'Sürgün' başlıklarıyla Türkçe, Kürtçe ve İngilizce yazılı rölyeflerle anlatıldı.

KÜRT DEVLETİNİN TARİHİNİ HALKA ANIMSATMAK İSTEDİK

Merwanilerle ilgili rölyefler parkı gezen vatandaşların ilgisini çekerken, Yenişehir Belediye Başkanı Selim Kurbanoğlu, Merwani ismine yasak konulmasının kabul edilemez olduğunu söyledi.

Diyarbakır ve Silvan İlçesi'nde 984 yılında kurulan Merwani devletinin bir Kürt devleti olduğunu ve bu konuda kentte bir çalışma yapılmadığı için parka bu ismi verdiklerini belirten Kurbanoğlu, amaçlarının tarihi olayları halka anımsatmak olduğunu söyledi. Kurbanoğlu, şöyle dedi:

"Mervanilerle ilgili bir çalışma yürütmek, deyim yerindeyse Kürtlerin tarihini bir şekilde anımsatmak istedik. Merwaniler 984'te kurulmuş 1080 yılllarında da ortadan kaldırılmış bir Kürt yapılandırılması, bir Kürt devletidir. Parkı yapmaya başlarken Merwanileri simgeleyen bir rölyef çalışması da yaptık. Bu fikir mimarlarımızın fikriydi. Bölgemizde Merwanilerin en önemli yapıtı olan ongözlü köprüden esinlenerek parkımızda on tane gözden oluşan bir yapı oluşturduk ve bu gözlerin içine Merwanilerin tarihçesini, efsanesini bir şekilde mitolojisini koyduk. Devletin kuruluşu, hükümdarın başa geçişi, savaşları, vezirin ihaneti, devletin tanınmasını anlatan 10 tane rölyefi bu gözlere yerleştirdik. Rölyeflerin yerleştirilmesi 2012'de belirli aralıklarla devam etti. Rölyefler bittikçe yerleştirdik. Kürtlerin zihnini, Kürtlerin beynini, Kürtlerin geçmişini bir şekilde Diyarbakırımıza anımsatmak istedik. Bu rölyefleri Merwani ismi yasaklandıktan sonra yapmadık, önceden hazırlanmış bir projeydi. Yasakla birlikte tabelayı indirdik ancak biz önceden planladığımız gibi hazırladığımız rölyeflerimizi monte ettik. Amacımız herhangi bir şekilde farklı anlaşılmalara yol açacak, toplumu ayıracak, bölecek şekilde bir anlayışla, zihniyetle hareket etmedik. Merwani tarihte yer alan özel bir isimdir. Bu ismi değiştirme şansımız da yoktu. Biz bu ismi belediyelerimizin ortak kararlarıyla resmi meclis toplantımızda aldığımız bir kararla parkımıza koyduk. Ancak, Yenişehir Kaymakamlığı'ndan yasaklama kararı geldi ve parkın isim yeri boş kaldı. Bizde verdiğimiz Merwani isminin yasaklandığıyla ilgili tabelayı astık. Merwani isminin yasayla, ahlakla, anayasayla bağdaşmayan ne gibi bir durumu var merak ediyoruz. Harf kanununa gelirsek ise, şu anda TRT Şeş'te bu harf kullanılıyor. Bize gelen kaymakamlık yazısının altındaki elektronik iletişim adresinde ise, 3 tane W harfi yan yana var. Bizim verdiğimiz isim içinde "W" olduğu için yasaklanıyor ancak, kaymakamlık yazısında ise bu harf yer alıyor. Kürtler söz konusu olunca, Kürtler bu harfleri kullanınca maalesef yasaklama geliyor. İstediğiniz kadar yasaklayın. Bu bölgede yaşayan bir halk olarak Kürtler vardır. İsimleri, tarihleri vardır, geçmişleri vardır. Destanları vardır. Biz bunları anlatmaya çalıştık. Merwaniler bizim için önemli. Herkeste bu parkın ismini Merwani olarak dile getirmeye devam edecektir."

(FOTOGRAFLI)

-------KUTU-----------

Merwanilerin tarihi

Harput (Elazığ) aşireti reislerinden olan Bad, 984 yılında Silvan'ı kuşatır ve alır. Daha sonra Diyarbakır, Nusaybin, Cizre bölgeleri Bad egemenliğine girer. Üzerlerine gönderilen orduları defalarca yenerek bağımsızlığını kabul ettirir. Hamdaniler, 990 yılında büyük bir ordu ile Bad'ın üzerine yürür. Ordu yenilmek üzere iken yeğeni Emir Ebu Ali Hasan Bin Merwan, komutayı ele alarak düşmanı bozguna uğratır ve Merwani Devleti'nin temelini atar. Daha sonra yerine Ebu Mansur geçer. Ebu Mansur döneminde Merwaniler daha da güçlenir. Ancak Abu Mansur çok sevdiği veziri Şiro tarafından arkadan hançerlenerek öldürülür ve Şiro tahta geçer. Şiro'nun ihanetini öğrenen bütün Kürt aşiretleri birleşerek Silvan üzerine yürürler. Bunu duyan Silvanlılar da Şiro'ya karşı ayaklanırlar ve Silvan'ın kapılarını Kürt savaşçılarına açarlar. Şiro esir alınıp oğlu ise öldürülür. Diyarbakır kent merkezindeki halk da ayaklanıp hain Şiro'ya bağlı hükümdarlarını öldürüp kenti Merwani topraklarına katar. Tahta geçen Ebu Nasır döneminde Merwani devletinin sınırları Erzurum'dan Hakkari, Nusaybin'den Cizre'ye kadar uzanır. Merwani Kürt Devleti'nin varlığına, 1085'te Selçuklu Emiri Melikşah tarafından son verilir. - Diyarbakır