Ziraat, yaş ve hizmet toplamı 84 olan personeli emekli ediyor

GÜLÜMHAN GÜLTEN / VATANZiraat Bankası'nda personelin yaşı ve hizmet süresi toplanıyor. İkisinin toplamı personel için 84, yönetici için 90 rakamına ulaşıyorsa yollar ayrılıyor. Bu formüle göre, bu ay bitimine kadar 1.400 kişinin emekli edilmesi bekleniyor.

2011 yılından itibaren yeni bir değişim ve dönüşüm projesi başlatan Ziraat Bankası, personelini gençleştirmek amacıyla aldığı “90 kararı” bankada huzursuzluk yarattı. Yönetim tarafından getirilen kurala göre, banka, personelin yaşını ve hizmet süresini topluyor, çıkan sonuç 90'ı bulursa, personel emekli ediliyor.

Yetkili görev grubundaki personel için, ulaşılan rakam 84 ise, sözkonusu personelle yollar ayrılıyor. Bu kararla bankadan Ocak ayı sonuna kadar 1.398 çalışanın ayrılacağı hesaplanıyor.

Dönüşüm projesi

Yeni yıla girildiği 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle, çalışanlar arasında huzursuzluk yaşanırken, yüzlerce çalışanın istemese de emekliliğe hazırlandığı belirtiliyor. Banka yönetiminin söz konusu kararı “yeni değişim dönüşüm projesi” kapsamında bankanın gençleştirilmesi amacıyla aldığı belirtiliyor.

Uygulamaya muhatap olan bazı banka çalışanları, banka yönetiminin yeni dönemde düşük ücretli çalışanları istihdam etmek, yüksek maaşlı kıdemli çalışanları bünyesinden çıkarmak istediği için bu yönteme başvurduklarını iddia ediyorlar.

90 ya da 84'ü bulursan

Ziraat Bankası yönetimi geçtiğimiz yıl aldığı bir kararla, “iş sözleşmesinin karşılıklı anlaşma yoluyla sona erdirilmesi” anlamında bir sözleşme hazırlayarak ilgili personele imzalattı.

İkale sözleşmesi 4857 sayılı İş Yasası'ndan ayrı olarak, Ziraat Bankası'nda yetkili grubunda görev yapan bankacılar için “yaş+hizmet süresi=84 yıl” hesabına uyanlar ile “yaş+ hizmet süresi=90 yıl” hesabına uyan yönetici banka çalışanlarına imzalattırılıyor.

2013 yılına girilmesiyle birlikte yüzlerce çalışan istemese de emekli olacak.

Dava şansı yok

Söz konusu sözleşmeyle çalışanların herhangi bir dava açma hakkı da ortadan kaldırıldı. Sözleşmede yeralan hükümler şöyle:

“...işçinin bu ikale sözleşmesi ile birlikte iş sözleşmesinin sona ermesinden doğan her türlü dava hakkının ortadan kalkacagını, işcinin işe iade talep etmeyecegini, aksi halde iş bu sözleşme kapsamında yapılan ödemeleri iade etmek ile yükümlü olacagını hatırlatmış, işçi de bu koşulları kabul ettiğini belirterek iş bu sözleşmeyi imzalamıştır.”

Aydın 17 yıl daha kalabilir

15 Temmuz 2011'de Ziraat Bankası Genel Müdürü olan Hüseyin Aydın, 1959 doğumlu. Ziraat'teki formüle göre bankadaki 3 yıllık kıdemi yaşı ile toplanınca ortaya 57 rakamı çıkıyor. Bu demektir ki Aydın 17 yıla yakın bir süre daha bankada yönetici olarak kalabilir.

Yaş ortalaması sektörde 35 Ziraat'de ise 39

Banka kaynakları gelişmeyi doğrulayarak şu bilgileri verdi:

“Ziraat Bankası'nın müşterilerine sunduğu hizmet kalitesini daha yukarıda konumlandırmak üzere başladığı Banka Müşterisi Hizmet Modeli çalışmaları aralıksız devam ediyor. Çalışanların gelecek planlamalarına katkıda bulunmak amacıyla banka Haziran 2012 tarihi itibariyle “Yetkili” görev grubunda yaş ve hizmet yılı toplamı 84 ve üzeri olan çalışanları ile “Yönetici” görev grubunda yaş ve hizmet yılı toplamı 90 ve üzeri olan çalışanları ile mutabakata varmak suretiyle 2 Ocak 2013 tarihinden itibaren emekli olabilmelerine imkan tanıdı. Bu şekilde Ocak 2013 tarihinde emekli olacak çalışanlar normal maaş, ikramiye ve diğer ödemelerini alacak, bankadan ayrılacağı tarihte ise kendilerine ilave iki brüt maaş tutarında ödeme yapılacak.

Uygulama sürekli

Uygulama ileriki dönemler için de süreklilik arz edecek. Uygulamanın objektif, adil ve sürdürülebilir olması esas alındı.

Çalışanlar için emekli olabilecekleri tarihi bugünden öngörebilme imkanı sağlandı. Düzenleme her yılın Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez uygulanacak. Türk bankacılık sektöründe halen 30-35 aralığında bulunan yaş ortalaması Ziraat Bankası'nda 39. Uygulama ile bankadaki çalışan yaş ortalaması sektör ortalamasına yaklaşmış olacak.”

Tek tesellileri 2 brüt maaş

Çalışanlar imzalatılan 'İkale Sözleşmesi'ne göre, emekli olan veya ayrılan banka çalışanlarına diğer haklarının dışında 2 aylık brüt ücreti de banka tarafından ödeniyor. Sözleşmede şu ifadeler yer alıyor:

“Taraflar yasal kıdem tazminatı farkı, kullanmadıgı izin ücreti ve aşağıda belirtilen makul yarar kapsamında sayılan ek ödemenin işçiye verilmesi koşuluyla sözleşmenin anlaşma ile sona erdirilmesine mutabık kalmışlardır. İkale sözleşmesi yürürlüğe girmeden önce işciye ayrıca bir bildirime gerek kalmaksızın ...tarihleri arasında bildirim süresi ve bildirim süresi içinde 8 saat (tam gün) iş arama izni kullandırılacaktır.

İş bu ikale sözleşmesi neticesinde kıdem tazminatı farkı ve kullanmadıgı izin ücretinin yanı sıra, işcinin sözleşmesinin sona ermesinde elde edecegi makul yarara karşılık olarak işveren işciye 2 aylık brüt ücretini daha ödemeyi taahhüt etmiş, işci ise sözleşmenin iş kanununun /fesih ile ilgili hükümleri dışında, iş bu sözleşme ile ikale vasıtasıyla sonlandığını kabul ederek işverenle uzlaşmaya varmıştır.”