PTT'yi A.Ş yapan tasarı komisyonda

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, PTT'nin, 2003 başında 2,4 milyon adet olan bir ayda yaptığı işlem miktarının, bu yılın başında yaklaşık 26 milyona ulaştığını belirterek, ''Bu da PTT'nin geçen süre içinde vatandaşa hizmet anlamında ne kadar ciddi performans gösterdiğini ortaya koyuyor. PTT, 2012 itibariyle 171 milyon net kara erişmiştir'' dedi.

TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu, Posta Hizmetleri Kanunu Tasarısı'nı görüşmek üzere toplandı.

Toplantının başında tasarı hakkında bilgi veren Yıldırım, posta işletmesinin 1840'lı yıllardan bugüne kadar 173 yıllık bir geçmişinin bulunduğunu, bu süre içinde birçok yasal değişiklikler geçirdiğini, farklı isimlerle hizmet vererek bugüne geldiğini anımsattı. Yıldırım, zaman zaman ihtiyaçların gerektirdiği mevzuat değişikliklerinin de bu arada yapıldığını söyledi.

Dünyada posta hizmetlerinin değişimine bakıldığında özellikle 1990'lı yıllarda postaların, PTT'lerin çok önemli bir yol ayırımına girdiğini belirten Yıldırım, özellikle mobil iletişimde yaşanan gelişmelerin, cep telefonunun hayata girmesinin, bilgi, iletişim teknolojilerindeki yeniliklerin, posta hizmetlerini ikinci plana ittiğini belirtti.

Yıldırım, geleneksel posta hizmetlerinin, yavaş yavaş başka alışkanlıklarla, mesajlarla, bilgi, iletişim teknolojilerinin getirdiği yeniliklerle eski gücünü kaybederek, nostaljik bir şekle dönüştüğünü kaydetti. Yıldırım, bunun da geleneksel PTT diye adlandırılan kuruluşların bir anlamda güç ve kan kaybetmesini beraberinde getirdiğini vurguladı.

-''Yükselen sektör mobil iletişim, para da orada''-

Bakan Yıldırım, 1994'te PTT ve telekomünikasyon hizmetlerinin birbirinden tamamen ayrıldığını anımsatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Türk Telekom A.Ş diye bütün telefon, cep telefonu, internet türünden hizmetler Telekom'un bünyesine geçmiş, klasik hizmetler de PTT olarak Posta Telgraf İşletmeleri adıyla geleneksel PTT'de kalmıştır. Hal böyle olunca PTT'nin yıllar geçtikçe kan kaybettiği, Telekom'un da geliştiğini görüyoruz. Tüm dünyada böyle. Çünkü yükselen sektör mobil iletişim araçları ve internet, para da orada. Posta hizmetleri ancak resmi tebligatlar ve yazılan mektuplardan ibaret bir hizmet türüne dönüşmüş. 2003'te göreve başladığımızda bu durumu tespit ettik ve PTT'nin bir şekilde hayatını sürdürmesi 1,5 asrı aşan varlığının devam etmesi için PTT'ye üç önemli görev verdik. Posta, banka ve lojistik hizmetleri.

Posta hizmetlerinde bildiğiniz posta servisini yapmaya devam edecek, bunun yanında gelişen teknolojiyle beraber birleşik posta hizmetleri dediğimiz yeni nesil hizmetlere girecek. Postanın internet ve iletişimle ilişkilerini sağlayan bazı katma değerli işleri de yapmaya devam edecek. Banka adıyla yapacağı hizmetlerde PTT Bank başlığı altında toplanmış ve 200'den fazla kurum ve kuruluşla anlaşmalar yapmıştır. Yapılan atılımla birlikte PTT, finansal durumunu da yıldan yıla düzeltmeyi başarmıştır. Geçtiğimiz 10 yıl içinde bütün iş yerlerini büyük oranda yenilemiş ve 707 civarında olan otomasyona açık iş yeri sayısını da 4 bin seviyelerine yükseltmiştir. Bugün PTT, yurdun her köşesinde yarım dakikanın altında, her türlü parasal işlemi online olarak yapabilecek güce erişmiştir.''

-''Karlılığını artıran bir kuruluş''-

Yıldırım, alınan idari önlemler karşısında PTT'nin, süratle işlem hacmini, cirosunu arttırdığını, böylece karlılığını da artıran bir kuruluş haline geldiğini bildirdi. Yıldırım, PTT'nin, 2012 itibariyle 171 milyon net kara eriştiğine işaret ederek, ''Geçtiğimiz süre içinde ortalama yılda 130-140 milyon civarında yatırım gerçekleştirerek altyapısında bilişim, iletişim olarak hem de fiziki mekanlar bakımından geliştirme imkanını bulmuştur'' dedi.

PTT'nin, 2003 başında bir ayda yaptığı işlem miktarı 2,4 milyon adetken, 2013 başında bu rakamın 26 milyon civarına yükseldiğini kaydeden Yıldırım, bunun da PTT'nin geçen süre içinde vatandaşa hizmet anlamında ne kadar ciddi performans gösterdiğini ortaya koyduğunu vurguladı.

-''Koli, kurye şirketlerine yasal düzenleme''-

Bakan Yıldırım, işin işletmecilik tarafı böyle devam ederken sektörde fiili durumun oluştuğuna işaret ederek, şunları kaydetti:

''2003'ten önce de oluşmuş bir şey. PTT'nin her türlü gönderi konusunda, posta hizmeti konusunda tekel hakkı olmasına rağmen piyasada defakto durum meydana gelmiş, çeşitli koli, kurye şirketleri PTT'nin yaptığını yapmaya başladı. Bu hizmeti verirken bu şirketlerin, kuruluşların herhangi bir yasal mevzuatı yok, bu yüzden haksız rekabet oluşmuş, bunun getirdiği bazı olumsuzluklar da zaman zaman sektörde ön plana çıkabilmiştir. Bu düzenlemeyle, piyasada faaliyet gösteren koli, kurye şirketleri yasal bir zemine kavuşmuş olacak. Ayrıca sektörde PTT dışında başka işletmeler de faaliyetini sürdürdüğü için bir düzenleme ihtiyacı da doğmuş olacak. Düzenleme ihtiyacının, tıpkı telekomünikasyon sektöründe olduğu gibi Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)bünyesinde yapılması tasarıyla getiriliyor. Sektör serbestleşince düzenleme işi artık PTT'den alınıyor BTK'ya veriliyor.

Bugün fiilen PTT tarafından yapılan evrensel hizmet yükümlülüğünün yine BTK bünyesinde belirlenecek evrensel hizmet yükümleri tarafından verilmesi esası getiriliyor. Bazı bölgelerde şu andaki fiili durum, özellikle nüfusu fazla illerde, biraz daha batıdaki illerde koli, kurye şirketleri kar ediyor, PTT de ediyor ancak doğu illerinde, nüfusun daha az, gönderinin daha az olduğu illerde zarar ediyor. Koli, kurye şirketleri bu illerde faaliyetini sürdürüyor, o illere görev gelince bu işi yapmıyor, PTT'ye yaptırıyor. Vatandaştan alıp, getirip PTT'ye vatandaş gibi postayı vererek PTT'yi evrensel hizmet yükümlüsü gibi kullanıyor. Bu da haksız rekabeti, adaletsizliği getiriyor. Tasarıyla bu alanda da bir düzenlemeye gidiliyor. PTT yeniden yapılandırılıyor, anonim şirket olarak yeni statüye kavuşuyor. Anonim şirket yapılanması gereği olarak genel kurul, yönetim kurulu, bütün yapı buna göre şekillendirilmiş oluyor.''

Konuşmaların ardından tasarı, alt komisyona gönderildi.

Muhabir: Meltem Yılmaz