AK Parti'nin referandum çözümü
AK Parti’nin yeni anayasa planı belli oldu. Meclis’te 4 siyasi partinin uzlaşma olasılığının düşük olduğunu gören iktidar, çoktan seçmeli referanduma hazırlanıyor. Hükümet, bir asırdır çözülemeyen, partilerin de bir türlü anlaşma sağlayamadığı ‘kimlik, ana dil, resmi ideoloji, din hürriyeti’ başlıklarını halk oyuna sunacak.
ÖMER ŞAHİN
Türkiye tarihinde ilk kez uygulanması düşünülen modele göre bütün partiler kendi önerilerini halkın oyuna sunacak. Yüzde 50'yi aşan paket kabul edilecek. AK Parti, böyle bir model için Başkanlık Sistemi'nde geri adım atmaya da razı. Başkanlık Sistemi, pakete konmayacak ve 2015 sonrasına kalacak.
İki ayrı formül
TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in devreye girmesiyle ek çalışma süresi alan Anayasa Uzlaşma Komisyonu'ndan mutabakat çıkması beklenmiyor. AK Parti, 'masanın devrilmesi' ihtimaline karşı 2 ayrı formül geliştirdi. Bu formüllerin ilkini 'Türk Tipi Referandum' oluşturuyor. Planın mimarı ise AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Şentop. Uzlaşma Komisyonu üyesi de olan Şentop, formülü Radikal'e açıkladı.
İşte anayasa projesi
Sıfırdan anayasa yazıldığı için öncelikle bütün partilerin uzlaşmasıyla ek bir madde çıkarılır.
Partilerin uzlaşma sağladığı maddeler TBMM'nde kabul edilir. Uzlaşma olduğu için 367 oyu bulmada zorluk yaşanmaz.
Meclis'teki 4 partinin uzlaşamadığı konu başlıkları belli. Bunlar kısaca 'Vatandaşlık tanımı, ana dilde eğitim, resmi ideoloji, din hürriyeti' başlıkları altındaki konular. Şentop, bunlara bir de Cumhurbaşkanı'nın yetki ve sorumluluklarını ekliyor. Bu başlıklarla ilgili düzenlemelerin 10 maddeyi geçmeyeceği sanılıyor.
İşte bu 10 madde için her siyasi parti çözüm önerilerini paket haline getirir. Partilerin önerileri farklı renkler ya da A, B, C, D şeklinde pusulada yer alır. Vatandaşlar istediği seçeneğe oy verir.
Bu paketlerden yüzde 50'yi alan yeni anayasa maddesi olur. Eğer hiçbir paket halkın yarısının oyunu alamazsa en çok oy alan iki paket için yeniden referandum yapılır.
'Katakulli olmaz'
Muhalefet partileri ise özellikle CHP ve MHP , AK Parti'nin paket içerisine Başkanlık Sistemi'ni koymasından endişeli. AK Parti'li Mustafa Şentop, bu konuda muhalefete güvence verdi:
“Bizim katakulli yapma gibi bir düşünce ve niyetimiz yok. Bizim arzumuz toplumun ihtiyacı olan sivil, demokratik bir anayasa. Başkanlık Sistemi'ni pakete koymayız, 2015 sonrasına bırakırız.” Şentop, Cumhurbaşkanı'nın görev ve yetkilerinin pakete girebileceğini söylerken 'partili Cumhurbaşkanı' modeline kapı araladı. Türkiye'de daha önce örneği olmayan bu modelin mevzuata uygun olduğunu da söyleyen Şentop, “Bu modelden kargaşa çıkmaz. Daha da önemlisi kimlik, din hürriyeti, resmi ideoloji konularını yüz yıldır tartışıyoruz; bir çözüm bulamadık. Bu şekilde bir referandum olursa 100 yıldır çözemediğimiz sorunları milletin iradesine sunmuş oluruz. Kararı millet verir” diye konuştu.