15 dolar için 5 şehit
Genelkurmay Başkanlığı 2003 yılında yüksek gerilim hatlarının tehlikesi konusunda TEİAŞ'ı uyardı Ancak uyarıya rağmen tanesi 15 dolar olan ikaz kürelerini kullanmayan kurum kazayı davet etti.
Erzincan'da önceki gün 4'ü subay 5 askerin şehit olduğu helikopter kazasına, Genelkurmay'ın uyarısına rağmen yüksek gerilim hatları ile ilgili tedbir almayan Türkiye Elektrik İletişim A.Ş.( TEİAŞ)'ın ihmali yol açtı. Uçuş sırasında görünmediği için pilotların korkulu rüyası olan tellerin ikaz küreleri ile işaretlenmesi gerektiği konusunda Genelkurmay'ın 2003 yılında bir yazı ile TEDAŞ'ı uyardığı ortaya çıktı. Kurum uyarı üzerine bu tarihten sonra yapılan yüksek gerilim hatlarına ikaz küresi taktı ancak mevcutlarla ilgili bir tedbir almadı. Nitekim kazaya yol açan hatlar da 1973'te yapıldığı için ikaz küresi ile donatılmadı. Tanesi yaklaşık 15 dolar olan ikaz bulunmadığı için, Erzurum-Erzincan karayolu üzerindeki Sansa Deresi mevkisinde alçaktan uçuş yapan helikopter pilotu yüksek gerilim hattını fark edemeyerek tellere takıldı. TEİAŞ Proje Müdürü Nuri Ceylan, Türkiye'de 2003 yılına kadar sadece İstanbul Boğazı'nda ikaz küresi bulunduğunu belirterek, şu bilgiyi verdi: "Anadolu'daki yüksek gerilim hatlarında ikaz cihazı yoktu. Bu TEİAŞ yönetmeliğinde de yoktu. Ancak 2003 yılında Genelkurmay, TEİAŞ'ı uyararak, tehlikeye dikkat çekti. Bunun üzerine 2003 yılından sonra yapılan hatlarda ikaz küresi takılmaya başlandı. Erzincan'da kazanın meydana geldiği bölgedeki direkler 1973 yılında yapıldı. Çok eski olduğu için hatlara ikaz cihazı konulmadı."
BAKANLIKTAN SAVUNMA
Enerji Bakanlığı yetkilileri ise TEİ- AŞ'ın, Genelkurmay Başkanlığı'nın uçuş güzergahlarını bildirdiği hatlarda gerekli çalışmaları yaptığını belirtti. Yeni kurduğu hatlarda mutlaka uyarıcı sistemleri devreye alındığını anlatan yetkililer, "Ancak, 50 bin kilometrenin hepsine bu tür sistemleri kurmak teknik olarak mümkün olmadığı gibi gerekli de değil" dedi. İngiltere'de 14 bin kilometre yüksek gerilim hattı bulunduğuna işaret eden yetkililer, "Onlar bile her yere bu uyarıcılardan takmıyor" diye konuştu. Yetkililer, Genelkurmay Başkanlığı'nın kazanın meydana geldiği bölgedeki hatlarla ilgili 'uyarıcı küre' yapılması yönünde talebi olmadığını öne sürdü.
750 bin küre yeterli olur
Türkiye'de toplam 50 bin kilometrelik yüksek gelirim hattı bulunuyor. 5Bu uzunluktaki hat için en fazla 750 bin küre gerekiyor. TEİAŞ, Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği gereğince yüksek gerilim hatlarında uçuş güvenliğine yönelik şu önlemleri alıyor: nn 30 metreyi geçen direklerin 3 metresi kırmızı ve beyaza boyanıyor. nn Bölgenin coğrafi özelliklerine göre yüksek gerilim hatlarına "kırmızı renkte, uzaktan görülebilen uyarıcı küreler" yerleştiriliyor. İki direk arasındaki uzaklık bölgenin koşullarına göre 150 ile 350 metre arasında değişebiliyor. nn Helikopter kazasının olduğu vadide iki direk arasında 668 metre olduğu öğrenildi. Helikopter, daha yüksekte bulunan koruma hattına değil daha aşağıdaki faz iletim hattına çarptı.
sabah