Danıştay 'Vali soruşturulamaz' kararını kaldırdı

Danıştay 1. Dairesi, eski Bursa, halen İzmir Valisi Oğuz Kağan Köksal hakkında, ?Cargill Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş'nin nişasta fabrikasını kurmasına olanak tanıyan işlemler hakkında verilen yargı kararlarını uygulamamak? eylemi nedeniyle İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'nun ?soruşturma izni verilmemesine? ilişkin kararını kaldırdı.

Köksal hakkında, ?Bursa'nın Gemlik ilçesi Gemiç ve Gürle köyleri mevkiinde bulunan alanda Cargill Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş'nin nişasta fabrikası kurmasına olanak tanıyan işlemler hakkında verilen yargı kararlarını uygulamamak? eylemi nedeniyle soruşturma izni istendi. İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, 7 Kasım 2005'te soruşturma izni vermedi.
Bunun üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, bu karara itiraz ederek, kaldırılmasını istedi.

İstemi görüşen Danıştay 1. Dairesi, Aksu'nun, Vali Köksal hakkında ?soruşturma izni verilmemesine? ilişkin kararını oybirliği ile kaldırdı.

Dairenin kararında, Cargill şirketinin söz konusu bölgede nişasta fabrikası kurmasına ilişkin çeşitli işlemlere karşı açılan davalarda, Danıştay 6. Dairesi'nin ve Bursa 2. İdare Mahkemesi'nin verdiği iptal kararları sıralandı. Nişasta fabrikasının kurulmasına olanak sağlayan işlemler hakkında yargılama süreci devam ederken, Bakanlar Kurulu'nun 24 Temmuz 2002'de aldığı ?Prensip Kararı? ile söz konusu şirketin faaliyete devam etmesinin uygun görüldüğü anımsatılan kararda, yargı tarafından verilen kararların uygulanmasında düşülen duraksama üzerine, Bursa Valiliği'nin Başbakanlık'tan görüş istediği kaydedildi.

Kararda, Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü'nün Bakanlar Kurulu Prensip Kararı'na uyulması gerektiğini hatırlattığı, bunun üzerine Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü'nün Prensip Kararı'na göre uygulama yapılmasını Bursa Valiliği'nden istediği, bu yazılar esas alınarak mahkeme kararlarının halen uygulanmadığının anlaşıldığı kaydedildi.

?İDARE DE MAHKEME KARARINA UYMAK ZORUNDA?

Anayasa'nın yasama ve yürütme organı ile idarenin mahkeme kararına uymak zorunda olduğunu öngördüğü anımsatılan kararda, Anayasa'da ?konusu suç teşkil eden emirin hiçbir şekilde yerine getirilmeyeceği, yerine getiren kimsenin sorumluluktan kurtulamayacağı? hükmü bulunduğu vurgulandı. Devlet Memurları Kanunu'nda da aynı hükme paralel düzenleme bulunduğu ifade edilen kararda, şöyle denildi:

?Buna göre, Bursa İli, Gemlik İlçesi Gemiç ve Gürle köyleri mevkiindeki alanda Cargill Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş'nin nişasta fabrikası kurmasına olanak tanıyan Bakanlar Kurulu Prensip Kararı'nın, Başbakanlık ve Çevre ve Orman Bakanlığı yazılarının kanunsuz emir oldukları anlaşıldığından, bunlara dayanılarak yargı kararlarının yerine getirilmemesinde ilgilinin sorumluluğunun bulunduğu sonucuna varılmıştır.?

Danıştay 1. Dairesi'nin bu kararın ardından, Vali Oğuz Kağan Köksal hakkında, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma yapacak. Başsavcılık, soruşturma sonucunda takipsizlik kararı verebileceği gibi dava da açabilecek. Dava açılırsa Vali Köksal, Yargıtay'ın ilgili ceza dairesinde yargılanacak.