Belediye Başkanlarına süper yetki

Hükümet, çarpık kentleşmeyi önlemek ve depreme dayanıklı konut üretimini sağlamak amacıyla, olası bir depremden zarar görecek binaları yıkıp yeniden yapmak için özel yasa hazırlıyor. Yasayla, belediye başkanları kentsel dönüşüm projelerini uygulamak için özel yetkilerle donatılacak.

Vekillere yerinde bilgi
Kıyı ve imar yasalarında değişiklik çalışmaları başlatan Bayındırlık Bakanlığı, çarpık yapılaşmayı önlemek amacıyla belediye başkanlarına geniş yetkiler veren kentsel dönüşüm tasarısı hazırlıyor. Bayındırlık Bakanı Faruk Nafiz Özak, bu konuda geçen hafta Bayındırlık Komisyonu'na bilgi verdi. Bunun ardından Bayındırlık Komisyonu üyeleri, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadır Topbaş'ın davetiyle İstanbul'a gitti. Milletvekillerine Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi'nde (İMP) İstanbul için planlanan kentsel dönüşüm projelerine ilişkin bilgi verildi, bu projelerin uygulanacağı bölgeler gezdirildi.

Topbaş: Yetkimiz az
Depremle mücadele konusunda derslerine iyi çalıştıklarını belirten Topbaş ve İMP yetkilileri, hazırladıkları projelerin hızla uygulanması için Meclis'ten yetki istediklerini söyledi. İMP yetkilileri, Kamu İhale, Kamulaştırma ve Kat Mülkiyeti yasalarındaki kısıtlamalar ve açılan kamulaştırma davalarının dört-beş yıl sürmesi nedeniyle projelerin uygulanamadığını ifade etti.

Çok özel başkanlar
Taslağa göre, belediye başkanları yapacakları her türlü kentsel dönüşüm projesi için tam yetkili olacak. Bu projeler Kamu İhale Yasası, Kamulaştırma Yasası ve Kat Mülkiyeti Yasası kapsamı dışına çıkarılacak. Tasarıya, deprem riskinin daha yüksek olduğu İstanbul ve Kocaeli için özel hüküm konulacak. Buna göre İstanbul ve Kocaeli Büyükşehir belediyeleri, kentsel dönüşüm projelerini hızla uygulamak için ilgili bakanlık ve kamu kurumla kuruluşlarının görüşlerine başvurmayabilecek. Ancak güvenlik ve savunma açısından Milli Savunma ile İçişleri Bakanlığı gibi kurumların görüşleri alınacak.

Sit alanları kapsam dışı
Sit alanları dışındaki bölgeleri kapsayacak olan tasarıyla kentsel dönüşüm projelerinin başta deprem riski taşıyan bölgeler olmak üzere, çürüyen ve çöken, zemini sağlam olmayan yerlerle gecekondu bölgelerinde uygulanması hedefleniyor. İstanbul' da öncelik Zeytinburnu'nda.

Önce uzlaşma aranacak
Projeler uygularken, kamulaştırma konusunda önce vatandaşla uzlaşma aranacak. Belediyeler, vatandaş karşı çıkarsa bu yetkiyi kullanacak. Vatandaşa, kamulaştırmadan sonra yeni yer yapılıncaya kadar sahip olduğu mülkün değeri tutarında barınacağı bir yer bulunacak. Bulunan yer eski mülkten daha değerliyse aradaki fark uzun vadede taksitler halinde vatandaştan tahsil edilecek.
Bu yöntemin dışında yerleştirme sağlanamazsa, vatandaşın iki-üç yıllık kirası karşılanacak veya gayrimenkul satış sertifikası verilecek. Kentsel dönüşüm için öncelikle vatandaşın taşınacağı stok binalar hazırlanacak.

İstanbul için önemli
TBMM Bayındırlık Komisyonu üyesi ve AKP'nin İstanbul için kurduğu Deprem Komisyonu'nun başkanı Nusret Bayraktar, taslağın, özellikle İstanbul için çok önemli olduğunu söyledi. İstanbul'un depreme karşı hazırlanması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, Zeytinburnu'nda 2 bin 650 konutun yıkılması gerektiğini, ancak vatandaşın 'Bana kaç daire vereceksin' diyerek pazarlık yaptığını ifade etti.

'Vatandaş kaybetmeyecek'
Bayraktar, yapılan çalışmalara göre olası bir depremde İstanbul'un yüzde 34'ünün etkileneceğini, 1 milyon 400 bin binadan yaklaşık 600 bininin deprem riski altında bulunduğunu ve yıkılması gerektiğini kaydetti.

Belediyenin depreme karşı hazırlık yaparkan bazı yasalar nedeniyle engellerle karşılaştığını anımsatan Bayraktar, bazı yetkilerin resen kullanılması için yasal düzenlemeye ihtiyaç olduğunu, bu nedenle kentsel dönüşüm yasa tasarısının bir an önce yasalaşması gerektiğini söyledi.
Kamulaştırma konusunda açılan davaların beş yıl sürdüğüne dikkati çeken Bayraktar, vatandaşın kaybının da mutlaka giderileceğini, bunun için de finansman kaynakları arayışının sürdüğünü dile getirdi. Bayraktar, "Vatandaşlar depreme karşı yapılacak her türlü işte duyarlı olmalı" dedi.

CHP destek verebilir
Bayındırlık Komisyonu'nun CHP'li üyesi Mehmet Yıldırım da gerek tasarıyla ilgili brifing sırasında gerekse İstanbul'da yaptıkları incelemelerde belediyelere bu tür yetkilerin verilmesinin bir zorunluluk olduğunu gördüklerini söyledi. Genel olarak söz konusu tasarıyı desteklediğini vurgulayan Yıldırım, "Belediye başkanlarının tabii ki yetkileri var. Ancak bunu kullanırken yasal süreçler uzayabiliyor. Söz konusu tasarının ana fikri yık-yap. Özellikle İstanbul için gerekli" diye konuştu.

radikal