Gümrüklerin 18 laboratuvarı kapatılıyor

Gümrük laboratuvarlarının teknik donanım, idari yapılanma ve personel açısından yeniden yapılandırılması için, AB üyesi ülkelerdeki gümrük laboratuvarları örnek alınarak modernizasyon çalışmaları başlatan Gümrük Müsteşarlığı 23 olan gümrük laboratuarlarından 18'ini kapatma kararı aldı.

Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüklerine bağlı toplam 23 gümrük laboratuvarı bulunuyor. "Gümrük Laboratuvarlarının Modernizasyonu Projesi" kapsamında kurulacak 6 gümrük laboratuvarı dışında kalan Kayseri, Eskişehir, Edirne, Tekirdağ, Adana, İskenderun, Cilvegözü, Gürbulak, Antalya, Trabzon, Hopa, Gaziantep, Esendere, Karadeniz Ereğli, Habur laboratuvarları 1 Ağustos'ta kapatılacak. Erenköy, Halkalı ve Gıda Ürünleri İhtisas Gümrük Müdürlüğü laboratuvarları ise İstanbul'da yapılacak yeni laboratuvar binasının inşaatı tamamlanıp faaliyete geçtikten sonra kapatılacak.

Gümrük Müsteşarlığı yetkilileri Türkiye'de 23 olan gümrük laboratuvarı sayısının dış ticaret hacmi Türkiye'den çok yüksek olan ABD'de 7, Almanya ve İspanya'da 5'er, Çin'de 4, İngiltere'de 3 ve Hollanda'da 1 olduğuna dikkat çektiler. Yetkililer, gümrük laboratuvarı sayısı ile işlerliği arasında doğru orantı bulunmadığını kaydettiler.

Laboratuvar sayısının fazla olmasının, laboratuvarlara yapılacak yatırım için ayrılan bütçenin yetersiz kalmasına ve teknik personel sıkıntısı yaşanmasına yol açtığına dikkat çekiliyor. Laboratuvarın donanım maliyetinin yüksek olması nedeniyle, laboratuvar sayısı azaldıkça laboratuvar başına ekipman, personel ve standartlar için bütçeden ayrılan payın o oranda artacağı kaydedildi.

Kapatılacak olan laboratuvarların büyük çoğunluğunun yalnızca basit laboratuvar ekipmanına sahip olması, cihaz ve personel yetersizliği gibi nedenlerle gerekli analizleri yapamadığı belirtiliyor. Bu nedenlerle söz konusu laboratuvarlarda ya ilkel yöntemlerle ya da sadece belge incelemesine dayanılarak tahlil raporu düzenleniyor.

Etkin ve verimli bir laboratuvar sisteminin oluşturulması için öncelikli olarak, laboratuvarların sayısının azaltılması gerektiğini ileri süren yetkililer, tüm gelişmiş ülkelerde olduğu gibi sadece iş hacminin yoğun olduğu gümrük idarelerinin bulunduğu bölgelerde gümrük laboratuvarlarının kurulması gerektiğini savunuyorlar.

Gümrük idaresinin bulunduğu ilde yapılan ithalatın hacmi, laboratuvar analizine tabi tutulması gereken eşya gruplarının o bölgedeki ithalat sıklığı, bölgeye ulaşım imkanları gibi kriterler değerlendirilerek İstanbul, İzmir, İzmit, Bursa, Mersin, ve Ankara'da olmak üzere toplam 6 adet gümrük laboratuvarının faaliyet göstermesi diğer laboratuvarların ise kapatılması ktararlaştırıldı.