Milletvekillerine iki kıyak: Kıyak emeklilik ve her ay 1280 YTL temsil tazminatı
Anayasa Mahkemesi'nin daha önce Anayasa'nın eşitlik ve adalet ilkesine aykırı bularak iptal ettiği 'kıyak emeklilik' bu kez sessizce gerçekleştirildi. Üstelik kıyak düzenleme işçi, memur ve esnafın fedakârlık yapması istenen ve topluma 'reform' diye sunulan Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda yapıldı. Yeni düzenlemeyle, Meclis'teki emekli milletvekillerine ekstradan her ay 1280 YTL 'temsil tazminatı' ödemesi yapılacak.
Bu durumdan, şu an Meclis'teki yaklaşık 400 milletvekilinin yararlanması bekleniyor. Emekli vekillerin aylığında 1190 YTL'lik düşüş yaratması söz konusu olan sosyal güvenlik destek primi ödemesinden de kaçış yolu açıldı.
Mevcut durum nasıldı?
Yürürlükteki mevzuata göre, emeklilik için gerekli yaşı dolduran ve iki yıl
milletvekilliği yapan herkes, daha önceki çalışma yaşamı boyunca gelirini asgari
ücret üzerinden gösterip bu rakam üzerinden de prim ödemiş olsa dahi Emekli
Sandığı'ndan 3 bin 440 YTL aylıkla emekli olabiliyor.
SSK veya Bağ-Kur'dan 464 YTL tutarındaki asgari rakam üzerinden emekli aylığı
almakta olanlar bile iki yıl milletvekilliği yaptıktan sonra Emekli Sandığı'na
geçerek emekli aylıklarını 3 bin 440 YTL'ye yükseltiyorlar. Bu rakamın içerisinde,
30 bin gösterge rakamının memur aylığı katsayısıyla çarpımı sonucu hesaplanan
ve şu an 1280 YTL seviyesinde olan 'temsil tazminatı' da bulunuyor.
9 bin 960 YTL az geldi
Eğer bu şekilde emekli aylığı almaktayken milletvekilliğine devam edilirse,
1280 YTL tutarındaki temsil tazminatı kesiliyor ve böylece emekli aylığı 2 bin
160 YTL'ye düşüyor. Milletvekili maaşı olarak da ayrıca 7 bin 800 YTL (Nisan
2006 bordrosu) alan emekli bir vekilin eline böylece ayda toplam 9 bin 960 YTL
geçiyor.
Yeni durumda ise Meclis alt komisyonda sessiz sedasız bir şekilde Sosyal Güvenlik
Kanunu'na eklenen düzenlemeyle gelecek yıl ocak ayından itibaren emekli milletvekillerinin
eline, ileride memurlara yapılacak zamlar hariç olmak üzere 11 bin 240 YTL geçecek.
Bunu gerçekleştirmek amacıyla ilk önce, üç ayrı maddenin içine sıkıştırılan
hükümlerle, vekillere ödenen emekli aylığı ve temsil tazminatı ayrımı kaldırılarak,
'temsil' emekli aylığının içine katıldı.
Yasadan çıkarıldı
Bir başka maddeye sıkıştırılan hükümle de sadece TBMM üyesi olarak değil, aylık
alsın almasın herhangi bir yerde çalışan veya yönetim kurullarında görev alan
emekli vekillere temsil tazminatı ödenmeyeceğine dair Emekli Sandığı Kanunu'ndaki
hüküm yasadan çıkarıldı. Böylece, çalışmaya devam eden emekli milletvekillerinin
temsil tazminatı almasının önündeki engel kaldırılmış oldu.
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül geçen haftaki görüşmeler
sırasında, emekliliği hak etmemiş milletvekillerinin de temsil tazminatından
yararlandırılmasına ilişkin hükmün son anda yasaya konulması girişimlerini güçlükle
önlemişti.
Gerekçe 'Anayasa' imiş
Alt Komisyon Başkanı AKP'li Zekai Özcan, düzenlemenin, Anayasa'nın 86. maddesine
uyum amacıyla gerçekleştirildiğini ileri sürdü. Milletvekili ödenek ve yolluklarını
düzenleyen Anayasa'nın 86. maddesi, milletvekillerine ödenen emekli aylığı ve
benzeri ödemelerin kesilemeyeceğini düzenliyor. Özcan, kesintinin Anayasa'ya
aykırı bir şekilde yapıldığını, eğer bir milletvekili dava açarsa geçmişe dönük
tüm tazminatlarını faiziyle alabileceğini söyledi.
Ancak Anayasa'nın bu hükmü yıllardan beri yürürlükte olmasına karşın, son dönemlerdeki
milletvekilleri, görevdeyken temsil tazminatı almayı sağlayan 'kıyak emeklilik'ten
kaçınmışlardı.
Destek primi ne olacak?
Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, emekli aylığı alırken yeniden
çalışmaya başlayanların, yeni işte elde ettikleri kazancın yüzde 32.5'i tutarında
'sosyal güvenlik destek primi' kesilmesini düzenliyor. Destek priminin yüzde
14'ü işçi ve memurların kendilerince, yüzde 18.5'i ise işverenleri tarafından
ödenecek.
Halen destek primi için emekli aylıklarından sadece yüzde 10 (aylık 40-50 YTL)
kesilen esnaf ve serbest meslek sahipleri bu düzenlemeyle en az asgari ücretin
yüzde 32.5'i oranındaki, yani 172 YTL'lik primi kendileri ödeyecek.
Bu arada DİSK, KESK, TMMOB ve Ankara Tabib Odası (ATO), yeni yasayı protesto etmek amacıyla geçen hafta Ankara'da düzenledikleri eylemde havaya ateş açan polisler hakkında suç duyurusu içeren dilekçeyi Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na sundu. KESK Ankara Sözcüsü Cemal Yıldırım, Ankara Adalet Sarayı önünde bir açıklama yaparak düzenledikleri eylemde, polisin katılımcıların üzerine ateş açtığını öne sürdü.
Ayda 1190 YTL'lik 'kolaylık'
Uygulanacak yasaya göre, çalışmaya devam eden emekli milletvekillerden de maaşlarının
yüzde 14'ü oranında (1190 YTL) destek primi kesilecek.
Ancak AKP'li Zekai Özcan, eğer milletvekilleri TBMM Başkanlığı'na dilekçeyle
başvurursa kendilerinden kesilmesi gereken destek priminin de Türkiye Büyük
Millet Meclisi tarafından ödenebileceğini söyledi.
Özcan, memurların yeni yasadan dolayı artacak prim yükümlülüklerinin iki yıl süreyle çalıştıkları kurum tarafından karşılanmasına ilişkin hükümden vekillerin de yararlanabileceğini söyledi. Bu durumda emekli milletvekilleri, toplumun tüm kesimlerinden fedakârlık istedikleri yeni yasadan dolayı 1190 YTL'lik destek primi ödemesinden kurtulacakları gibi, kıyak emeklilikle gelirleri ayda 1280 YTL de artmış olacak.
radikal