Komisyondan 'orjinal' karar
Bakanlığın, Resim ve Heykel Müzesi’ndeki eserlerin orijinal olup olmadığını araştırması için 2011’de TAEK’e başvurduğu fakat hazırlanan başka bir komisyonla eserlerin orijinal olduğuna karar verildiği ortaya çıktı
SERTAÇ KOÇ
Milliyet'in gündeme getirdiği Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi envanterine kayıtlı 256 eserin kayıp, 46 eserin sahte, 27 eserin de orijinalliğinin ağır kuşkulu olduğunu ortaya koyan rapora rağmen, tartışma yaratacak bir gelişme daha yaşandı. 2011'de söz konusu raporu hazırlayan müfettişler, bakanlıktan 46 sahte eserden 28'i ile 27 orijinalliği ağır kuşkulu eserin gerçek olup olmadığının belirlenmesi için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'na (TAEK) bu eserlere ilişkin teknik boya analizi yaptırılmasını istedi. Ancak bakanlık, raporun üzerinden yaklaşık 3 yıl geçmesine karşın, TAEK incelemesi yapılmadan oluşturulan yeni komisyona söz konusu 55 eseri inceletti. Bu komisyon ise, 2011 raporunun oluşturulmasını sağlayan komisyonun sahte ve orijinalliğini ağır kuşkulu bulduğu 55 eserden, büyük çoğunluğunun 'orijinal' olduğuna karar verdi. Ancak uzmanlar, TAEK tarafından teknik boya analizlerinin yapılmasının ardından bu eserlerin sahte ya da orijinal olup olmayacağının belirlenebileceğini belirtti.
Kayıp eser sayısı artabilir
Eserlerin orijinal çıkmaması durumunda kayıp eser sayısının artabileceği ifade edildi. Ayrıca 2009'da hazırlanan bir diğer raporda da, müze envanterine kayıtlı eserlerin neredeyse hiçbirinin deftere tanımı veya fotoğrafının bulunmadığı tesptinde bulunuldu. Müze envanterine kayıtlı 4 bin 108 eserden kayıp olanlar hariç diğer eserlerin de bu tespitin ardından 2009'da fotoğraflama çalışması yapıldığı ortaya çıktı.
Devlet Resim ve Heykel Müzesi'nde, 2009'da başlatılan soruşturma kapsamında oluşturulan sayım komisyonu 2011'de çalışmalarını tamamlayarak, envanterdeki 4 bin 108 eserden 256'sının kayıp, 46'sının sahte, 27'sinin de orjinalliğinin kuşkulu ve ağır kuşkulu olduğunu tespit etmişti.
Bakanlık ilk olarak TAEK'e başvurarak söz konusu eserler için boya analizinin yapılmasını istedi. Ancak TAEK'in analiz için 60 bin TL istemesi üzerine, bakanlık tabloların analizini 'ücreti fazla bulduğu' için yaptırmaktan vazgeçti.
Yemek parası sorun oldu
Raporun teslim edildiği Teftiş Kurulu, işin peşini bırakmayarak, eserlerin incelenmesine ilişkin talebini gönderdiği 5 ayrı yazıyla yineledi. Güzel Sanatlar Müdürlüğü mayısta eserlerin incelemesini sağlayacak komisyon üyelerinin konaklama, transfer ve yemek giderlerinin karşılanabilmesi için Başbakanlık makamınca harcama yetkisinin kendilerine verilmesi doğrultusunda inceleme yapılabileceğini bildirdi.
Yazışmalar sonunda geçen günlerde MSGSÜ öğretim üyelerinden oluşturulan komisyon eserleri inceledi. İlk komisyonun sahte ve orjinallilklerini ağır kuşkulu bulduğu 55 eserin büyük çoğunluğunun 'orjinal' olduğu tespiti yapıldı. Bu inceleme, TAEK incelemesi yaptırılmadan gerçekleştirildi. Dolayısıyla eserlere teknik boya analizi de yapılmadı.