Adalet Bakanlığının Yolluklar Hakkında Duyurusu
Re'sen veya talep üzerine tayin olunan memurlara ne şekilde yolluk ödeneceği
kanunda açıkça belli olduğu halde her istek için harcama yetkililerince Bakanlığımızdan
görüş sorulmaktadır. Harcama yetkililerince aşağıda belirtilen kanuni düzenlemeler
uyarınca değerlendirme yapılarak yol harcırahı almaya hak kazananlar tespit
edilerek gerekli işlemin yapılması, bu hakkı olmayanlara da gerekli bildirimin
yine harcama yetkililerince yapılması gerekmektedir. Şöyle ki;
6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 10'uncu maddesinin (1) numaralı bendinde "Yurtiçinde
veya dışındaki daimi bir vazifeye yeniden veya naklen tayin olunanlarla yabancı
memleketlerdeki memuriyet merkezi tebdil olunan veyahut bu yerlerden yurtiçinde
diğer bir daimi vazifeye tayin edilen memur ve hizmetlilere yeni vazife mahallerine
kadar, yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı verilir"
şeklinde düzenleme bulunmaktaydı.
26.08.2003 gün ve 25065 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 4969 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1'inci maddesinin (a) fıkrası ile; söz konusu maddenin başına "kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere" ibaresi eklenmiş ve bu değişikliklerin 22.07.2003 tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği hükme bağlanmıştır. Bu nedenle, ilgililerin yazılı talepleri üzerine zorunlu yer değiştirme, sınav, sağlık ve eş durum nedeniyle 22.07.2003 tarihinden sonra yapılan atamalarda taraflara Başkanlığımızca harcırah ödenmemiştir.
Ancak 27.04.2005 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 5335 sayılı kanun ile 10. maddenin (1) numaralı bendindeki "Kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere" ibaresi, "Zorunlu yer değiştirme, sınav, sağlık sebepleri ve eş durumu (bu madde uyarınca sürekli görev yolluğu almaya hak kananların eşlerinin atamaları) dışında kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere" şeklinde değiştirilmiştir.
Yapılan düzenleme sonrasında 6245 sayılı Harcırah Kanunu kapsamında bulunan kurum ve kuruşlarda naklen ataması yapılanlardan sadece ilgili kurumca re'sen ataması yapılanlara ve zorunlu yer değiştirme, sınav, sağlık sebepleri ve eş durumuna (sürekli görev yolluğu almaya hak kazananların eşlerinin atamaları) dayalı olarak ilgililerin yazılı talepleri üzerine gerçekleştirilen atamalar için harcırah ödenebilecektir.
Maliye Bakanlığının 38 numaralı Harcırah Kanunu Genel Tebliğine göre, ilgili mevzuatı uyarınca zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan personelden, belirli hizmet bölgeleri veya yerlerinde öngörülen görev sürelerinin dolması sebebiyle kurumlarınca başka bir yere veya hizmet bölgelerine atanacaklar, sürekli görev yolluğu almaya hak kazananların eşlerinin ataması, memuriyete veya yapılan görev ya da işe ilişkin görevde yükselme, yeterlilik veya kariyer meslek sınavları gibi sınavlar sonucunda kadro ünvanı değişerek başka yerlere atanacaklara, kendisinin veya aile fertlerinin heyet raporuyla tevsik edilecek sağlık sebepleriyle başka yerlere atanacaklara harcırah ödenecektir.
Ayrıca, Anayasa Mahkemesinin 04.05.2005 tarih ve 2004/54 Esas, 2005/24 sayılı Kararıyla 10. maddenin (1) numaralı bendinin başına 4969 sayılı Yasa ile eklenen "Kendi yazılı talepleri üzene gönderilenler hariç olmak üzere;" ibaresi Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiş olup, 26.11.2005 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Malum olunduğu üzere Anayasa Mahkemesi kararları geçmiş yürümeyeceğinden söz konusu iptal kararı 26.11.2005 tarihinden sonra yapılan atama işlemleri için geçerlidir. Zaten Anayasa Mahkemesinin iptal kararının ihtiva ettiği hususlar 5335 sayılı kanunla 27.04.2005 tarihinden itibaren uygulanmak üzere düzenlenmiştir.
Naklen atamaların yanında muallakta kalınan diğer bir konu ise açıktan atamalardır. Açıktan atamalara ilişkin düzenlemeler ise şu şekildedir;
6245 sayılı Harcırah Kanununun 9. maddesinin "ilk defa bir memuriyete tayin olunanlara tayinleri sırasında mütemekki oldukları mahalde" harcırah ödenebileceği hükmüne yer veren (a) fıkrası 31/07/2003 tarihinde mülga olduğundan, söz konusu tarihe kadar olan atamalar için harcırah ödenmekte iken, 01.01.2002-21.07.2003 tarihleri arasında 4726 sayılı Kanunla 2002 Mali Yılı Bütçe Kanununa getirilen 6. maddenin (g) fıkrası ile açıktan ve naklen atanan tüm kamu personeline harcırah ödenmeyeceği belirtilmiş, bu hüküm Anayasa Mahkemesinin 22.10.2002 gün ve 2002/138 Esas, 2002/96 sayılı Kararı ile iptal edilerek 28.03.2003 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu nedenle, Anayasa Mahkemesi kararları geçmişe yönelik işleri kapsamadığı için 01.01.2002-28.03.2003 tarihleri arasında ilgililere ilk atamadan dolayı harcırah ödenmeyecektir. Şu anda ise, 31.07.2003 tarihinden sonra yapılan ilk atamalar için 6245 sayılı Harcırah Kanununa göre her hangi bir ödeme yapılmayacaktır.
Yapılan açıklamalar uyarınca, açıktan ve naklen atamalarda yukarıda belirtilen düzenlemelere göre harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlileri tarafından değerlendirme yapılarak gereğinin mahallince yapılmasını rica ederim.