Kreş hayal destek gerçek

FARUK ERDEM

Çözüm için annelere kreş parası geliyor
Çalışma Bakanlığı, geçtiğimiz yıl 16 Ağustos'ta gebe veya emziren kadınların çalıştırılma şartlarıyla ilgili emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarına dair yönetmelik yayımladı. Yönetmeliğin 4'üncü bölümünde bugünlerde çokça tartışılan kreş (yurt) konusu tanımlanıyor. Buna göre, yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emzirme odası açılması gerekiyor. Yine 150'den çok kadın çalışanı olan şirketlerde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması için bir kreş kurulması ya da hizmet satın alınması zorunlu hale getiriliyor.

UYGULANMASI İMKaNSIZ GİBİ
Burada işveren için iki zorluk ortaya çıkıyor. Birincisi, büyük şehirlerde çok şubesi olan, örneğin bankalar gibi kuruluşların herkesi aynı kreşte buluşturmasının imkanı yok. İstanbul için Kadıköy'de 75, Beylikdüzü'nde 50, Sarıyer'de 25 kadın çalışanı olan bir şirket, kreşi nereye açacak ve çalışanlar bundan nasıl yararlanacak? İkincisi, zaten Türkiye'de 150'den fazla kadını bırakın, bu kadar çalışanı olan şirket sayısı çok az. Yani neredeyse işyerlerinin yüzde 95'ten fazlası 100'ün altında işçi çalıştırıyor. Dolayısıyla bu yönetmelikten yararlanabilmek mutlu bir azınlığı ilgilendiriyor. Şimdi gündemde olan kreş yardımı bu sorunu ortadan kaldıracağı gibi, bütün çalışan annelerin bu haktan yararlanacağı adaletli bir sistemi de getirecek. Kreş yardımı için aylık 300 lira uzun zamandır gündemde. Ancak rakam kesin değil. Doğum teşvik paketi çerçevesinde çalışmalar yürüyor. Tamamlandığında anneler işyerlerine bakılmaksızın bu haktan yararlanacak.

DUL BABA DA UNUTULMUYOR
Yönetmeliğe göre, eşi vefat etmiş dul babalar da çalışan kadın sayısı hesabına katılıyor. Öte yandan kreş desteği yasalaştığında, ödemeler hak sahibine değil kreşlere yapılacak. Böylece kötüye kullanım da önlenebilecek.

DOĞUM YAPANA ERKEN EMEKLİLİK AVANTAJI
Mevcut yapıda, eski adıyla SSK'lı olan kadınlar sigortalı olduktan sonra yaptıkları iki doğumu borçlanarak hizmetlerine saydırabiliyor. Şimdi gündeme gelen ise sigortalılıktan önceki doğumlar ve bu sayının 3'e çıkması. Eğer sigortalılıktan önceki 3 doğum borçlanılabilirse, işe başlangıç tarihleri 2160 gün, yani 6 yıl geriye gidebilecek. Örneğin 01.01.1996 tarihinde işe başlayan bir kadın öncesinde yaptığı 3 doğumu borçlanırsa işe giriş tarihi 01.01.1990 olacak ve yaş şartı 52'den 46'ya düşecek. 6 yıl erken emekli olacak. Bağ- Kur'lu kadınlara da bu hak verilecek.

EVLİLİĞE TAZMİNAT ÖDEMESİ
3 yıldır bir şirkette çalışıyorum. Gelecek ay evleneceğim. Ayrılsam tazminatımı alabilir miyim? İrem KAYA
Evlendiğiniz tarihten itibaren 1 yıl içinde işverene evlilik cüzdanınız ile başvurup ayrılacağınızı bildirdiğiniz takdirde 3 yıllık çalışmanız karşısındaki kıdem tazminatınızı alabilirsiniz.

PART-TİME ÇALIŞANIN HAKKI AYNI
Bir kuruluşta part-time eleman olarak çalışıyorum. İşten çıkartılırsam tazminat alabilir miyim? Kerem CESUR
Kısmi süreli (part-time) çalışan işçiler de tam süreli çalışanlar gibi gerekli şartları sağlamaları halinde kıdem tazminatına hak kazanırlar. Ödenecek miktar, çalışılan süreye ve ücrete göre hesaplanır.

ENGELLİYE ERKEN EMEKLİLİK
Çürük raporu alarak askerden muaf oldum. Acaba bu rapor ile erken emekli olabilir miyim? Selami SERİN
Engelliler için vergi indirimi ile erken emeklilik imkanı var. Bunun için en az yüzde 40 rapor gerekiyor. Vergi indirimi için en yakın vergi dairesine gidip başvuruda bulunabilirsiniz.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
İşe başlangıcım 20.08.1988. Doğum tarihim 03.03.1965. 4800 günüm var. Askerliği borçlansam ne zaman emekli olurum? Mustafa T.
51 yaş, 5450 prim günü şartlarına tabisiniz. Askerliği 1988'den önce yapmışsanız 4 ay borçlanarak yaş şartınızı 50, primi 5375 yaparsınız. Çalışmaya devam edip 03.03.2015'de emekli olursunuz. Bu tarihe kadar priminiz tamamlanmazsa askerliğin kalanını da borçlanıp emekli olursunuz.

28.04.1965 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 26.11.1986. Askerliğimi bu tarihten sonra yaptım. 8100 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Nurettin KARADUMAN
50 yaş, 25 yıl ve 5375 prim günü şartlarına tabisiniz. Priminiz tamam. Askerlik borçlanmasına gerek yok. 28.04.2015 tarihinde emekli olursunuz.

Doğum tarihim 04.10.1964. 10.05.1988'de Bağ- Kur'lu oldum ve devam ediyorum. Ne zaman emekli olacağım? Hasan SAKA
Bağ-Kur'dan 9000 prim gün ve 50 yaşa tabisiniz. 50 yaşınızın dolacağı 04.10.2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. 18 aylık askerliği borçlanıp geçen yıl emekli olabilirdiniz. İsterseniz ödeyip emekli olun.

10.03.1968 doğumluyum. 14.03.1987 sigorta başlangıcım. 5500 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Yasin SUNA
50 yaş, 25 yıl ve 5375 prim günü şartları gerekiyor. Priminiz tamam. Yaşınızın dolacağı 10.03.2018 tarihinde emekli olursunuz.