Çalışanlar da belge toplama telâşından kurtulacak mı?

MALİYE Bakanlığı, emeklilerin vergi iadesinin kaldırılmasından sonra çalışanların da kamuoyunda vergi iadesi olarak bilinen harcama belgeleri karşılığında yararlandıkları özel gider indirimi uygulamasını kaldırmak için çalışmalara başladı. Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yapılan kapsamlı değişiklikten sonra Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Konseyi ve Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü'nce başlatılan Gelir Vergisi Kanunu'nu da yeniden düzenlenmesi çalışmaları kapsamında çalışanların vergi uygulamalarında kapsamlı değişiklikler öngörülüyor. Çalışma yavaş yavaş belirginleşmeye başladı.

Özel gider indirimi

HALEN uygulamada çalışanlar her yıl matrahlarına göre topladıkları harcama belgeleri karşılığında ertesi yılki gelir vergilerine mahsup edilmek suretiyle özel gider indiriminden yararlanabiliyor ve ek gelir sağlıyorlar.

Sistemde belge toplayarak indirimden yararlandırılma yerine dünya uygulamalarında olduğu gibi belge toplamadan en az geçim standardının gelirden indirilmesi uygulaması ön plana çıkıyor.

Belge toplama uygulaması kaldırılırsa toplama telâşıyla çalışanlar, kontrol nedeni ile de kurumlar büyük bir yükten kurtulacaklar.
Kayıt dışı endişelendiriyor

ANCAK çalışanlar açısından özel gider indiriminin kaldırılmasıyla belge toplama alışkanlığının kaybedileceği bunun da kayıt dışılığa yol açacağı düşüncesi sistemin tekrar tekrar gözden geçirilmesine yol açıyor. Geçiş sürecinde çalışanlara belge toplamadan yapılacak indirimden kaynaklanacak bütçe yükü ile birlikte kayıt dışı kayıp ta eklendiğinde bütçe disiplinin olumsuz etkileneceği açık. Kesinlikle belge toplamadan vazgeçilecekse öncelikle vatandaşlar belge toplama alışkanlığının kaybedilmemesi için tanıtımlar, uyarılar yapılmalı, caydırıcı önlemler anlatılmalı. Belge toplanmasının vergi gelirlerinin artırılması için bir araç olarak kullanılması yanında sahte belge düzenlenmesi ile yine de kayıp engellenemiyor.

Etkin bir denetim, hesap verilebilir bir sistem ve kararlı uygulama ile belge toplama alışkanlığı kazandırılabilir ve kayıt dışılık engellenebilir.

Mevcut sistem

ASLINDA mevcut sistemin kaldırılması yerine özel gider indirimine esas harcamalarının kapsamının genişletilmesi de bir çözüm olarak düşünülebilir. Emeklilerin vergi iadesinin kalkması ile çalışanlar için geçerli olmayan birçok harcama kalemi için şimdiden belge toplama telâşı bitmiş durumda. Tatil döneminde olduğumuz için herkes denesin, hangi tatil yöresinde istemeden hangi işletme belge veriyor, gören olursa mutlaka bizimle paylaşsınlar. Zira biz yaptığımız kısa tatilde rastlayamadık da. Şimdiki uygulamada her aile emeklileri için gerek kalmadığından topyekûn çalışanlarının belgelerini tamamlama derdine düşmüş. Önerimizin uygulanması halinde yine daha önce bahsettiğimiz gibi etkin bir denetim, şeffaf bir sistem ve kararlı uygulama gerekli olacak.

Belge toplamaya devam

ÇALIŞMALARIN başladığının kamuoyunda duyulmasıyla sanki 2006 yılı için belge toplanmayacağı gibi bir düşünce oluştu. Şu anda hazırlanmış bir metin uygulamaya esas kesin bir görüş mevcut değil, konu tartışılıyor. Yasa hükümleri de halen yürürlükte olduğundan çalışanlar için kazanılmış hak sayılan özel gider indirimi uygulamasında 2007 yılında 2006 yılı harcamaları için iade yapılacak. Bu nedenle çalışanlar ara vermeden belge toplamaya devam etsinler.

ARİF ŞİMŞEK /tercüman