Kadın seçmenin tercihi hangi parti?

Mehveş Evin

Türkiye'nin en can yakıcı sorunlarından biri Kürt meselesi -ki HDP'nin dışında barış görüşmeleri konusunda hiçbir parti kararlı görünmüyor-, diğeri de kadın-erkek eşitsizliği.

Toplumun yarısına halen ikinci sınıf vatandaş muamelesi yapılıyor; kadınlar bir bir öldürülüyor, ciddi baskı, ayrımcılık, tehdit ve istismar ortamında yaşamaya çalışıyor.

Hal böyleyken işsizlik, kalkınma, sağlık, gelişme, eğitim, barış ve insan hakları konularında bol keseden verilen vaatler, kusura bakmayın ama boş işler! Çünkü kadınların sorunlarına, ihtiyaçlarına, haklarına teğet geçen politikalarla anlamsız.

Peki, kadın seçmen gözüyle partileri değerlendirince nasıl bir manzara çıkıyor?

Dört partinin seçim beyannamesinde, kadınları ilgilendiren başlıkların değerlendirmesini Kadın İstihdamı ve Emeğini Değerlendirme Platformu (KEİG) yaptı. Partilerin, "kadınların görünmeyen emeği, istihdama katılımı, işyerinde karşılaştıkları ayrımcılıklar ve sosyal haklar temelinde" analiz edildiği açıklamadan bazı başlıklara bakalım.

AKP ve MHP benzeşiyor

1 AKP: Kadını birey değil ailenin "temel direği" olarak tanımlıyor. Çocuk bakımı tamamen kadının sorumluluğunda. "Aile bütünlüğünün korunması" yani boşanmaları engellemek, temel hedef. Kadınların istihdama katılımı "ailenin bütünlüğünü bozmamak şartıyla" ve daha çok ekonomik kalkınma ekseninde.

Esnek çalışma teşvik ediliyor. Girişimciliğe destekten bahsediliyor ama hangi mekanizmayla, belli değil. Kadınların ev içindeki karşılıksız emeği teğet geçilmiş.

Kreşlerin yaygınlaştırılması hedefleniyor ancak devletin sorumluluğu "teşvik etmek" ile sınırlı.

Sosyal haklar konusunda "muhtaçlık" temelli bir anlayış benimseniyor. Engelli kadınlar "korunması gereken bir grup" olarak sadece yardım ekseninde ele alınıyor.

2 MHP: Kadına bakış AKP'yle çok benzeşiyor. Öncelik, aile birliğinin korunmasında. Toplumsal cinsiyet eşitliği politikalarına önem vereceğini söylese de "nasıl"ı eksik... Çalışma yaşamında kadınlara yönelik negatif ayrımcılığa son vermekten bahsediliyor. Anne ve babaların birlikte "ebeveyn" izni kullanabilmesi yönünde düzenlemeler, girişimci kadınlara yüzde 50'si hibe olmak üzere destek verme önerisi de olumlu. Ancak temelde kadın istihdamı konusu "aile bütçesine katkı" anlayışından çıkamamış.

CHP eşitliği öne çıkarmış

3 CHP: Kadın-erkek eşitliğini vurguluyor, ekonomik bağımsızlığa vurgu yapıyor. Kadınların işyerinde karşılaştıkları cinsel taciz, mobbing ve düşük ücret uygulamaları gibi ayrımcılıklara da son vermeyi vaat ediyor.

Kadın istihdamında nitelikli ve güvenceli bir artışı hedeflerken, girişimciliği esas faaliyet olarak ortaya koymuyor. Mesleki eğitim sisteminde ise kadınlar lehine değişiklik önerileri getiriyor.

Genel olarak, kadınların güçlenmesi ve özgürleşmesi perspektifinden ziyade, eşitliğin sağlanması için hakların geliştirilmesine odaklanmış. Ancak KEİG'e göre yeterince bütünlüklü olmadığından birbiriyle çelişen noktalar var.

Dönüşüm hedefleyen tek parti HDP

4 HDP: Erkek egemen toplumsal yapıda dönüşüm hedeflediğini söyleyen tek parti. Eşitlik, ekonomik bağımsızlık, işyerinde ayrımcılığa son konularında duruşu CHP ile örtüşüyor. Çocuk bakımı ve ev işlerinin tümünü erkeklerle kadınların eşit olarak paylaşmasına yönelik vaat ediyor ki bu da HDP'yi öne çıkarıyor.

Kadın istihdamının tam zamanlı ve güvenceli olarak artırılması, kadınların hem ev içinde hem çalışma yaşamında görünmeyen emeğinin görünür hale getirilmesi için somut düzenleme ve yapısal değişiklik önerileri de var.

Diğer partilerden farklı olarak HDP, ev işçisi ve mevsimlik tarım işçisi kadınların sorunlarına yönelik tespit ve taleplere de yer vermiş.

Yoksul olsun olmasın, her vatandaşın eşit şekilde yararlanabileceği sosyal destek uygulaması da fark yaratıyor.

Kadınlara tavsiyem, sandığa gitmeden önce analizin tamamını (http://www.keig.org) okuyup karar vermeleri...