Aytekin: İran'la aramızda bir tahkim mevzusu var

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sefa Sadık Aytekin, doğalgaz konusunda İran ile devam eden tahkim sürecine ilişkin, "Bu konu sanırım sonbaharda sonuçlanabilir" dedi.

Aytekin, Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi'nin organize ettiği (STEAM) "16. Uluslararası Enerji Arenası Serbest Piyasa Dinamikleri ve Avrupa Piyasalarına Entegrasyon" başlıklı konferansta, ilkbaharda İran'a uygulanan ambargoların kaldırılmasının Türkiye'nin bu ülkeyle yapılacak gaz alışverişi için önemli olduğunu dile getirdi.

Rusya ile "Türk Akımı Projesi"nin 1 Aralık 2014'te iki ülkenin cumhurbaşkanları tarafından duyurulduğunu anımsatan Aytekin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in aynı zamanda Gazprom'un Türkiye'ye doğalgazda uygulayacağını ilan ettiği yüzde 6'lık indirimin tek taraflı bir beyan olduğunun altını çizdi.

Aytekin, fiyat müzakerelerinde Türkiye'nin talebinin daha yüksek olduğuna dikkati çekerek, şöyle konuştu:

"Bu noktada Rusya tarafıyla gerçekleştirdiğimiz görüşmelerin çıkmaz noktasını bu teşkil etti. Mayısta yapılan görüşmelerle yüzde 6'lık indirimi biz yüzde 10,25 seviyesine kadar çıkardık, fakat seçimden önce biz bu iki konuyu birbiriyle karıştırmadan, şartlı olmaksızın yürütmeye karar vermiştik ama Rusya tarafıyla ilgili görüşmeler şu haliyle bir çıkmaza girdi. Onlar, Gazprom ve BOTAŞ arasındaki fiyat indirimini "Türk Akımı"nın bir ön şartı olarak ortaya koydular fakat biz bunu bir başlangıç noktası olarak düşünmüştük. Hazirandaki seçimlerden sonra da Türkiye'de hükümet kurulması noktasında bir ilerleme kaydedilemeyince şu haliyle görüşmeler donduruldu. Taraflar masadan kalktı demiyorum ama bu düğümün çözülmesi için tarafların tekrar bir araya gelmesi gerekiyor."

Önümüzdeki ay İstanbul'da gerçekleştirilecek G20 Enerji Bakanları Zirvesi'nde ikili temaslar olabileceğini anlatan Aytekin, Türk Akımı'nın oradaki görüşmelerde ele alınabileceğini dile getirdi.

Konunun çözümü için her iki tarafın da esneklik göstermesi gerektiğini vurgulayan Aytekin, "Bu noktada ben bir özeleştiri de yapabilirim. Türkiye, Rusya'nın Almanya'dan sonraki en büyük gaz ticaret ortağı, BOTAŞ ise şirket bazında birinci ticaret ortağı. Ben karşılıklı bir güvensizlik görüyorum. Rus tarafı şart koymadan fiyat indirimini uygulamış olsaydı, şu anda geldiğimiz nokta daha umut verici olurdu" diye konuştu.

Aytekin, ayrıca Türkiye-İran arasındaki enerji ilişkilerini de değerlendirdi.

Türkiye'nin mevcut doğalgaz kontratları içerisinde en pahalısının İran ile olduğunu vurgulayan Aytekin, "İran'la aramızda bir tahkim mevzusu var. Bu konu sanırım sonbaharda sonuçlanabilir. İran'dan ve İran üzerinden Türkmenistan'dan Türkiye'nin ekstra doğalgaz alma imkanı her zaman var fakat sonuçta içinde bulunduğumuz ortamda İran kontratı Türkiye'nin açık ara farkla en pahalı kontratı. İran'la ilgili yaptırımların dünya nezdinde ortadan kalkmasına rağmen mevcut iki ülke arasındaki sorun çözülmeden Türkiye-İran arasında yeni bir çerçeve açılmasını zor görüyorum" değerlendirmesinde bulundu.